Yumuşak güç; 2023

“Kaba güç çatışmayı kazanabilir, ancak, yumuşak güç her zaman savaşı kazanacaktır.”

Brand Finance tarafından bu yıl dördüncüsü düzenlenen “Global Soft Power Summit – Küresel Yumuşak Güç Zirvesi” 2 Mart günü Londra, Queen Elizabet 2 Kongre Merkezi’nde büyük bir katılım ve ilgiyle gerçekleşti. Yumuşak güç algı araştırması bu alanda dünyada yapılan en geniş kapsamlı araştırma; 101 ülke ve yaşları 18 ile 75 yaş arası 111,364 kişi!  Katılımcılara, sorulan ülke ile ilgili kendi ülkesinde 3 ana başlıkta mevcut algı sorulmaktadır: “Yakınlık”; o ülke yumuşak güç olarak bilinen, akıllara yer etmiş bir ülke midir? “Etkicilik”; hem cevaplayanın kendi ülkesinde hem de dünya sahnesinde etkili mi kabul edilir? “İtibar”; o ülkenin küresel anlamda güçlü ve olumlu bir itibarı var mıdır? Bunlara ilave olarak o ülkenin başarı algısı 8 ayrı başlık altında sorgulanmakta; iş hayatı ve ticaret, yönetişim, uluslararası ilişkiler, kültür ve miras, medya ve iletişim, eğitim ve bilim, insanlar ve değerler, sürdürülebilir gelecek.  

Bu yıl Türkiye bir sıra aşağıya inerek 101 ülke arasında 23’üncü sırada yer almış. Türkiye’nin 10 üzerinden özet yumuşak güç algı tablosu aşağıdaki gibi:

Dünya ortalamasının altında olduğumuz alanlar; sporda liderlik, yüksek etik standartlar ve düşük yolsuzluk, güvenlik, hukuka ve insan haklarına saygı, güvenilir medya, bilimde önderlik, uzay araştırmalarına yatırım, hoşgörü, yeşil enerji ve teknolojilere yatırım, çevreyi koruyan, iklim değişikliklerine destek. Sınıfında en iyi olana yaklaştığımız alanlar; ziyaret edilmeye değer yer 8.4 (Maldivler 9.9), zengin kültürel miras 7.1 (Yunanistan 8.4).

Dünya daha da birbirine bağlı, küreselleşmiş hale geldikçe uluslararası ilişkilerde yumuşak gücün önemi artmaktadır. Zorlama olmadan diğer ülkelerle olumlu ilişkiler kurulmasına, bir ülkenin değer ve ilgi alanlarını aktarmaya, stratejik hedeflerine erişmesine katkıda bulundukça yumuşak güç dış politikanın olmazsa olmaz bir bileşeni haline gelmektedir. Hatta askeri güç kullanarak taleplerini başka bir ülkeye dayatmaktan daha da önemsenmektedir. Yumuşak güç, diğer ülkelerin algı ve tutumlarını şekillendirmeye, güven ve işbirliği tesis etmeye imkân vermektedir. Tüm bunları güç kullanmadan barış içerisinde ve karşılıklı anlayış, kültürel değişim ve işbirliği sonucu kalpleri kazanıp zihinlere yerleşerek gerçekleşmesini sağlamaktadır. Diğer bir önemli yanı ise ekonomik kalkınma ve refahı desteklemesi. Yumuşak güçten yararlanarak ülkeler dışarıdan doğrudan yatırımları cazip hale getirmekte, ticareti güçlendirmekte, turizmi ilerletmekte ve yetenekli kişileri buyur etmektedir. Bunların hepsi yeni iş imkânları sağlanması, kazançların artması ve ekonominin gelişmesi demek.   

Ancak, etkili bir yumuşak güç için bazı koşullar ve sınırlamalar var. Örneğin eğitim, kültür ve diplomasi alanında önemli yatırımlar yapılması gerekiyor. Bunlara rağmen hemen sonuç alınması mümkün de olmuyor; yumuşak güç kararlı, tutarlı, sabırlı davranılmasını gerektiriyor. Makul bir süre gerekiyor. “Lobi şirketlerine dünya para verdim, hemen olsun!”, olmuyor.  Bazen içeride uygulanan politikalarla uyumsuz ve gerçekçi olmayacağı için önemsenmiyor. Belki de terörle mücadelede yetersiz kalıyor.   

Bu eksik yanlarına rağmen uluslararası ilişkilerdeki önemi göz ardı edilemez. Gücün gittikçe itibar, etki ve değerler gibi fiziki olmayan unsurlar ile tanımlandığı bir dünyada stratejik hedeflere erişmede ve uluslararası işbirliğini geliştirmede yumuşak güç temel araç olarak kabul görüyor. Bu nedenle siyasilerin, ülke insanlarının yumuşak gücün önemini idrak etmesi, onu yüceltecek alanlara yatırımı yapması beklenmelidir. Ancak bu şekilde barışçı, refah içinde bir gelecek inşa edilebileceği unutulmamalıdır.

Haftanın Etkinliği: YUMUŞAK GÜÇ ZİRVESİ, LONDRA

Etkinliğin ana konuşmacısı eski başbakan Boris Johnson idi. “Yasalar altında demokrasi” sözü etkileyiciydi. Demokrasi var amma hukuk ve düzen eksikse o demokrasi eksikli bir demokrasi olacaktır, dedi. Bu yıl sürdürülebilirlik İsveç eski başbakanının da katıldığı bir panelde tartışıldı. Sürdürülebilir bir yaşam ve ekonomi için ülkenin çabaları dile getirildi.

İlgi çekici panellerden bir diğeri yumuşak güç ve medya ilişkisinin tartışıldığı panel oldu. Panelistlerden Nusair Yassin renkli bir kişi. 11,8 milyon takipçisi olan Filistinli etkileyici bir yeni medya önderi. Geleneksel medyayı temsil eden ünlü yayıncı Andrew Neil ile giriştikleri tartışma herkesi etkiledi, eğlendirdi. Toplantıya Ukrayna’nın temsili damga vurdu. Devlet başkanı Zelensky’nin eşi “first lady” Olena Zelenska hazırladığı bir video ile Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ise canlı bağlantı ile toplantıya katıldı.