Trump'ın çelik ve alüminyum hamlesi ABD ekonomisini baltalayabilir!
ABD Başkanı Donald Trump, göreve hızlı bir başlangıç yaparak gümrük tarifeleriyle küresel piyasalarda dalgalanmalara yol açtı. Son olarak ithal çelik ve alüminyuma yüksek vergiler getiren Trump'ın bu hamlesi, ABD’de metal kullanan birçok sektörü zor durumda bırakabilir ve maliyetleri artırarak fiyatların yükselmesine neden olabilir.
Başkan Donald Trump, pazartesi günü ithal çelik ve alüminyuma yönelik sert gümrük vergileri getirerek 2018’de izlediği politikayı bir kez daha devreye soktu. Bu nedenle yerli sanayi temsilcileri, sürecin nasıl sonuçlanacağı konusunda deneyime sahip.
Kamyon, beyaz eşya ve inşaat ekipmanı üreticileri, yerli çelik ve alüminyum tedarikçileriyle çalışarak üretimi sürdürmeye çabalıyor. Ancak, ABD'de üretilmeyen belirli alaşımlar için firmalar daha yüksek maliyetlerle karşı karşıya kalıyor. Bu durum, üretim maliyetlerini artırırken nihai ürün fiyatlarının da yükselmesine neden oluyor.
Çelik kullanıcıları dikkatli hareket ediyor
Ancak yol boyunca olay örgüsünde değişiklikler olabilir. Peki Trump bazı ülkelerle anlaşma yaparak yeni vergiler olmadan büyük sevkiyatlara izin verecek mi? Zor durumda olduklarını kanıtlamaları halinde şirketlere erteleme sağlayacak bir süreç başlatacak mı? (Pazartesi günü bir Beyaz Saray yetkilisi herhangi bir istisna olmayacağını söyledi).
Tüm bunlar sonucu etkileyebilir, bu nedenle çelik kullanıcıları metal tarifeleri 12 Mart'ta yürürlüğe girmeden önce dikkatli hareket ediyor. Indiana Üreticiler Birliği'nin yönetim kurulu başkanı olan Angela Holt, işletmeler üzerindeki potansiyel etkilerin “karmaşık” olduğunu söyledi.
Holt, “Durumlarına bağlı olarak sadece maliyeti değil, bulunabilirliği de etkileyebilir” dedi ve sözlerine şöyle devam etti:
“Sektörler arasında bile oldukça çeşitlilik gösteriyor. Bence bu, malzemelerini nereden temin ettiklerine ve rekabetin neye benzediğine göre değişecek”
Geçmişten alınan dersler
Amerikan çelik ve alüminyum endüstrileri 1970'lerdeki en parlak dönemlerine kıyasla çok daha zayıf olsa da, Uluslararası Ticaret İdaresi'ne (ITA) göre ABD'li şirketler kullandıkları çeliğin yalnızca %26'sını ithal ediyor ve bu oran giderek düşüyor.
Aynı zamanda, yabancı tedarikçilere alternatif arayan son kullanıcıların seçenekleri olabilir. ABD'li demir çelik üreticileri kapasitelerinin sadece %70'i ile çalışıyor. İlk Trump yönetimi %80'e ulaşmayı hedeflemiş ve bunu kısa bir süre için başarmıştı. Ancak düşük fiyatlı Çin ihracatı son yıllarda yerli üreticilere zarar vererek daha eski, daha az verimli fabrikaları kapanmaya zorladı ve diğerlerini idare edebileceklerinden daha az siparişle baş başa bıraktı.
Ayrıca, ana metal tarifelerinin tüketicilere tamamen yansıtılmadığı görülüyor. Columbia Üniversitesi, Princeton Üniversitesi ve New York Fed Bankası ekonomistleri tarafından 2020 yılında yapılan bir çalışmaya göre, yabancı ihracatçılar ABD pazarına erişimlerini sürdürmek için fiyatlarını düşürerek 2018 çelik tarifelerinin yaklaşık yarısını absorbe etti.
