Net rezervler tarihi en düşük seviyede

Şebnem TURHAN

Merkez Bankası net uluslararası rezervleri, cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimleri öncesindeki hafta artan döviz talebinin de etkisiyle 4 milyar 253 milyon dolar azaldı ve tarihinde ilk kez -4 milyar 405 milyon dolara indi. Merkez Bankası IMF tanımlı net uluslararası rezerv verisini 2002 yılından beri tutuyor, o yıldan bu yana ilk kez bu kadar düşük bir seviye gözlendi. Merkez Bankası toplam rezervleri de 3 milyar 132 milyon dolar azaldı ve 98 milyar 458 milyon dolara inerek 100 milyon dolar sınırının altına geldi.

Merkez Bankası net uluslararası rezervleri 6 Ocak’tan bu yana bir hafta hariç sürekli geriliyor. Yılın başından bu yana ise 21 haftanın 15 haftasında net uluslararası rezerv kaybı yaşandı. Yıl başından bu yana net rezervler 31 milyar 949 milyon dolar, 6 Ocak’tan bu yana ise 28 milyar 712 milyon dolar geriledi. 14 Mayıs’taki seçimin ilk turu ile 28 Mayıs’taki cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci turu arasında ise net rezervlerdeki kayıp 6 milyar 731 milyon dolar olarak hesaplandı. Merkez Bankası aldığı döviz kazandırıcı tüm önlemlere rağmen rezervlerde istenilen toparlanmayı sağlayamıyor, aksine sert rezerv kayıpları yaşanıyor. Net rezervlerin sert gerilediği 26 Mayıs haftasında dolar da 19 liranın üzerine yükselmişti.

Merkez Bankası toplam rezervleri 26 Mayıs haftasında bir önceki haftaya göre 3 milyar 132 milyon dolar azalarak 98 milyar 458 milyon dolara geriledi. Verilere göre, 26 Mayıs itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 2 milyar 306 milyon dolar azalışla 56 milyar 519 milyon dolara indi. Brüt döviz rezervleri, 18 Mayıs’ta 58 milyar 825 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu. Söz konusu dönemde altın rezervleri de 826 milyon dolar azalarak 42 milyar 765 milyon dolardan 41 milyar 939 milyon dolara geriledi. Böylece Merkez Bankası’nın toplam rezervleri, 26 Mayıs haftasında bir önceki haftaya kıyasla 3 milyar 132 milyon dolar azalışla 101 milyar 590 milyon dolardan 98 milyar 458 milyon dolara indi.

Öte yandan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık verileri kur korumalı mevduat hesaplarında yükselişin sürdüğünü ortaya koydu. Verilere göre 26 Mayıs haftasında KKM hesapları 100 milyar 558 milyon lira artarak 2 trilyon 498 milyar 727 milyon liraya yükseldi. BDDK verilerine göre KKM hesapları 125.25 milyar dolara çıktı ve son 8 haftada KKM hesaplarındaki artış 36.4 milyar doları buldu. Merkez Bankası dün yayımladığı yazı ile KKM hesaplarında peşin prim ödemesini kaldırdı, primlerin vade sonunda TL olarak ödenmesi kararını verdi. Bankacılık sektörü KKM nedeniyle ödenen prim ve opsiyonların rasyoları negatif yönde etkilemesinden endişe duyarken bu uygulamalara son verilmesini istiyordu. Merkez Bankası’nın regülasyonlarında ise henüz bir yumuşama olmadı.

Döviz mevduatlarında 6.3 milyar dolar düşüş

Merkez Bankası haftalık para ve banka istatistiklerine göre ise yurtiçi yerleşiklerin yabancı para mevduatı 26 Mayıs haftasında parite etkisinden arındırılmış olarak 6 milyar 291 milyon dolar geriledi. Bu düşüş son dönemlerdeki en sert gerilemeye işaret ediyor. Verilere göre gerçek kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 3 milyar 397 milyon dolar azaldı. Gerçek kişilerin dolar cinsi döviz mevduatındaki düşüş ise 2 milyar 97 milyon dolar oldu. Hatırlanacağı üzere Merkez Bankası bankalara gerçek kişiler için yüzde 10 ek dönüşüm hedefi devreye almıştı. Tüzel kişilerin döviz mevduatı ise parite etkisinden arındırılmış olarak 26 Mayıs haftasında önceki haftaya göre 2 milyar 894 milyon dolar geriledi. Tüzel kişilerin de en fazla döviz mevduatı azalması 2 milyar 17 milyon dolar ile dolar cinsi döviz mevduatlarında gerçekleşti.