Türkiye'nin büyüme rakamlarını ekonomistler nasıl değerlendirdi?

Türkiye’nin 2024 yılı büyüme verileri açıklandı. Verilerin detaylarında neler var? Ekonomistler, para politikasında sıkılaşma ve enflasyonda yükselişle geçen 2024 yılındaki büyüme verileri için ne yorum yaptı?

YAYINLAMA
GÜNCELLEME
Türkiye'nin büyüme rakamlarını ekonomistler nasıl değerlendirdi?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla 2024 yılı son çeyrek verilerini açıkladı. Türkiye, 2024 yılında yüzde 3,2 oranında büyüdü.

Verilerin detaylarını ekonomistler yorumladı.

“Sanayisiz büyüme”

Prof. Dr. Fatih Özatay, “Sanayisiz büyüme... 2024'ün 2. ve 3. çeyreğinde (bir önceki çeyreğe kıyasla) sınırlı ölçüde küçüldükten sonra ekonomimiz 4. çeyrekte %1,7 oranında büyüdü. Yıllık GSYH artışı: %3,2 ama sanayi sektörü sadece %0,5 büyüdü...” değerlendirmesini yaptı.

“Enflasyonun tek haneye inmesi 2030’lara kalır”

Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, verilerini şu başlıklarla değerlendirdi:

“TÜİK, Ekim-Aralık aylarını kapsayan 2024 IV. çeyrek büyüme verisini açıkladı. Dolayısıyla bugün açıklanan, geriden gelen bir veri. Alt başlıklara bakalım:

Türkiye ekonomisi 2024 yılında %3,2 büyüdü; OVP tahmini %3,5’ti

Cari fiyatlarla GSYH 43,4 trilyon TL olurken KBMG 15.463$ oldu; OVP tahmini GSYH’nin 44,2 trilyon TL ve KBMG’nin 15.551$ olacağı yönündeydi

Bir önceki çeyreğe göre büyüme oranı %1,7. Son iki çeyrek üst üste küçülen ekonomi, teknik resesyondan çıkmış oldu (zaten teknik resesyon hemen hemen hiç konuşulmadı)

Ancak büyümenin kompozisyonunda yine inşaat sektörü sürükleyici (%9,3)

Sanayi oldukça zayıf (%0,5), finans-sigorta (%4,9)

İhracat %0,9 artarken ithalatta azalış %4,1 oldu

Emeğin payı III. çeyrekteki %36,2’den IV. çeyrekte %35’e gerilerken sermayenin payı %45,1’den %46,9'a yükseldi

2025’te parasal gevşeme büyüme oranını ivmelendirir ancak enflasyonun tek haneye inmesi 2030’lara kalır.”

“Ekonomi yönetiminin işi zor”

Prof. Dr. Hakan Kara, “İşgücü ödemelerinin milli gelir içindeki payı pandemi öncesi trendini yakalamış görünüyor” derken, “Bu yıl enflasyon hedefi ile uyumlu büyüme %2 ama görünen o ki büyüme %5’lere doğru gidiyor. Büyümeden ödün vermemek bir tercihse o zaman hedefe ulaşmak için kuru bastırmak gerekiyor. Bu da ihracat ve üretimi vurmaya devam ederek dengesizlik yaratır. Ekonomi yönetiminin işi zor” yorumunu yaptı.

“Bu kompozisyonun terse dönmesi gerekiyor”

Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, “2024 Büyüme Verileri; GSYİH % 3,2 Sanayi % 0,5 Tüketim % 3,7 Üretimi (Arz) baskılayan, Tüketimi (Talep) ortalamanın üzerinde tutan bir büyüme patikasındayız. Enflasyon beklentilerini hedeflere yakınsatabilmemiz için bu kompozisyonun terse dönmesi gerekiyor” dedi.

“2023'e göre emeğin payı daha yüksek”

Prof. Dr. Ensar Yılmaz, verileri şu şekilde değerlendirdi:

“i. emeğin payı 2024 yılı içinde kademeli düşüyor, bunda yıl başındaki ücret artışlarının enflasyonla birlikte gerilemesi etkili; 2023'e göre emeğin payı daha yüksek

ii. büyüme yine geleneksel üretken-olmayan ve rantçı dinamiklere geri dönmüş, inşaat ve finans büyümede etkili, sanayideki büyüme oldukça sınırlı, istihdamdaki artış da muhtemelen hizmet sektöründen kaynaklanıyor

iii. 2024 son çeyreğinde iktisadi bir hareketlenme var, diğer çeyreklere göre daha iyi durumda”

“15 bin doları geçtik diye sevinelim mi?”

Prof. Dr. Mehmet Şişman, “15 bin doları geçtik diye sevinelim mi? Yoksa 10 bin doları geçerken olduğundan daha fazla eşitsizliğe mi yanalım. Bir yanda yıllık 235 bin dolar olan kâr sahibi, diğer yanda asgari ücretli yıllık 8100 dolar, emekli 5500 dolar civarı kazanıyor. Çok altında” yorumunu yaptı. 

 

 

 

Henüz bu içeriğe yorum yapılmamış.
İlk yorum yapan olmak ister misiniz?
Yorum yapmak için tıklayınız
Ekonomi