İTÜ’de karbonsuzlaşma yolu

27 Eylül 2015’te Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda ülkelerin aşırı yoksulluğu sona erdirme; eşitsizlik ve adaletsizlik ile mücadele; iklim değişikliğini düzeltme üç sözünü vererek BM Gündem 2030 için 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacı (SKA) ve 169 hedefl e ilerlemeye başlanmasından önce, Eylül 2013’te Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) kurularak İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ilk İstanbul Karbon Zirvesi’ne Nisan 2014’te ev sahipliği yaptı. Karbon Yönetimi, Teknolojileri ve Ticareti diyerek paydaşları bir araya getirmiştik. Bu yıl, onuncu zirvemizde konusunun ilki ve teki etkinliğimiz onur ve gururumuz oldu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (ÇŞİDB) ve İTÜ ana desteğinde 14-15 Nisan 2025 tarihlerinde gerçekleştirdiğimiz 10.İstanbul Karbon Zirvesi’nde “Karbonsuzlaşma Yolunda Sürdürülebilir Çözümler ve Yeşil Akçenin Gücü” teması ile iş dünyası odaklı, ST Climate desteğinde “Karbon Nötr” etkinliğimizde bir araya geldik. Yeşil İTÜ’deydi.

Zirvemiz İklim Değişikliği Kanunu, Karbon Piyasası, Emisyon Ticaret Sistemi tartışmalarının sürdüğü haftaya geldi. Tartışmak, irdelemek, eleştirmek yararlı ve gereklidir. Teknik imece iyidir. Asıl olan ulusal çıkarlarımız, güzelim ülkemizin bugünü ve yarını. Meselemiz vatan. Meselemiz üreterek büyümek. Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması ve tüm mevzuatı ile nasıl kendi sanayicisinin çıkarlarını koruyorsa, küresel gelişmeleri de iyi takip ederek biz de bizim üretim ve ihracat gücümüzü, emeğimizi karbonsuzlaşma yolunda önceliklemeli ve kollamalıyız. İş dünyamız hem yeşil akçeye erişmeli hem de yeşil akçe kazanmalı. Bankacılık önemli. Bankalarımız büyük binalı merkezlerinde, şubelerinde, dijital dünyada hizmet sunarken doğrudan ve dolaylı sera gazı salımlarına neden olup çalışırken hizmetleriyle karbonsuzlaşma yeşil akçesi sağlar. Çevresel, Sosyal, Yönetişimsel performanslarıyla sürdürülebilirlik endekslerinde yer alan bankalar, performansı yüksek kuruluşlara fi nansman ve yatırım fonu olanakları sağlar. Örneğin Halkbank, Borsa İstanbul BIST Sürdürülebilirlik Endeksi şirketlerinden biri olup BIST Sürdürülebilirlik 30 Şirketleri Hisse Senedi Fonu arz etmektedir. Sera gazı azaltım sözünü veren ilk kamu kuruluşu ve iklim değişikliği mücadele eylem planı Bilime Dayalı Hedefl er Girişimi (SBTi) onaylı ilk bankamız olan Vakıfb ank da sürdürülebilir ürün ve hizmetlerle ilerlemekte.

Zirvemizin ESCARUS Genel Müdürü Dr.Kubilay Kavak başkanlığındaki “Karbonsuzlaşan Ekonomi ve Yeşil Akçe” başlıklı ilk oturumunda Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası (TKYB) Genel Müdür Yardımcısı Seçil Yıldız; Türkiye Sinai Kalkınma Bankası (TSKB) Kalkınma Finansmanı Kurumları Müdürü Bahadır Koçaker’i ağırladık. TKYB’nin ellinci, TSKB’nin yetmiş beşinci yılı kutlu olsun. Zirvemizde, bu oturumumuzda mühim ilkler oldu. Etkinliğimizin odak konusunda ülkemizde ilk kez iki önemli temsiliyet gerçekleşti. Merkez Bankası Yeşil Ekonomi ve İklim Değişikliği Müdürü Dr.Canan Özkan ile Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi’nin İlk Yeşil Tahvil İhracını 13 Nisan 2023’te yapan Hazine ve Maliye Bakanlığı Uluslararası Sermaye Piyasaları Daire Başkanı Elif Demet Meriç delegelerimize hitap etti. İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri (İMMİB) Genel Sekreteri Dr. S. Armağan Vurdu başkanlığındaki “Türkiye’nin Karbonsuzlaşma Yolu” oturumumuzda ÇŞİDB Çevre Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı Haluk Şahin Yazgı; Ticaret Bakanlığı AB Tek Pazar ve Yeşil Mutabakat Daire Başkanı Gülizar Yavaş; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji Verimliliği ve Çevre Dairesi’inde İklim Grup Başkanı Büşra Sıla Gözlükaya; ÇŞİDB İklim Değişikliği Başkanlığı’nda Çevre Uzmanı Muhittin Aslan; Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) Uzmanı ve Sürdürülebilirlik Proje Lideri Sevgi Kılıç Er’den, Ankara’nın teknokrat gücünden ülkemizin mevzuatını, bugünü ve planlamaları öğrendik. KGK Başkanı Dr. Hasan Özçelik’in de teşrif ettiği zirvemizde KGK böylesi amaçlı bir etkinlikte ilk kez temsiliyet yaptı. Bilindiği gibi Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Çerçevesi kapsamında Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS) yürürlükte. TSRS 1 “Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler” ile amacı işletmenin, kullanıcıların işletmeye kaynak sağlamaya karar verirken faydalı olacak, iklimle ilgili risklere ve fırsatlara ilişkin bilgileri açıklamasını zorunlu kılmak olan TSRS 2 “İklimle İlgili Açıklamalar” kuruluşlarımızın önünde. TSRS 2’yi ilk ağızdan ayrıntılı öğrendik.

Karbon Yönetimi ve Endüstri ile Karbon Yönetimi Enerji oturumlarımızda iş dünyası üst düzey konuşmacılarından kuruluşlarının karbonsuzlaşma duruşları ile ürün ve hizmetleriyle yarattıkları karbonsuzlaşma değerini dinledik. Ülkemizde ne doğru işler var diye umut ve güvenimiz arttı. Onuncu yılımıza pek yarışır zirvemize desteklerini sunan iş dünyası, sivil toplum ve medya kuruluşlarına, oturum başkanlarımız, konuşmacılarımız ve yüksek paydaş katılımı başarımız için delegelerimize içten teşekkürümüzü sunuyorum. Yakında zirve sonuç raporu ile sunum e-kitabı paylaşıma açılacak. Yeşil yine on birinci zirvemizde, 2026 ilkyazında, sürdürülebilirlik odaklı eğitim, araştırma, proje gücünü ortaya koyarak “2048 Karbon Nötr” hedefi için ilerleyen İTÜ’müzde olacak.