Eğilmez, İngiltere örneği verdi! “Çok tuhaf bir yere geldik” diyerek hayat pahalılığını ortaya koydu
İktisatçı Mahfi Eğilmez, enflasyon ve hayat pahalılığına dikkat çekerek İngiltere’den örnek verdi. Eğilmez, kasada ödenen fiyatlar aşırı yükseldiğini belirterek markette girdi-çıktı bedelinin 500 TL’ye ulaştığını ifade etti.
İktisatçı Mahfi Eğilmez,CNBC-e canlı yayınında ekonomideki gelişmeleri değerlendirdi.
Eğilmez'in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
(İSO 500 sonuçları) Enflasyonu yükseltici adımlara bir ülkede giriliyorsa en başta sanayicinin karşı çıkması lazım. Kısa vadede lehimize gibi görünen şey orta vadede aleyhimize dönüyor. Türkiye 1990'lar, 2000'ler boyunca enflasyonla uğraştı, düşürdü yeniden saldı ucunu.
"Gelir dağılımını bozan gelişme dikkat çekiyor"
Özel sektör ücretlerinde yüzde 32,5 reel artış olmuş. Beyaz yakanın orta ve üst düzey kesiminde ciddi artışlar var, bunu görebiliyoruz. Ama onun altındakilerde öyle değil. Gelir dağılımını bozan gelişme dikkat çekiyor.
Sanayi üretimine baktığımız zaman gelişmeler sürpriz değil. Kapasite kullanımında düşüş var. Karlardaki düşüş sistemi zorlamaya başladı.
"Türkiye'de geniş işsizliğe doğru yığılma var"
Philips eğrisi enflasyonla işsizlik arasındaki ilişkiyi ortaya koyan bir veri. Enflasyonu düşürücü politikalar işsizliği artırıyor. Enflasyonu düşürmek için faizleri, vergileri artıyorsun, talebi düşürücü faaliyette bulunuyorsun. İkisi arasında ters ilişki var. Türkiye'de resmi işsizlik oranına bakınca yüzde 8 civarında, enflasyon düştükçe işsizlik düşüyormuş gibi görünüyor. Geniş işsizliğe bakınca enflasyon düştükçe işsizlik artıyor. 'Ben işsizim' diyenler artmıyor. Türkiye'de geniş işsizliğe doğru bir yığılma var.
"Yağmur yağarken oluk temizlemeye kalkıyoruz"
(KGF desteği) Ben bu tür paketleri sevmiyorum. Destek paketleri enflasyonla mücadelede elimizi zayıflatıyor. Fakat mecburen bu paketlere başvuruluyor. Bu türlü şeyler kalıcı etkiler yaratıyor. Daha ziyade teşvik sistemini düzeltmek lazım. Biz niye düşük teknoloji mal üretiyoruz? Yağmur yağarken oluk temizlemeye kalkıyoruz. Bunları yapmadığımız için geçici çözümler arıyoruz. Kısa vadede etkili bir araç gibi görünüyor. 3-5 senede bir bunları devreye sokuyoruz. Böyle bir beklenti yaratıyoruz. Teşvik sisteminden vergi sistemine kadar oturalım yapısal reformları yapalım bu tür belalarla çok sık karşılaşmayacağız zaten.
"Mallar arasında fiyat ilişkileri koptu"
Enflasyon tabi ilginç. Bir yandan da hayat pahalılığı var. İkisi aynı şey değil tabi. Hayat pahalılığı herkes için aynı değil. Ücretleri enflasyon üzerinde artanlar için öyle bir sorun yok. Ama bunun altında kalan insanlar için gıda enflasyonu sorunu var. İnsanların çok harcaması da gıda harcamasıyla ilgili.
"Kasaya geldik, inanılmaz bir fiyat"
Ben bir örnekle açıklamak istiyorum. Eşimle bu sabah markete gittik. Bir şeyler aldık. Aldığımız şeyler içinde et yok, süt, yok, peynir yok. Meyve sebze aldık. Eskiden İngiltere'de tane tane şeyler alırdık çok şaşırırdık. Ne bileyim üç tane patlıcan üç tane salatalık beş tane domates filan. Aldık, bir geldik kasaya ki inanılmaz bir fiyat. Her şey o kadar pahalılanmış ki! Her gün görüyoruz bunları zaten de bugün bu örnekle açıklamak istedim.
"Taksilerde indi-bindi ücreti 135 lira, marketlerde girdi-çıktı bedeli 500 lira"
Taksilerde indi-bindi ücreti 135 lira olmuş, marketlerde girdi-çıktı bedeli de 500 lira olmuş. Ama ortada et falan yok ha yanlış anlaşılmasın. Onları da koydunuz mu 1500 liraya çıkar. Bir sakız alıyorsunuz 35 lira falan. Mallar arasında fiyat ilişkileri koptu. Karşılaştıramıyoruz olayı. Algımızı yitirdik, Çok tuhaf bir yere geldik.
