Sıfıra sıfır, elde var eksi
Borsa İstanbul’da özellikle eylül başından 13 Eylül’e, oradan da 20 Eylül’e kadar yaşananları çokça yazdık çizdik.
Barış ERKAYA
Ralli diyenler oldu. Bankalar çok ucuzdu değerini buluyor diyenler de. Yabancı yatırımcı BİST-100’ün ucuz olduğunu fark edip girişi yapıyor diyenler de çoktu. Borsanın dolar bazında değerinin diplerde olduğunu, bu yüzden dolar bazlı yükselmeye devam edeceğini söyleyenler de...
DOĞRULARLA SÜSLENMİŞ YANLIŞLAR
İşin ilginç tarafı ise bu söylenenlerin hepsi içinde doğruluk payı olan yanlışlardı. Evet borsa sudan ucuzdu. Bankalar da öyle. Evet yabancı yatırımcıların BİST’in ucuzluğuyla ilgili en ufak bir kuşkusu da yoktu. Dolar bazında yükselmeye devam etmesi de olasıydı. Fakat borsada bu yaşananların bu gerçeklerle yakında uzaktan alakası yoktu. Bu algıyı kullananların borsada oynadığı çok ama çok tehlikeli bir oyundan başka bir şey değildi. Hiç durmayacakmış gibi tavan çeken banka hisseleri… Ama ona hiç eşlik etmeyen diğer dev halka açık şirketler. Yabancı yatırımcıların gerçekten Türk hisse senedi piyasalarında alım yapmaya başlayıp başlamadığını anlamak için koca koca analizler yapmaya hiç gerek yoktu. Bu bile başlı başına bu hareketin anormalliği için yeterli bir göstergeydi. Çünkü yabancı yatırımcıların sadece banka alarak piyasaya girdiği bir dönem Borsa İstanbul tarihinde yok.
HAFIZALARA OTURAN TARİH: 2022 EYLÜL
Sonuçta bu oyunu oynayanlar kendi oynadıkları oyunun içerisinde kısmen battı. Fakat kendileriyle beraber özellikle vadeli piyasada short pozisyonlarla işlem yapmaya çalışanları da tamamen batırdı. Niye kendileri kısmen battı diyoruz. Çünkü oyun sürerken oyun içerisinde gelen bazı kural değişiklikleriyle tamamen batmaktan kurtuldular. Öte yandan 2022 Eylül ayı borsada yaşanan akıl sır ermez hareketlerle hafızalarımıza yerleşti. Eğer bu oyun oynanmamış olsaydı zaten Borsa İstanbul kendi dinamikleri içerisinde tatlı tatlı yükselişine agresif değil ama istikrarlı bir şekilde devam ediyordu. Yabancı alımı dedikleri ise tam da daha önce uyardığımız gibi bilanço döneminde görülen feyk alımlar çıktı.
BUNDAN SONRA NE OLABİLİR?
Piyasa şimdi biraz daha dengeye oturmuş gibi görünüyor. Fakat elbette aynı şeylerin yeniden yaşanmaması için hem düzenleyici kurumların hem de yatırımcıların dersler çıkarmış olması gerekiyor. Çünkü bu hafıza, bundan sonrasında da borsada yaşanacak mantıklı düzeltme hareketlerinde bile yatırımcının psikolojisini değiştirebilir. Kötü hatıralar piyasada kolay silinmez. Bundan sonrasında ise endeksin bir tahteravalliye döndüğü bu dönemde performansı zayıf kalmış, finansal beklentilerinde herhangi bir değişiklik olmayan, gelecek beklentisi güçlü hisse senetleri için kaldığı yerden yola devam etme zamanı. Borsanın geneli için de artık gönül rahatlığıyla ucuz diyebileceğimiz bir döneme geri döndük. Yeter ki kendine istikrarlı yükselişini destekleyecek ve gerçek yabancıları piyasaya çekecek bir hikaye bulabilsin.