Kariye Camii nerede? Kariye Müzesi kararı Resmi Gazete'de

Kariye Camii yönetimi Diyanet İşleri Başkanlığı'na devredildi ve ibadete açılmasına karar verildi. 2 Ağustos 1945 tarihinde alınan kararla müzeye çevrilen Kariye Camii'nin ibadete açılmasına karar verilmesinin ardından daha önce Kariye Müzesi olarak hizmet veren Kariye Camii'nin nerede olduğu araştırılıyor.

Kariye Camii nerede?

İbadete açılan Kariye Camii, İstanbul'un Fatih ilçesine bağlı Karagümrük semtinde Edirnekapı bölümünde yer almaktadır. 2 Ağustos 1945 tarihinde Bakanlar Kurulu kararı ile müzeye dönüştürülmüştür.

Kariye Camii tarihçesi

Eski adlı Azize Kurtarıcı Hora Kilisesi olan Kariye Cami'nin geçmişi 6. yüzyıla kadar gitmektedir. Bu süreçte yıpranan Kariye Camii, 20. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı döneminde onarılmış ve o haliyle günümüze kadar gelmiştir.

İlk olarak 534 yılında I. Justinianus döneminde Aziz Teodius tarafından yapılan yapı, 1. yüzyılda I. Aleksios'un kayınvalidesi Maria Dukaina tarafından yeniden inşa ettirilmiştir. 1204-1261 yıllarındaki Latin istilasında harap olan manastır Teodor Metokhites tarafından 14. yüzyılda onarılmıştır. Dış narteks ve pareklezyon bu dönemde yapıya eklenmiştir.

Yapının önemi, Bizans İmparatorluğu'nun imparatorluk sarayı ve devlet idare merkezinin, Haliç kıyısında, surlara yakın bir yerde konumlanmış olan "Blakhernai Sarayı"na taşınmasıyla artmıştır. 1296'daki büyük depremden sağ olarak çıkmıştır. Bina Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethinden 58 yıl kadar sonra 1511 yılında Sultan II. Bayezid sadrazamlarından olan Atik Ali Paşa tarafından camiye tevdi edilmiştir ve "Atik Ali Paşa Camii" veya "Kariye Camii" olarak anılagelmiştir. Bu dönüştürme sırasında bu eski kilisenin duvaraları üzerinde bulunan mozaik ve freskler sıva ile kaplanmıştır. Fakat cami olarak yapıya sadece köşesindeki minare ve içeride güneydoğu köşesindeki mihrap eklenmiş ve yapının orijinalliğinin korunmasına çalışılmıştır.

Kariye Camii Bakanlar Kurulu'nun 29 Ağustos 1945 tarihinde aldığı karar ile müzeye çevrilmiştir. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki "Amerika Bizans Enstitüsü (Byzantine Institute of America)" ve "Bizans İncelemeleri İçin Dumbarton Oaks Merkezi (Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies)" tarafından, bu camideki sıvalar altında kalmış mozaik ve freskler ile birçok kez depremlerden zarar görüp restore edilmiş yapının restorasyonu için çalışmalara sponsorluk verilmiştir. Bu restorasyon çalışmaları, adı geçen Amerikan akademik kurumları mensupları olan Thomas Whittemore ve Paul A. Underwood idaresi altında başlatılmıştır. 1948'den 1958'e kadar yapılan çalışmalar sonucunda tüm mozaik ve freskler ortaya çıkarılmıştır.