Fiyatlara ne olacak?
Yine de bu, fiyatların artmayacağı anlamına gelmiyor. ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu, 2023 yılında bu tarifelerin çelik ve alüminyum fiyatlarını ortalama %2,4 ve %1,6 oranında artırdığını tespit etti. Belki de buna bağlı olarak, Nucor, Steel Dynamics ve Cleveland-Cliffs gibi ABD'li metal işleyicilerinin hisse senetleri Trump'ın gümrük vergisi duyurusu beklentisiyle Pazartesi günü yükseldi.
Yeni gümrük vergilerinden en çok hangi sektörlerin etkilenebileceğine dair bir fikir edinmek için, çelik ve alüminyumun üretimleri için ne kadar önemli olduğuna bakmak faydalı olabilir.
Uluslararası Ticaret Komisyonu, 2018 Trump tarifelerinin etkisine ilişkin raporunun bir parçası olarak, sektörleri iki metale olan bağımlılıklarına göre sıraladı. En fazla çelik kullanan iş kolu %58 ile motorlu taşıt metal damgalama olurken, otomobil üretiminin diğer bileşenleri de oldukça fazla çelik kullanıyor.
Otomobil üreticilerinin kullandığı çeliğin büyük bir kısmı Amerika Birleşik Devletleri'nde üretilse de, bu şirketler ve tedarikçileri sadece denizaşırı üreticilerden temin edilebilen özel alaşımlara da bağımlı. Bu durumdan, 2023 yılında gümrük vergilerinden muaf tutulmak için dilekçe veren Tesla da dahil olmak üzere neredeyse tüm otomobil üreticileri etkilenecek. Tesla yetkililere, paslanmaz çelik gövdeye sahip Cybertruck için sadece yurtdışından temin edilebilen çeliğe ihtiyaç duyduğunu söyledi. Ki Tesla'nın hisse fiyatı Pazartesi günü %3 düştü.
Birçok otomobil üreticisi, Çinli otomobil üreticilerinin artan rekabeti ve elektrikli model geliştirmenin maliyeti karşısında zaten kârlı kalmakta zorlanıyor. Şirketlerin mali durumlarını değerlendiren Fitch Ratings, Meksika ve Kanada'dan gelen mallara uygulanan gümrük vergilerinin bazı üreticilerin özellikle Nissan ve Stellantis'in kredi itibarına zarar verebileceğini söyledi.
Çeliğe bağımlılıkta sırada binalar var. Ticari inşaatlar ve büyük apartmanlar çok sayıda inşaat demiri (betonda çelik takviye) gerektiriyor ve bu da müteahhitlerin faturasını bir hayli kabartabilir. Ulusal Ev İnşaatçıları Birliği Başkanı Carl Harris Pazartesi günü yaptığı açıklamada Trump'ın konutları daha uygun fiyatlı hale getirmek istediğini söylediğini belirtti.
Ev fiyatlarını artıracak
Harris yaptığı açıklamada, “ABD'ye ithal edilen tüm çelik ve alüminyum ürünlerine %25 gümrük vergisi getirme hamlesi, ev inşa maliyetlerini artırarak ve doğal afetlerin ardından yeniden inşa çabalarını boşa çıkararak bu hedefe tamamen ters düşüyor” dedi ve ekledi: “Nihayetinde tüketiciler bu tarifelerin bedelini daha yüksek ev fiyatları olarak ödeyeceklerdir”
Çelik kullanmayan ama çok fazla alüminyum kullanan sektörlerden biri de bira ve meşrubat şişeleme. Amerikan İçecek Derneği'ne göre, alüminyum tarifelerinin %10 olarak belirlendiği 2018 yılında, bu tarifeler üretim maliyetlerine yarım milyar dolar ekledi.
