Emek: Emekçinin altın bileziği

1 Mayıs bütün dünyada işçinin birlik mücadele ve dayanışma günüdür.

Kapitalizmin vahşi dönemi olan 17. yy. sonları 18. YY. başlarında çalışma ve yaşam koşulları son derece kötüydü, işçiler uyku ve yemenin dışında devamlı çalışıyorlardı, çalışma süreleri 16 saati buluyordu, ömürleri 35 - 40 yıl civarındaydı.

Dünyada ilk kez 1856 yılında Avustralya’da, 1 Mayıs 1886’da Amerika’da, işçiler, günlük 8 saatlik çalışma talebiyle, yürüyüş ve işi bırakma eylemini başlattılar. Siyah ve beyaz işçilerin birlikte yaptıkları gösteriler “Yargı duvarının yıkılması“ olarak yorumlandı. Bu gösteriler Haymarket olayına (*) yol açtı.

1889 yılında toplanan 2. Enternasyonal toplantısında 1 Mayıs gününün tüm dünyada “Birlik, mücadele ve dayanışma günü “ olarak kutlanmasına karar verildi.

Zamanla 8 saatlik iş gücü birçok ülkede resmen kabul edildi. 1 mayıs böylece işçi sınıfının hak ve çıkarlarının kabul edildiği gün olarak bayram niteliği kazandı.

1 Mayıs dünyada ve ülkemizde hep sıkıntılı kutlanmıştır. Ülkemizde ilk defa Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1909 yılında Üsküp’te, resmi olarak da 1923 tarihinde İstanbul’da kutlanmıştır.

Ülkemizde zaman zaman kesintiye uğrasa da günümüzde ülkemizde ve birçok ülkede kutlanmaktadır.

Dünya nüfusunun büyük çoğunluğunu emekçiler oluşturmaktadır. Dünya üzerinde en çok sömürülen de emekçi sınıfıdır. Çünkü genelde dünya üzerinde kapitalizmin hakim olduğu bir düzen bulunmaktadır. Bu kapitalist düzen ucuz emek yani emekçinin sömürülmesi üzerine kurulmuştur.

Çözüm, emekçinin bilinçli, bilgili, eğitimli olmasından geçmektedir.

Kapitalizmin egemen gücü emekçiyi sömürebilmek için, onun eğitimli, bilgili olmasını istemez. Cahil, bilinçsiz ve suskun emekçi onun için en makbul olanıdır. Hitler’in propaganda bakanı Goobles’in sözlerini hatırlamakta yarar var: “Önemli olan halkın aydın kesimini kandırmak değildir. Onları fazla önemsemeyin. Onları kandırmak zordur ve zamanı boşa harcamış olursunuz. Sizin asıl hedefiniz cahil ve okumamış kitlelerdir. Onları kandırmak çok daha kolaydır.”

Haklarını bildiği halde bilinçli emekçi, işsiz kalacağından korktuğu için egemen gücün sömürüsüne katlanmak zorunda kalır. Emekçinin bireysel ve toplumsal haklarını koruyabilmesi için bilgili ve bilinçli olması, siyasal ve sosyal alandaki haklarını bilmesi gerekir. Ancak o zaman siyasal sosyal ve ekonomik alanlardaki haklarını gerçekleştirecek ve koruyacak kendisi için en yararlı olan siyasal ve sosyal yapıları tercih edebilecektir.

Emek dünyanın en kutsal değerlerden biridir, sermayeden üstündür ve önemlidir. Çalışanlar olarak biz hepimiz emekçiyiz, emeğimiz kolumuzdaki altın bileziktir. Emekçiler bu altın bileziğin değerini bilmeli, karşılığını istemelidirler. İşlerini severek ve en iyi şekilde yapabilmelidirler.

Bu konuda, İnsan hakları savunucusu, Martin Luther King şöyle demiştir: “Eğer sizden sokakları süpürmeniz istenirse, Michelangelo’nun resim yaptığı, Beethoven’in beste yaptığı veya Shakespeare’in şiir yazdığı gibi süpürün, o kadar güzel süpürün ki, gökteki ve yerdeki herkes durup, burada dünyanın en iyi çöpçüsü yaşıyormuş desin .“

Kapitalist sistemde sermaye ve siyasi iktidar karşısında emekçilerin haklarını savunacak bir kuruma ihtiyaç vardır. Emekçiler sınıf bilinci içinde bir araya gelerek sendikaları oluşturmuşlardır. Sendikalar çalışma yaşamı içinde sorunları çözmede, ortak çıkarları ve hakları korumada, geliştirmede belirleyici rol oynamaktadır. Emekçi haklarının korunmasında sendikalar kadar devlete ve işverene de büyük roller düşmektedir. Devlet, ülke ve insanlarına adil ve dengeli sosyal refah içeren düzen sağlamalı, işveren ise ırk, dil, din ve cinsiyet gözetmeksizin çalışma ve yaşam koşullarını iyileştirme çabası içinde olmalıdır.

Emek dünyanın en önemli değerlerinden biridir. Emeğin, emekçinin, alın terinin, dayanışma ve yardımlaşmanın günü kutlu olsun.

(*) Haymarket olayı: 1 Mayıs 1886 akşamında, Chicago'daki Haymarket alanında grev kırıcılarının işçilere saldırısını protesto etmek için miting düzenlendi. Miting dağılırken alana nereden geldiği belli olmayan bir bomba atıldı. Ölü ve yaralılar oldu. Yüzlerce insan asılsız suçlamalarla tutuklandı.