Inditex’in Türkiye’den alımı yüzde 15 geriledi

YENER KARADENİZ

Dünyanın en büyük hazır giyim grubu olan ve bünyesinde Zara, Massimo Dutti, Pull&Bear, Bershka, Stradivarius, Oysho, Lefties ve Uterqüe gibi markalarını barındıran İspanyol Inditex Grubu, geride bıraktığımız yıl Türkiye’den alımını yüzde 15 düşürdü.

Türkiye’de rakip ülkelere göre yüksek seyreden maliyetler nedeni ile Inditex’in özellikle basic ürünlerdeki alımı işgücünün daha ucuz olduğu rakip ülkelere kaydırdığını dile getiren sektör temsilcileri, bu yıl da benzer bir oranda düşüş bekliyor. Gelişme İspanya’ya yapılan hazır giyim ihracatında da kendini gösteriyor.

TİM verilerine göre 2022’de 2 milyar 572 milyon dolar olarak gerçekleşen hazır giyim ihracatı, 2023’te yüzde 12,4 düşerek 2 milyar 254 milyon dolara geriledi. Gelişmenin etkisi ile yine bir önceki yıl ülkeye en fazla ihracat gerçekleştiren hazır giyim sektörü liderliği otomotiv endüstrisine kaptırdı.

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Ramazan Kaya, söz konusu düşüşün Inditex’in Türkiye’den çekildiği anlamına gelmediğini vurgulayarak, “Inditex, alımlarını bir önceki yıla göre yüzde 15 düşürdü. Ama bir önceki yıl karşılaştırma için çok da doğru bir yıl değil. Zira salgından çıkışta çılgınca bir iş oldu o yıl. Inditex fiyat odaklı çalıştığı için daha ucuz olan Fas, Tunus ve Portekiz gibi ülkelere gitti. Bu rakamlar çok iyimser rakamlar. Biraz daha üst segment markalarda düşüş oranı yüzde 30-40’ı buldu” dedi.

632 mağazasını kapattı

2022 rakamlarına göre Inditex markalarının 202’si Türkiye’de olmak üzere tüm dünyada toplamda 5 bin 815 mağazası bulunuyor. Bir önceki yıl grubun Türkiye’de 205, tüm dünyada ise 6 bin 447 mağazası vardı.

Bu da İspanyol şirketin bir yılda 632 mağazasını kapattığı anlamına geliyor. Bu mağazaların büyük bir bölümü Rusya operasyonlarından oluşuyordu. 2022’de 32,6 milyar Euro gelir elde grubun Türkiye satışı ise 1 milyar 350 milyon doları buluyor. Yani grubun global satışlarında Türkiye’nin payı yaklaşık yüzde 5 seviyesinde seyrediyor.

Yine Inditex’in Türkiye’den tedarikine bakıldığında ise rakamlar çok daha yüksek. Inditex, Türkiye’de 200’e yakın tedarikçi ve bine yakın fabrikada üretim yaptırıyor. Halihazırda Türkiye, grubun toplam tedarikinden yüzde 23 civarında pay alıyor. Bunun rakamsal karşılığı ise yaklaşık 2 milyar doları geçiyor. Bu rakam Türkiye hazır giyim ihracatının yaklaşık yüzde 10’una denk geliyor.

Inditex, 2022 yılında 50 pazarda bin 729 tedarikçi ile doğrudan çalışırken, bu tedarikçiler ürünleri üretmek için 8 bin 271 fabrikayı kullanarak üç milyondan fazla kişiye iş imkanı sağladı. 2022 yılında bize giysi üreten fabrikaların yüzde 49'u İspanya, Portekiz, Fas veya Türkiye'de bulunuyordu.

Kızıldeniz krizi markaları Türkiye’ye yönlendirdi

Savaşı nedeni ile Kızıldeniz’de yükselen tansiyon dünya ticaretinde hem maliyetlerin artmasına hem de nakliye sürelerinin uzamasına neden oldu. Bu da batılı markaların yeni arayışlara girmesine yol açtı.

TGSD Başkanı Ramazan Kaya, markaların fiyat sormaya başladığını ancak gelişmelerin henüz alıma dönüşmediğini belirtirken, Fayat ise, “Özellikle İngiliz basic ürün markalarında ciddi bir fiyat sorgulamalar söz konusu oldu. 1 hafta 10 günlük bir gelişme. Gemilerin bombalanması gibi olumsuz durumlar uzarsa ki onun da boyutuna bağlı olmak kaydıyla fiyat odaklı gruplarda bir hareketlenme olabilir” ifadelerini kullandı.

İkinci yarıda geri dönebilir

Inditex stratejisi gereği tedarikçi ülkelerden aldığı ürünleri önce kendi depolarında topluyor ardından mağazasının bulunduğu ülkelere yeniden gönderiyor. Grup, son olarak Hollanda'da Primark'a kiralanan depoyu 121 milyon dolara satın aldı.

TOBB Hazırgiyim ve Konfeksiyon Sektör Meclisi Başkanı Şeref Fayat, “En büyük depoları A Coruna’da ve Valensiya’da. Inditex’in Türkiye’den alımlarını durdurması söz konusu değil. Hatta ben de grubun bir markasına mal satmaya gidiyorum. Ama 8-9 Euro’lara basic ürünlerde ciddi azaltmaları var. O segmette pahalı kaldık, fiyat tutturamıyoruz. Bu ürünler için de grup Bangladeş ve Mısır gibi ülkeleri tercih ediyor” dedi. Bu yıla ilişkin beklentileri konusunda ise Fayat, “Yılın ikinci yarısında faizler düşüp işler kımıldandığında kısa vadeli bütçelerini ayırıp bizden almaya başlayacaklarını göreceğiz” dedi.

RAKAMLARLA INDITEX

202

Inditex markalarının Türkiye’deki mağaza sayısı

5 BİN 815

Inditex markalarının tüm dünyadaki toplam mağaza sayısı

32,6 MİLYAR EURO

Indıtex’in 2022 yılı geliri

En büyük payı Inditex’in aldığı İspanya’ya yapılan hazır giyim ihracatının seyri