Tekne ve motoryat ihracatında yeni rota: Yenikapı’dan küresel pazarlara

Cem Ali Çinkılıç

Türkiye’de karada düzenlenen en prestijli denizcilik organizasyonu olarak tanımlanan Yenikapı Boat Show 2025, bu yıl üçüncü kez kapılarını açmaya hazırlanıyor. 13–21 Aralık tarihleri arasında Yenikapı Expo Center’da gerçekleşecek fuarda, fiyatları 120 bin TL ile 45 milyon TL arasında değişen 350’nin üzerinde tekne ve motoryat sergilenecek. Artı Fuarcılık tarafından organize edilen etkinlikte yaklaşık 600 milyon dolarlık ticaret hacmi yaratılması hedefleniyor. Fuara, 700’ü yabancı toplam 16 bin profesyonel ziyaretçi kayıt yaptırdı.

Bu yılki organizasyon, Türkiye’nin küresel denizcilik endüstrisindeki yükselişine odaklanarak 30’dan fazla ülkeden satın almacı ve distribütörü İstanbul’da bir araya getirecek. Etkinlik, Türk üreticilerin uluslararası pazarlardaki görünürlüğünü artırmayı amaçlıyor.

İhracatta rekabet gücü hızla artıyor

Türkiye, son yıllarda gemi ve yat ihracatında güçlü bir büyüme ivmesi yakaladı. Yüksek mühendislik kapasitesi, özgün tasarım anlayışı ve uluslararası standartlarla uyumlu üretim kabiliyeti, Türk üreticileri Avrupa’dan Kuzey Amerika’ya kadar geniş bir coğrafyada rekabetçi bir konuma taşıdı. 2025 itibarıyla artan sipariş hacmi, yeni pazar açılımları ve stratejik iş birlikleriyle sektör ihracatta lokomotif alanlardan biri olmaya devam ediyor.

“Temel hedefimiz ihracata sürdürülebilir katkı”

Yenikapı Boat Show 2025 için düzenlenen basın toplantısında konuşan Artı Fuarcılık CEO’su Murat Arslan, sektörün ihracat performansındaki yükselişe dikkat çekerek şunları söyledi: “Türkiye gemi ve yat üretiminde artık dünya tarafından tanınan güçlü bir merkez. Tasarım kabiliyetimiz, üretim kalitemiz ve yenilikçi yaklaşımımız sayesinde global pazarlarda hızla büyüyoruz. Bu durum ihracat rakamlarımıza doğrudan yansıyor. 2025’in ilk 10 ayında sektör ihracatı 1,8 milyar dolarla tarihimizin en yüksek seviyesine ulaştı. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 40 artış yakaladık. Dünyada mega yat üretiminde üçüncü sıradayız.” dedi.

Arslan, özellikle kuzey ülkelerine yapılan ihracattaki tırmanışa dikkat çekerek; Norveç’in ilk sırada, Danimarka’nın ise ikinci sırada yer aldığını belirtti. Artan maliyetlere rağmen sektörün büyümesini sürdürdüğünü dile getiren Arslan, şunları ekledi: “Türkiye’de marina ve bağlama yeri sayısı 26’dan 65’e yükseldi. Fiyatlarda kur baskısı ve maliyet artışları nedeniyle yüzde 25 güncelleme yapmak zorunda kaldık ancak ihracat yine arttı. Türkiye Yat ve Tekne Üreticileri Derneği’ni de kısa süre içinde kuruyoruz. Bu fuar, Türkiye’nin ihracatına en büyük katkıyı sağlayan sektörel organizasyonlardan biri.”

“Amatör denizciliğin gelişmesi elzem”

Amatör denizciliğin Türkiye’de daha güçlü bir tabana yayılması gerektiğini vurgulayan Türkiye Yat Kaptanları ve Çalışanları Derneği (TYKÇD) Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Ziya Karagöz, “Dünyaya kaptan ve hostes ihraç eder pozisyona geldik. Bu durumu sürdürülebilir kılmanın yolu Denizcilik sevgisini ülkenin dört bir yanına yaymaktan geçiyor” dedi.

Karagöz, denizcilik sektöründe nitelikli personel ihtiyacının hızla arttığını belirterek kaptan maaşlarına ilişkin şu bilgiyi paylaştı:

“Bugün yabancı dil bilen, tecrübeli bir kaptan aylık 5–10 bin euro kazanabiliyor. Ancak sektörde 60–100 bin TL’ye çalışan kaptanlar da var. En büyük sorunlardan biri kaptanların hâlâ mevsimlik işçi gibi görülmesi. Personel kalitesini ve sürekliliğini sağlamadan sürdürülebilir bir hizmet ihracatı mümkün değil.”

Karagöz ayrıca, denizlerin korunması ve kirliliğin azaltılması için çalışmalar yürüttüklerini, denizlerdeki kirliliğin yüzde 85’inin karasal kaynaklı olduğunu hatırlatarak, amatör denizciliğin yaygınlaşmasının çevresel bilinci de artıracağını belirtti.

Elektrikli ve hibrit tekneler öne çıkacak

9 gün sürecek fuarda; yeni model lansmanlarının yanı sıra elektrikli ve hibrit sistemlerle donatılmış yerli tekneler, yapay zekâ destekli marin teknolojileri ve yeni nesil ekipmanlar da ziyaretçilerin karşısına çıkacak.