Kurumlarda tükenmişlik
Kurumlarda Tükenmişlik (Organizational Burnout), çalışanların uzun süreli stres, aşırı iş yükü ve düşük motivasyon gibi nedenlerle duygusal, zihinsel ve fiziksel olarak yıpranması durumudur. İş yerinde sürdürülebilir bir performans sergilemekte zorlanan çalışanlar, zamanla verimlilik kaybı, duygusal kopukluk ve motivasyon düşüklüğü yaşayabilirler.
Peki, Tükenmişlik Belirtileri nelerdir?
- Duygusal Tükenme: Çalışan kendini sürekli yorgun, bitkin ve enerjisiz hisseder.
- Bağlılık Kaybı: İşine olan ilgisi azalır, umursamaz veya kayıtsız bir tutum geliştirir.
- Düşük Performans: Üretkenlik ve yaratıcılık düşer, odaklanma sorunu yaşanır.
- Fiziksel Belirtiler: Baş ağrısı, uyku problemleri, mide rahatsızlıkları gibi psikosomatik belirtiler görülebilir.
- İletişim Problemleri: İş arkadaşları ve yöneticilerle ilişkilerde gerilim ve çatışmalar artar.
Kurumlarda Tükenmişlik (Burnout) Neden Oluşur?
- Çalışanlarda aşırı iş yükünün olması,
- Gerçekçi olmayan hedeflerin verilmesi ve yüksek beklentilerin olması,
- Sıklıkla fazla mesai yapılması ve yeteri kadar dinlenme süresinin olmaması,
- Çalışanların karar alma süreçlerine dahil edilmemesi,
- Yetki ve sorumluluk dengesizliğinin olmaması,
- Başarıların göz ardı edilmesi,
- Maddi veya manevi takdirin yetersiz olması,
- Liyakat esasına göre terfi edilmemesi,
- Çalışanlar arasında adil olmayan uygulamaların olması,
- İşin özel yaşama aşırı müdahalesi,
- Çalışanların sürekli ulaşılabilir olmasının beklenmesi,
- Yapılan işin değerli hissedilmemesi,
- Çalışanların amaçsız hissetmesi.
Kurumlarda tükenmişliği önlemek için neler yapılabilir?
İş yükleri düzenlenmelidir, gerçekçi hedefler belirlenmelidir, gereksiz toplantıları azaltılmalıdır, çalışanlara kontrol ve özerklik verilmelidir ve karar alma süreçlerine dahil edilmelidir, çalışanların başarıları düzenli olarak takdir edilmelidir, adil ve güvenilir bir çalışma ortamı sağlanmalıdır, şeffaf yönetim politikaları uygulanmalıdır, adil terfi ve ödüllendirme süreçleri oluşturulmalıdır, çalışanlarda iş-özel hayat dengesi korunmalıdır, esnek çalışma saatleri sunulabilir, mesai sonrası işle ilgili mesaj ve e-postaları azaltılmalıdır, çalışanların yaptıkları işin değerini görmeleri sağlanmalıdır, şirketin vizyonu çalışanlarla paylaşılmalıdır.
Kurumlarda tükenmişliği önlemek, yalnızca çalışanların sağlığını değil, aynı zamanda kurumun sürdürülebilir başarısını da artırır.
Kaynakça
Maslach, C., & Leiter, M. P. (2016). The Truth About Burnout: How Organizations Cause Personal Stress and What to Do About It. Jossey-Bass.
Schaufeli, W. B., Maslach, C., & Marek, T. (Eds.). (2017). Professional Burnout: Recent Developments in Theory and Research. Taylor & Francis.