Kredi faizleri hala Ocak 2024 seviyesinin üzerinde

İBRAHİM EKİNCİ

RAKAMLARIN DİLİ

Son 1 yılda enflasyon 20 puandan fazla düştü, kredi faizleri son 1 aya kadar kımıldamadı. Son bir ay 100-300 baz puan düşüşler oldu ancak, (taşıt-konut hariç) bütün kredi türlerinde güncel faizler, Ocak 2024’e göre hala 100 ila 900 baz puan daha yüksek.

Geçen yıl ocak ayında yıllık enflasyon yüzde 64,86’ydı. Bu ocak sonu itibariyle yüze 42,12’ye geriledi. 22,74 puan gerilemiş oldu. Merkez Bankası da iki kez faiz indirimi yaparak politika faizini yüzde 50’den 45’e çekti. Ancak kredi faizleri son 1 aya kadar neredeyse kımıldamadı. Aksine yıllık bazda taşıt ve konut kredisi hariç, bütün kredi türlerinde faizler Ocak 2024’ün çok üzerinde.

Ticari kredi faizleri 24 Ocak ile biten hafta itibariyle yüzde 54,4 düzeyinde. Bu seviye 26 Ocak 2024’e göre 91 baz puan daha yüksek olduğunu gösteriyor. Kredili Mevduat Hesapları (KMH) ve kurumsal kredi kartları dahil ticari kredilerin faizleri 1 yıl önce yüzde 54,2’ydi. 24 Ocak 2025 itibariyle yüzde 60.

26 Ocak 2024’e göre tüketici kredisi faizleri 426 baz puan daha yüksek düzeyde. KMH dahil tüketici kredisi faizleri 26 Ocak 2024’e (%63,1) göre halen 829 baz puan daha yukarıda. Halen yüzde 71,4 düzeyinde. Aynı tarihler itibariyle ihtiyaç kredisi faizleri KMH dahil yüzde 63,8’den yüzde 72,8’e gelmiş gözüküyor. Bu kredi türü faizler 1 yıl önceki seviyenin 899 baz puan üzerinde.

Faizi düşen iki kredi türünden konut kredisi faizlerinde 75, taşıt kredisi faizlerinde ise 413 baz puan düşüş olmuş.

Faizlerde geçen yıl sonuna göre bakıldığında, yani TCMB’nin ikinci kez faiz indiriminden sonra geçen 1 ay içinde (aylık) bakıldığında ise düşüş işaretleri var. Gerek ticari gerekse tüketici ve ihtiyaç kredilerinde 100 ila 300 baz puan arasında düşüşler oldu. Bu verilere göre kredi faizleri enflasyon düşüşünü yansıtmaktan uzak görünüyor.

Mevduat faizlerinde de yıllıkta artış aylıkta düşüş var

TCMB verilerine göre “TL üzerinden açılan toplam mevduatlara uygulanan ortalama faiz oranı” 26 Ocak 2024’te yüzde 46,4’tü. Bir yıl sonra 547 baz puan daha yüksek, yüzde 51,8 düzeyinde görünüyor. Mevduat faizlerinde de düşüş yıllık bazda değil ancak aylık bazda başlamış gözüküyor. Son 1 ay itibariyle TL mevduatın ortalama faizi yüzde 385 baz puan düşüş oldu.

Mevduat faizleri ile ticari kredi faizleri arasında 2,6 puan fark var. Ancak tüketicinin kullandığı kredilerde (tüketici + ihtiyaç) bu fark sırasıyla 11,9 – 15,3 puana yükseliyor. Kaynak ve kredi maliyetleri arasında linklerin oturmaya başladığı görülüyor ancak tüketiciye göre ticari tarafa pozitif ayrımcılık yansıyor. Bu da hükümetin enflasyonla mücadele programı ile bağlantılı.