Yeşil dönüşüme “vakti gelince uyum sağlarız” deme lüksümüz yok
Entegre Raporlama Derneği Türkiye (ERTA) ve Borsa İstanbul iş birliği ile düzenlenen “Yatırım Ortamının İyileştirilmesinde Sürdürülebilir Stratejiler ve Yapısal Reformlar Toplantısı” 7 Kasım 2023 tarihinde, Borsa İstanbul’da fiziki olarak gerçekleşti. Toplantıda öne çıkan görüşler şöyle:
► ERTA Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Güler Aras: “Dünyada son derece önemli gelişmeler yaşanırken, bizim bu gelişmelere vakti gelince uyum sağlarız demek lüksümüz yok. Türkiye’nin düşük karbonlu ve rekabetçi bir ekonomiye ulaşmasında öncelikle yeşil dönüşüm politikalarında ilerleme kaydetmesi, başta ihracat yapan KOBİ’ler olmak üzere yeşil dönüşüm için ihtiyaç duyulan yatırım ekosisteminin geliştirilmesi, teşvik ve destek mekanizmaları sağlanması çok önemli. Türkiye’nin sürdürülebilir büyümesinde, şüphesiz ki sermaye piyasalarının ve finans sektörünün hızlı aksiyonları, sürdürülebilir finansman araç ve çeşitliliğinin gelişmesi ve yaygınlaşması çok kritik bir potansiyel sunacak. En önemli ihracat pazarımız olan Avrupa Birliği’nde (AB) Paris Anlaşması ve buna bağlı Avrupa Yeşil Mutabakatı ile başlayan süreçte yaşanan yakın zamanlı gelişmeler de konunun aciliyetini ortaya koymuş durumda. İhracatımızın yaklaşık yarısını gerçekleştirdiğimiz en önemli ticaret ortağımız AB’de yaşanan bu gelişmeleri çok dikkatli takip etmemiz gerekiyor. Sınırda karbon düzenlemesinin ülkemize olası etkilerini dikkate aldığımızda, özellikle yeterli düzenlemelerin olmadığı karbon piyasalarının, dünya genelinde net-sıfır hedeflerine ulaşma çabalarını yavaşlatma ihtimalini dikkate almak zorundayız. Emisyon verilerine ilişkin güvenilirliğin artırılmasında hukuki düzenlemelere ve şeffaf raporlama uygulamalarına her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyuyoruz. Şirketlerin mevcut piyasa ortamında rekabet avantajı sağlayabilmesi için, finansal performans hedefleri yansıra, çevresel ve sosyal sürdürülebilirlik alanında strateji ve politikalar geliştirmesi, değer zincirlerindeki çevresel ve sosyal risklerin ölçülmesi ve yönetimi, kapasite gelişimi, entegre ve raporlama yaklaşımını benimsemiş olmaları önem taşıyor.”
► Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun: “Şirketlerimizin çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim hususlarını faaliyetlerine entegre etmelerini, ülkemizin ihtiyaç duyduğu yeşil dönüşümünün temel taşı olarak görüyoruz. Şirketlerin sürdürülebilirlik performanslarını değerlendiren sürdürülebilirlik endekslerimizi son üç yılda daha etkin hale getirdik. Sürdürülebilir yeşil borçlanma araçları konusunda da önemli ilerlemeler kaydedildi. Önümüzdeki dönemde ihtiyaçlar arttıkça ve bu pazar genişledikçe yeşil enstrümanlarla ilgili yeni endeksler de sunabileceğiz. Böylece yeni fonların kurulmasına imkân sağlayacağız. Borsa İstanbul olarak şirketlerin finansal ve finansal olmayan bilgilerini de daha etkin bir şekilde raporlamalarını teşvik ediyoruz. ERTA ile birlikte ‘Şirketler için Entegre Raporlama Rehberi’ni hazırlayarak şirketlerin kullanımına sunduk. Devamında, ‘Şirketler için İklim Raporlama Rehberi’ni yayımladık, sürdürülebilirlik rehberini de yakın zamanda yenilemeyi planlıyoruz. Sürdürülebilirlik alanındaki çalışmalarımızda en önemli destekçimiz elbette ki Sermaye Piyasası Kurulu ve paydaşlarımız.
► Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı İbrahim Ömer Gönül: “Sermaye piyasaları sürdürülebilir finansmanın gelişiminde kolaylaştırıcı rol oynamaktadır. İklim riskinin de bir yatırım riski olarak kabul edildiği yatırım dünyasında artık finansal olmayan bilginin raporlanması da finansal raporlama kadar önem kazanmaktadır. SPK olarak bu amaçla “Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçevesi”ni hayata geçirdik. Halka açık ortaklıkların kısa, orta ve uzun vadede karar süreçlerine sürdürülebilirlik konularını entegre etmelerini ve bunları açıklamalarını teşvik edecek önemli düzenlemeler yaptık. Ekim 2023 itibariyle sürdürülebilirlik temasına yatırım yapan veya temiz enerji gibi yenilenebilir enerji alanlarına odaklanan 40’ın üzerinde yatırım fonu, emeklilik yatırım fonu ve girişim sermayesi fonumuz bulunmaktadır. Bu fonların toplam değeri yaklaşık olarak 13,6 milyar TL’ye ulaşmış durumda.
► Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) Başkanı Hasan Özçelik: “Çevre, sosyal, yönetişim ya da bilinen adıyla ESG piyasasının 2025 yılında 50 trilyon dolara ulaşarak, küresel varlıkların üçte birini oluşturması bekleniyor. Tek başına bu veri bile sürdürülebilirlik bilgilerinin raporlanmasının her geçen gün daha büyük önem arz edeceğini gösteriyor. Bununla birlikte işletmelerin sera gazı salımlarını sınırlandırmasına, atık yönetiminden su kullanımına ve temiz enerjinin teşvikine ilişkin hem küresel hem de yerel düzeyde sınırlayıcı ya da teşvik edici bir dizi önlemin alındığını görüyoruz. Diğer taraftan, yapılan düzenlemelerle birlikte yatırımcıların da artık şirketlerinden, iklim, çalışma, insan hakları politikaları ve kurumsal yönetim yapıları dâhil finansal olmayan pek çok konuda yüksek kalitede, şeffaf, güvenilir ve karşılaştırılabilir raporlar talep ettiğini görüyoruz. Tam da bu noktada sürdürebilirlik bilgilerinin güvenilir, tarafsız ve kapsamlı bir şekilde raporlanması önemli bir ihtiyaç olarak karşımıza çıkıyor.