ECB’nin faiz artışı Türkiye ihracatı için bir risk

Geçen perşembe Avrupa Merkez Bankası (ECB), çok da umulmayan bir şekilde politika faizini 25 baz puan daha artırdı. Banka borçlanma faizini yüzde 4, politika faizini yüzde 4,50, gecelik borç verme faizini ise yüzde 4,75 olarak belirledi. Bu, ECB’nin peş peşe aldığı onuncu artırım kararı.

Euro Bölgesi’nde 2020 sonunda negatif olan enflasyon iki yıl içinde yüzde 10’un üzerine çıkmıştı. Geçen yılın sonbaharında faiz artırımına başlayan ECB, ekimde yüzde 10,6 ile rekor kıran enflasyonun yönünü aşağı çevirmeyi başardı. Ağustos itibarı ile enflasyon yüzde 5,3’e gerilemiş olsa da, yüzde 2’lik hedefi n hala oldukça uzağında.

Faiz artışları zaten çok güçlü bir büyüme potansiyeli olmayan ekonominin enerjisini daha da aşağı çekti. Bu yılın ikinci çeyreğinde Euro Bölgesi önceki çeyreğe göre binde 5 büyüyebildi. Almanya ekonomisi iki çeyrektir daralıyor. Büyümenin öncü göstergelerinden PMI endeksi, pek çok Avrupa ülkesinde 50’nin altında, Almanya’da ise 39,1 gibi son derece zayıf bir düzeyde.

İşte bu görünüm altında faiz artışı kararını veren ECB, geçen haftaki açıklamasında Euro Bölgesi’nin 2023 büyüme tahminini binde 9’dan binde 7’ye, 2024 büyüme tahminini yüzde 1,5’tan yüzde 1’e çekti. Bu, Euro Bölgesi’nin ithalat talebinin zayıflayacağını gösteriyor. Nitekim daha düşük büyüme, daha az tüketim artışı ve dolayısıyla daha düşük ithalat artışı anlamına geliyor.

Euro Bölgesi ekonomisindeki zayıflığın devamı, Türkiye için önemli bir dezavantaj. Zira toplam mal ihracatının 100 milyar dolarlık kısmı ki; bu da yaklaşık yüzde 40’lık bir pay demek, Euro Bölgesi’ne yapılıyor. İhracatta ilk 10 ülkenin 5’i Euro Bölgesinde. Uzun yıllardır en büyük ihracat pazarı olan Almanya’ya 2022’de yapılan ihracat 21,1 milyar düzeyinde idi.

Nisan ayından bu yana Euro/Dolar parite etkisi pozitif olmasına rağmen, bu yılın ilk 7 ayında Avrupa ülkelerine yapılan ihracat geçen yılın aynı döneminin altında seyrediyor. Temmuz’da 1,13’e kadar yükselen Euro/Dolar geçen haftaki kararın ardından 1,07’nin altına inmiş durumda.

İpotekli konut satışları 14 aydır geriliyor

Ağustosta Türkiye genelinde 122 bin 91 adet konut satıldı. Bu 2023 yılı içinde ulaşılan en yüksek aylık satış adedi olması açısından önemli. Bununla birlikte satışlar geçen yılın ağustos ayına göre yüzde 1,1 geriledi.

Satışların 35 bin 310’unu yeni konutlar, 86 bin 781’ini ise ikinci el konutlar oluşturdu. Yeni konut satışları geçen yıla göre yüzde 9,5 gerilerken, ikinci el satışları yüzde 2,7 artış gösterdi. Kredi maliyetlerinin artması ile birlikte ipotekli satışlarda düşüş 14. aya taşındı. Ağustosta ipotekli satışlar yüzde 26,1 daralırken diğer satış türleri yüzde 4,3 arttı.

Bu hafta önce FED, sonra PPK

Bu hafta eylül ayı konut fi yat endeksi, tüketici güven endeksi, ağustos ayı şirket verileri ile turist verileri açıklanacak. Ancak haftanın en önemli gelişmesi perşembe günü gelecek olan PPK faiz kararı. Son haftalarda giderek artan sıkılaşma dozu, bu toplantıdan beklentileri 5 puanlık artış ile yüzde 30’luk politika faizine yoğunlaştırdı. Çarşamba gecesi ise FED faiz kararını açıklayacak. Geçen hafta beklentilerin bir parça üzerinde gelen ABD TÜFE verisi, son bir adımla nihayete ereceği düşünülen artış döngüsünün uzayabileceğine yönelik endişelerin belirmesine neden oldu.

YURT İÇİ

18 Eylül 14:30: Eylül ayı konut fiyat endeksi

21 Eylül 10:00: Eylül ayı tüketici güven endeksi

21 Eylül 14:00: PPK faiz kararı

22 Eylül 10:00: Ağustos ayı açılan ve kapanan şirketler

22 Eylül 11:00: Ağustos ayı turist sayısı

YURT DIŞI

19 Eylül 12:00: Euro Bölgesi Ağustos ayı tüketici enflasyonu

20 Eylül 21:00: FED faiz kararı