'Bu geçişin bedelini ödemek zorundasınız'
Geleceği kurtarmak için yalnızca karbon değil, adalet de hesaplanmalı. Ve bu adalet, lafla değil, kaynakla sağlanmalı. BRICS ülkeleri, bu gerçeği artık daha yüksek sesle dile getiriyor.
Rio de Janeiro’da düzenlenen BRICS Zirvesi, yalnızca küresel jeopolitiğin yeni dengelerini değil, iklim adaletsizliğinin derinleşen yaralarını da gözler önüne serdi.
Brezilya, Çin, Hindistan, Güney Afrika ve Rusya’nın liderleri, gelişmiş ülkelere açık bir mesaj verdi: Eğer bir iklim geçişi olacaksa – ki olmak zorunda – bunun finansal yükünü tarihsel sorumluluğu taşıyanlar üstlenmeli.
Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva’nın zirve açılışındaki sözleri, bugüne dek süslü söylemlerin gölgesinde bırakılan gerçeği net şekilde dile getirdi: “İnkârcılık ve tek taraflılık, geçmiş kazanımları erozyona uğratıyor. Geleceğimizi tehdit ediyor.”
Paris Anlaşması’ndan çekilen ve yeniden adaylığını ilan eden Donald Trump’a doğrudan bir yanıt olmasa da, mesaj açıktı: Artık bu işin şakası yok!
Zirveye damga vuran ise BRICS liderlerinin yayımladığı ortak bildirideki şu vurgu oldu:
“İklim finansmanı, gelişmiş ülkelerin gelişmekte olanlara karşı sorumluluğudur.”
Dünya çelişkilerle dolu
Bu cümle, küresel iklim müzakerelerinde yıllardır konuşulan ama nadiren bu denli kararlı ifade edilen temel bir ilkeyi yeniden gündeme taşıyor. Çünkü mesele sadece karbon emisyonlarını azaltmak değil; geçişin adil olması, kimsenin geride bırakılmaması.
Ancak zirve aynı zamanda BRICS içindeki çelişkileri de açığa çıkardı. Bir yandan fosil yakıtların terk edilmesi gerektiği vurgulanırken, diğer yandan petrolün – özellikle gelişmekte olan ekonomilerde – “önemli bir rol oynamaya devam edeceği” belirtildi. Amazon açıklarında yapılması planlanan petrol aramaları hakkında gelen sorulara Brezilya Çevre Bakanı Marina Silva’nın verdiği yanıt dikkat çekiciydi: “Dünya çelişkilerle dolu. Önemli olan, bunları aşma iradesine sahip olmak.”
Radikal işbirliği modelleri geliştirmek gerekli
İklim krizinde çelişki neredeyse norm haline gelmişken, çözümün yolu sadece doğruyu söylemekten değil, bu çelişkileri kabul ederek radikal işbirliği modelleri geliştirmekten geçiyor.
BRICS liderleri, Avrupa Birliği’nin karbon sınır vergisi ve ormansızlaşma karşıtı yasaları gibi önlemleri “çevre kisvesi altında ayrımcı korumacılık” olarak nitelendirdi. Bu eleştiriyi anlamak mümkün: Çünkü söz konusu düzenlemeler, çoğu zaman gelişmekte olan ülkelerin kalkınma modellerini dışlayıcı biçimde etkiliyor.
Ama zirveden umut veren bir haber de geldi: Brezilya’nın önderliğinde oluşturulan ve ormanları korumayı hedefleyen “Tropical Forests Forever Facility” fonuna Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri yatırım yapmaya hazırlanıyor. Paris Anlaşması’nın ötesine geçen bu tür fonlar, yeni nesil iklim dayanışmasının habercisi olabilir.
Adalet, lafla değil, kaynakla sağlanmalı
Zirve bize bir kez daha hatırlattı: Geleceği kurtarmak için yalnızca karbon değil, adalet de hesaplanmalı. Ve bu adalet, lafla değil, kaynakla sağlanmalı. BRICS ülkeleri, bu gerçeği artık daha yüksek sesle dile getiriyor.
Değerli ekonomim.com okurları,
ekonomim.com ekibi olarak Türkiye'de ve dünyada yaşanan, haber değeri taşıyan gelişmeleri sizlere en hızlı, tarafsız ve kapsamlı şekilde sunmak için çalışıyoruz. Bu süreçte sunduğumuz haberlerle ilgili eleştiri, görüş ve yorumlarınız bizim için çok değerli. Ancak, karşılıklı saygı ve hukuka uygunluk çerçevesinde, daha sağlıklı bir tartışma ortamı oluşturmak adına yorum platformumuzda uyguladığımız bazı kurallarımız bulunmaktadır.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (diğer okurlara yönelik olanlar da dahil) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık içermesi durumunda, yorum editörlerimiz bu yorumları onaylamayacak ve silecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar arasında aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemleri de yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur, bu nedenle bu tür yorumlar da ekonomim.com sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu kanıtlanamayan iddia, itham ve karalama içeren, halkı kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmaz ve silinir. Aynı şekilde, bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmaz ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Diğer web sitelerinden alınan bağlantılar ekonomim.com yorum alanında paylaşılamaz.
ekonomim.com yorum alanında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan kullanıcıya aittir, ekonomim.com bu sorumluluğu üstlenmez.
ekonomim.com'de yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yer alan Kullanım Koşulları'nı ve Gizlilik Sözleşmesi'ni okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Kurallarımıza uygun şekilde saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun yorumlarınız için teşekkür ederiz.