Türk girişimlere 2022’de 1,6 milyar dolar yatırım yapıldı

Selenay YAĞCI / İSTANBUL

Türkiye’deki yenilikçi ürün, inovatif iş fikri olan girişimlerine yapılan yatırımlar, geçen yıl yeni bir rekora imza attı. Yatırım miktarının yüzde 65'i, 3 mega yatırımdan gelse de 2021 yılında ilk kez milyar dolarlık seviyeye çıktığından beri Türkiye startup ekosistemine olan ilgi hız kesmeden devam ediyor. Startups.watch'ın verilerine göre 2022'de tohum, erken ve sonraki vc aşamalarında 300 anlaşmayla 1 milyar 593 milyon dolar yatırım yapıldı. Geçen yıl ise yatırım miktarı 1 milyar 636 milyon dolardı. Yurtdışındaki Türk girişimlere yapılan yatırımları da kattığımızda 2022’de 1,74 milyar dolar yatırıma ulaşıldı. İki yıldır ekosistemi domine eden Getir’in mega anlaşmaları hariç tutulduğunda, yıllık yüzde 26’lık mikatara karşılık gelen 825 milyon dolar yatırımla tüm zamanların rekoru kırıldı. Anlaşma adedi sayısı ise 2021'de 332 iken, 2022'de 300 oldu. Yurtdışında yatırım alan Türk girişimleri de eklendiğinde yatırımlar 1.8 milyar doları buluyor. Geçen yılın 4. çeyreğinde ise başlangıç, erken ve sonraki VC (bilişim sermayesi fonu) aşamalarında 74 anlaşmaya 93 milyon dolar yatırım yapıldı.

Metaverse, yüzde 700 büyüdü

Yine Getir anlaşması hariç tutulduğunda, yatırımların yüzde 54'ü oyun ve fintech girişimlerine yapıldı. Yatırım büyüklüğü açısından; market teslimatı, oyun, AI, SaaS ve pazarlama teknoloji, anlaşma sayısı açısından; fintech, SaaS, oyun, yapay zeka ve pazar yeri uygulamaları 2022'nin sıcak konularıydı. Oyun ve fintech sektörleri kendi alanlarında tüm zamanların rekorlarını kırdı. Metaverse anlaşmalar önceki yıla göre yüzde 700 artışla en hızlı büyüyen sektör oldu. Geçen yıl her 5 işlemden 1'ine yabancı yatırımcı katılırken, 300 yatırımdan 116'sının yatırımcılar arasında bir şirket veya CVC'si vardı. Yatırım yapılan 300 girişimden sadece 64'ünün kurucusu kadındı.

İstanbul oyun yatırımlarında 2. sırada

Türkiye, girişim ekosisteminde Süper Lig'teki (1-10 milyar dolarlık yatırım) yerini korudu. İtalya, Hollanda, İsveç gibi ülkelerin bulunduğu Süper Lig’te 7. sırada yer aldı. İstanbul ise Avrupa şehirleri arasında 6. sırada yer alırken, Londra'dan sonra Avrupa'da en çok oyun anlaşması yapılan şehir oldu. Geçen yıl oyun girişimlerinde yatırım adedi düşmesine rağmen, yatırım tutarında tüm zamanların rekoru kırıldı. Türkiye’de oyun girişimlerine 24 anlaşmayla 362 milyon dolar, 2020 yılında ise 17 yatırım adediyle 14 milyon dolarlık yatırım yapılmıştı. Türkiye, dünyada 2022'de oyun anlaşmalarında en çok yatırım yapılan dördüncü ülke oldu. Dünyada, ABD’de 281 yatırım adediyle 2,3 milyar dolar yatırımla birinci oldu. Onu sırasıyla 51 yatırım adedi, 994 milyon dolar yatırım tutarıyla Singapur, 81 yatırım adedi, 798 milyon dolarlık yatırım tutarı ile Birleşik Krallık izledi. Türkiye’de 2021 yılında 52 yatırım adediyle 265 milyon dolarlık yatırım yapılmıştı.

Globalde fintech yatırımları düşerken Türkiye rekor kırdı

Startups.watch Kurucusu Serkan Ünsal, global girişimcilik ekosistemin 2022 yılında yüzde 35 küçüldüğünü, Türkiye’nin ise buna rağmen kötü bir yıl geçirmediğini kaydetti. Fintech anlaşma büyüklüğünün bir önceki yıla göre küresel olarak yüzde 35 azaldığına dikkat çeken Ünsal, “Küresel fintech anlaşmalarında Türkiye'nin payı çok düşük, ancak işin iyi tarafı, 2022'de Türkiye'de fintech anlaşmaları rekor seviyeye ulaştı. Türkiye’de 2021 yılında 39 anlaşma ile 69 milyon dolarlık fintech yatırımı yapılırken, 2022’de 34 anlaşmayla 69 girişim yatırımı yapıldı” dedi.

Global fintech yatırımlarına bakıldığında ise 2021 yılında 3,604 anlaşmaya 115 milyar dolar yatırım yapılırken, 2022 yılında 3,630 anlaşmaya 75 milyar dolar yatırım yapıldı.