Dünyanın en tutarlı merkez bankası

Spekülatörlerin EUR/USD paritesindeki yanlış pozisyonları üzerine çok yazı yazdım. Avrupa Merkez Bankası’nın (AMB) 8 Eylül’deki toplantısının öncesinde ve sonrasında, spekülatörler 10 milyar dolarlık satış yaptılar. Yani son bir yılda olduğu gibi, euroda yine yükselişe oynadılar.              

Dolar endeksinin yüzde 60’ını euro oluşturuyor. EUR/USD paritesinin çökmesi, endeksi 20 yılın zirvesine çıkardı. Tabii başta sterlin olmak üzere, endeksteki diğer paralar da büyük satış baskısı altında. Özel koşullardan dolayı Rus Rublesi, ekonomik nedenlerle Brezilya Reali ve Meksika Pesosu dışında, gelişen ülke paraları dolar karşısında güçsüz. Bizde kontrollü kur politikası uygulandığından, Türk Lirası’nın durumu malum.                

Doların böylesine kuvvetli olmasının nedeni, Fed’in faiz artırımını ve bilanço küçültmesini eş zamanlı yapmasıdır. AMB faizi artırıyor. Ama İtalya gibi sorunlu ülkelerin faizleri yükselmesin diye bu ülkelerin tahvillerini alıyor. Bilançosunu genişletiyor. Japonya Merkez Bankası çok gevşek bir para politikası uyguluyor. Öte yandan, yen daha fazla düşmesin diye müdahale ediyor. İngiltere Merkez Bankası şahin mesajlar verdi. Ancak faiz artışı beklentinin altında kaldı. Üzerine, yeni başbakan Truss bütçe açığını büyütecek destek paketi açıklayınca piyasa dağıldı. İsviçre Merkez Bankası hem faizi yükseltiyor, hem de parası değerlenmesin diye, ‘‘Müdahale ederiz’’ mesajı veriyor. Özetle, Fed dışındaki büyük merkez bankalarının politikalarında bir tutarlılık yok. Sonuç ortadadır.