Treyler de yatırım aracı oldu
Alışılmadık yatırım araçları arasına, son olarak treyler de katıldı. Üretim ve satışlardaki artışa rağmen, arzın oluşan yüksek talebi karşılamakta zorlanması ve krediye erişimde yaşanan sıkıntılar, ikinci el treyler pazarında fiyatları hızla yukarı çekiyor.
Aysel YÜCEL / SEYİR DEFTERİ
Otomobilden sonra yük taşımacılığında kullanılan treylerler de yatırım aracına dönüştü. Sıfır treyleri kullanmadan ikinci elde satanlar var. Bazı modellerde ikinci el treylerin fiyatı sıfırı geçti.
Yüksek enfl asyon ve kuru baskılamak için alınan önlemler, yatırım enstrümanlarına her gün bir yenisinin eklenmesine neden oluyor. Yük taşımacılığında kullanılan treyler de yatırım aracına dönüştü. Talebin rekor düzeyde olduğu treyler pazarında, arzın geriden gelmesi ve krediye erişimde yaşanan zorluklar, ikinci elde fiyatların hızlı yükselmesine neden oldu. Hatta bazı modellerde ikinci el fiyatı sıfırı geçti. Sektör yetkilileri, ana işi lojistik olamayanların da treyler alım-satımı yapmaya başladığını ifade etti.
Bu yılın ilk iki ayında satışlar %111 arttı
Pandemiyle birlikte lojistik sektöründe yaşanan hareketlilik, treyler talebini artırmış, TÜİK verilerine göre, sektör 2022’de 30 bin adetlik satışa ulaşarak son 11 yılın rekorunu kırmıştı Satışlardaki artış 2023’te de artarak devam ediyor. Ağır Ticari Araçlar Derneği'nin (TAİD) 4 büyük premium markanın satışları üzerinden hazırladığı rapora göre, 2023 Ocak-Şubat döneminde semi-treyler satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 111 artarak 2 bin 902 adet oldu. Treyler, ağır ticari araç pazarında en fazla artışın yaşandığı segmentlerden biri oldu. Henüz mart ayı rakamları açıklanmadı ancak konuştuğumuz sektör yetkilileri, mart ayında da satışlardaki yüksek ivmenin devam ettiğini söyledi. Hem sıfır hem de ikinci el treyler satışı yapan Recep Serin Otomotiv’in Yönetim Kurulu Başkanı Recep Serin, nisan ayında da pazarın hareketli olduğunu ifade etti.
Firmalar talebe yetişmek için kapasite artırıyor
Firmalar artan bu talebi karşılamak için kapasite artırma yoluna gitse de arz talebin gerisinden gelmeye devam ediyor. Treyler sektörünün önde gelen temsilcilerinden, Schmitz CargoBull Türkiye Satış Direktörü Nihat Ayhan, diğer birçok firma gibi Schmitz CargoBull’un da artan talebi karşılamak için kapasitesini artırdığına dikkat çekerek, “Üç yıldır kapsitemizi istikrarlı ve iddialı bir şekilde artırıyoruz. Yetişmediği yerde, yurtdışındaki fabrikalarımızdan besleniyoruz” diye konuştu.
“Satışların %20’ye yakını yatırım amaçlı”
Nihat Ayhan, biriken talebin yanı sıra treylerin bir yatırım aracına dönüşmesinin de sıfır satışlarını hızlandıran önemli bir etken olduğunu dile getirdi. Ayhan, “Geçen yılın ikinci yarısından bu yana kredilerde muazzam daralma var. Peki, bu talep nereden geliyor? Evet, birikmiş bir talep var ama 2022’den bu yana olan büyümeyi birikmiş talep açıklamıyor yalnız başına. Bence piyasada sıfır satışlarındaki patlamanın bir diğer sebebi de ikinci el araç fiyatlarının korkunç artışı. Satışların yüzde 20’ye yatırım amaçlı, al-sat için yapılan alımlar olduğunu düşünüyorum” diye konuştu. Öte yandan, deprem bölgesine yönelik yeniden inşa çalışmaları kapsamında treyler satışlarının daha da hızlanması bekleniyor.
“Krediye erişim sorunu iki ay daha sürerse ‘stok’ krizi yolda”
Treyler sektöründe yaşanan en büyük problem krediye erişimde yaşanan zorluklar. Sektör yetkilileri bu konuda otomotivin diğer alanlarından daha büyük sıkıntı yaşadıklarını belirterek, “Bankalar treyler sektörüne kredi vermek istemiyor. Verenler de 2-3 ay vade yapıyor. Faize hiç girmiyorum. Bu konuda adeta üvey evlat muamelesi görüyoruz. 17 yıllık meslek hayatımda krediye erişim konusunda böyle bir dönem görmedim. Şayet krediye erişim sorunu iki ay daha devam ederse üretici firmalar stok problemi ile karşı karşıya kalacak” açıklamasını yaptı.
Türkiye’de tenteli bir treylerin ortalama fiyatı 950 bin TL olurken, frigo treylerin ortalama fiyatı ise 1,2 milyon TL’yi aşıyor.