Patates ve soğanda ihracat kontrollü açılıyor

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin talimatıyla stratejik ürünleri takip amacıyla oluşturulan "Ürün Masaları", hasat dönemine başlanan bu dönemde soğan ve patates piyasasındaki gelişmeleri yakından takip ediyor.

"Ürün Masaları" tarafından hazırlanan rapora göre, başta Hatay ve Adana olmak üzere bazı illerde patates ve soğan hasadı başlarken, tarımsal üretimin kesintiye uğramadan sürdürülebilmesi ve araziye çıkışlarda sorun yaşanmaması için Bakanlığın talebi üzerine İçişleri Bakanlığınca 81 il valiliğine gönderilen talimatla gerekli kolaylık sağlanıyor. Ayrıca mevsimlik işçilerin sağlık tedbirlerinin alınması şartıyla iller arasında transferleri kolaylaştırıldı.

Bu sezon turfanda hasadın yapıldığı Hatay ve Adana illerinde patates üretiminde ekim, bitki gelişimi ve iklimsel faktörler açısından bir sorun yaşanmadı. Ürün rekoltesinin geçen yılın üzerinde olması bekleniyor. Patates üretimi 2019 yılında yaklaşık 141 bin hektar alanda 4,98 milyon ton olmuştu. 

Soğanda da iklimsel şartların elverişli seyretmesi nedeniyle Hatay'da ilk hasat 9 Nisan'da başlarken, Adana ve Hatay'da hasat yoğun şekilde sürüyor. Bu yıl üründe rekoltenin geçen yılın üzerinde olması öngörülüyor. Türkiye'de 2019 yılında 613 bin 580 dekar alanda 2,2 milyon ton kuru soğan üretimi gerçekleşmişti. 

Her iki üründe de ihracat nedeniyle ülkede arz açığı oluşmaması, dış talebin iç piyasa fiyatlarını etkilememesi, stok durumunun korunması ve tüketici fiyatlarında dalgalanma yaşanmaması için ihracat ocak ayında ön izne bağlanmıştı.

Rapora göre, Bakanlık tarafından piyasadaki fiyat değişimleri, stok yönetimi ve hasat durumu yakından takip edilirken, üreticileri koruyacak her türlü tedbir gerek görüldüğü zaman ivedilikle alınıyor. Halkın ihtiyaç duyduğu patates yerli olarak çiftçiler tarafından üretilirken, üreticileri olumsuz etkileyebilecek şekilde bir ithalata da izin verilmiyor. Bu çerçevede Bakanlığın talebi üzerine halihazırda patates ithalatında uygulanan yüzde 19,3 gümrük vergisine ilave gözetim bedeli ton başına 500 dolar olarak belirlenerek, üreticileri koruyacak yeni bir tedbir ivedilikle alındı.

İhracatta ön izinlere başlandı

Ayrıca, oluşacak arz fazlasını ihracatla değerlendirmek amacıyla bir miktar patatesin (50 bin ton) ihracatına ön izin verilmesi kararlaştırıldı. Türkiye, geçen yıl 145 bin ton patates ihraç etmişti.

Soğanda da ihracat ön izin kararı, hasat dönemine girilmesi nedeniyle Bakanlıkça yeniden değerlendirildi. Oluşacak arz fazlası ürünün ihracata yönlendirilmesi amacıyla kontrollü şekilde ihracat ön izinleri verilmeye başlandı. Soğanda geçen yıl 227 bin tonluk ihracat gerçekleştirilmişti.