Koronavirüs iş dünyasını nasıl etkileyecek?

Koronavirüs (Covid- 19) tüm dünyayı ciddi şekilde etkilemeye başladı. Bir yandan çalışanların sağlıklarının korunması açısından önlemler alınırken, Öbür taraftan da ekonomiye etkileri değerlendirilmekte ve önlemler alınmaktadır.

Özellikle üretimin bir parçası olan hammadde ithalatının kısıtlanması, Çin, İtalya veya virüsün yoğun şekilde görüldüğü ülkelerle yapılan ticaretin kısıtlanması/ yasaklanması veya tedarikçi firmanın ürün gönderememesi, hammadde veya ara malların tedarik edilmesi nedeniyle üretime ara vermesi, üretimin azalması, çalışanların işyerine gelememesi gibi riskler yaşanabilecektir. İşyerlerinde mal ve hizmet üretimin durması veya ciddi şekilde azalması halinde bazı önlemler alınabilecektir. İşletmelerde yaşanabilecek sorunlarla ilgili olarak üretime ara verilmesi durumunda;

- Yıllık izinlerin kullandırılması,
-Zorunlu nedenlerle telafi çalışması yaptırılması,
-Mal veya hizmet üretiminin ciddi şekilde düşmesi durumunda kısa çalışma uygulamasına geçilmesi,
-Zorunlu nedenlerle fazla mesai, uzaktan çalışma, evden çalışma modeline geçilmesi,
-Yurtdışından dönen çalışanların sağlık sunucusundan 14 günlük kuluçka süresi için istirahat raporu alması veya uzaktan/ evden çalışma yoluna gidilmesi, bu şekilde yurtdışından dönen çalışanlara idari ücretli izin verilmesi,

gibi uygulamalar hayata geçirilerek riskler bertaraf edilebilir.

Yurtdışına çıkan personellerin tedbir amacıyla işyerinde bir süre uzak kalması; faaliyetin devamı, çalışanların sağlıklarının korunması amacıyla alınan bir tedbir olup, gayet yerinde olduğu kanaatindeyiz.

14 gün ücretli izin verebilir

Çalışanlar sağlık ocaklarından tedbir amacıyla rapor alabileceği gibi, çalışanların rapor almak istememesi halinde işverenliğiniz de hastalığın kuluçka döneminin geçirilmesi adına tedbir amaçlı çalışanlara 14 gün kadar idari ücretli izin verebilir. Son 14 günü özellikle Çin, İran, İtalya, Güney Kore ve Irak gibi 5 ülkede geçirmiş olan öğrenci veya çalışanların aile hekimlerine müracaat etmelerini veya sağlık kuruluşlarına müracaatları halinde dönüş tarihlerini 14 güne tamamlamak üzere izinli sayılmaları belirtilmiştir. Yani son 14 günü yurtdışında İtalya, İran, Irak, Güney Kore, Çin’de geçirmiş olanlar raporlu sayılacaklar ve bu dönemi evlerinde geçirmeleri gerekecektir.

Üretim durması halinde 1 hafta süreyle yarım ücret

Çalışan “iş görme” ve işveren de çalışana “iş verme” borcu altındadır. İş Kanunu’nun 24/III ve 25/III maddelerinde “zorlayıcı neden” düzenlenmektedir. Zorlayıcı nedenlerle üretimin durması halinde ücret ödeme yükümlülüğü 1 hafta süreyle yarım ücret şeklinde devam etmektedir. Üretimin durma süresi 1 haftalık süreyi aştığında iş akdi askı durumuna geçecektir.