Emekliler artık banka sözleşmelerini çok iyi incelemeli!

İnsan, doğar, büyür ve yaşamın içinde var olmaya çalışır. Gençler, hayalini kurduğu bir iş için var gücüyle çalışır. Bir işe girer ve çalışma hayatına adım atar.

Babamın hep bize öğüdü; ‘Elinizde altın bileziğiniz olsun. Bir meslek sahibi olun, kimseye muhtaç olmayın, hayatın bin bir türlü hali var’ sözlerini hep kulağıma küpe yaptım ve çalıştım.

Aylar yıllar geçer ve gece- gündüz, hafta sonu, bayram demeden çalıştığın iş yerinden, kıdem hakkın dolar ve emekli olursun. Kıdem haklarını alır, onca yılın yorgunluğu ve devlete ödediğin primlerin ile yaşlılığında, daha rahat bir yaşamın hayalini kurarsın.

Gel gör ki; günümüz koşullarında hayat, vatandaşı her geçen gün daha da zorluyor. Ödediğiniz primler ile hayalini kurduğunuz sakin ve huzurlu bir emeklilik sürülemeyeceği, son yıllarda çok acı bir tablo ile karşımızda duruyor.

Vatandaş yaşam mücadelesi veriyor!

Alım gücünün azalması, enflasyon, kiraların da bazı şehirlerde, neredeyse en düşük emekli aylığının üç katı oranında artması ile vatandaş ağır bir yük altında yaşam mücadelesi veriyor. Maaşların, bu şartlar karşısında her geçen gün daha da erimesi emeklilere rahat bir nefes aldırmıyor. Ayrıca, yetmeyen maaşla yeniden çalışmaya zorluyor.

Kirada da oturuyorsa, emekli vatandaşın vay haline... Günümüzde birçok insan ekonomik darboğaz içinde olduğundan, kimseden borç para da alınamaz hale gelince, emekli vatandaş soluğu bankada alıyor.

Emekli maaşı da elden gidiyor!

Emekli maaşı karşılığında güvence alan, bankadan kredi çekiyor. Tabii bu kredi, zaman içinde yine yetmeyebiliyor. Borcu borçla kapatmaya çalışan emekli vatandaşın, elindeki emekli aylığı da krediye gidiyor. Mutfak, kira, pazar alışverişini de yapamıyor. Gün geliyor ki kredi taksidini de ödeyecek gücü kalmıyor.

Banka kredisini ödeyemeyen emeklinin, maaşına da el konulabiliyor. Evet şaşırmayın! Emekli maaşı güvence altına alınan bir haktır fakat 2025 tarihli Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararı ile emekli maaşını da banka bloke edebilecek.

Yok artık, bu kadarı da olmaz dediğinizi duyar gibiyim. Alınan yeni kararla bu mümkün olabilecek. Emeklinin elinde bir tek maaşı kaldı. O da elden giderse ne yer, ne içer hiç düşündünüz mü? Emeklinin maaşına haciz de gelirse, bu hayat pahalılığında 14 bin 500 lira ile kiraya mı, mutfak masrafına mı yetişsin?

Emeklinin maaşına, yaşamın zorlaştığı bugünde bloke konulursa ne olur? Düşünürken bile kalbimiz sıkışıyor. Uygulamaya başlanacağı görülüyor. Nasıl mı? Hadi birlikte inceleyelim.

5434 sayılı Kanun’ a göre memur emeklisinin maaşına haciz konulamayacağına dair açık bir hüküm bulunmadığı fakat memur emeklilerinin maaşlarına, rızası alınsın ya da alınmasın haciz konulabileceği görülüyor.

SSK, Bağ-Kur, Banka ve Borsa sandıklarından emekli vatandaşın maaşına, rızası olmadan haciz konulamıyor. Fakat emekli vatandaşın SGK’ya prim borcu var ise maaşının dörtte biri yani yüzde 25’i haczedilebiliyor.

Banka bloke işleminde emeklinin rızasını alacak!

Eğer istisnai bir durum yoksa ve emekli maaşının haczedilmesine izin vermiyor olması durumunda, memur emeklisi dışında emekli vatandaşın maaşına haciz konulamıyor. Borçlu olan emekli vatandaş maaşına, haciz konulmasına onay vermişse emekli maaşı haczedilebiliyor.

Uzun zamandır bu konuda farklı görüşler yer alıyordu. Ancak 17 Temmuz 2025 tarihli Resmi Gazete yayımlandı ve Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararı ile bu durum netleşmiş gibi görülüyor.

Alınan bu karar ile tüketici kredisi alan vatandaşın onay ve rızasının alınması koşuluyla, bankaların emekli maaşına bloke koyabilmesine oy çokluğu ile karar verilmesi oldukça önemli.

Kararda, banka ve borçlu emekli arasındaki sözleşmede belirtilen hükümlere göre yapılan kesintilerin, yasal bir zeminde yapılacağı anlaşılıyor. Bu durumun cebri icra aşamasında yer alan haciz işlemlerini kapsamayacağı ve tüketici kredisinden kaynaklı olarak banka ve emekli borçlu arasındaki işlemlere dayalı olacağı dikkat çekiyor.

Tüketici sözleşmesi hükümleri bağlayıcı olacak!

Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararı ile tüketicinin açık rızasının ve yazılı talimatı vermesinin belirleyici bir unsur olduğunu gösteriyor. Bu durumda, bankalar, emekli borçlunun maaşının yattığı hesaptan kredi borcunu kesebilecek ve bloke uygulayabilecek.

Emeklinin borcu taksitlendirilmişse, sadece ödenmeyen taksit tutarı kadarı kesintiye tabi olabilecek.  Bloke işlemi yalnızca bu borçla sınırlı kalmak kaydıyla yapılmışsa tüm bu işlemler hukuken mümkün hale gelebilecek. Aynı zamanda emekliyi koruma altına alırken, borç verecek olan bankaya da hukuki sınır koyuluyor.

Emekli banka ilişkisinde sözleşmelere dikkat edilmesi de çok önemli. Emekli; tüketici kredi sözleşmesindeki hükümleri çok dikkat ederek okuması,  ödemelerini aksatmaması, bankaların da sözleşmede yer alan bloke uygulayacağı hükümleri anlaşılır bir şekilde düzenlemesi önem arz ediyor.

Böylece, emekli ve borç veren kurumları da bağlayan yeni bir dönem başlıyor. Her geçen gün yeni bir zam ile uyanan ve pazarda, manavda dolaşırken sıklıkla karşılaştığımız ve bir köşede bozulmuş sebze ve meyveleri almaya bile gücü yetmeyen emekli için, kredi çekmek yerine alım gücünü iyileştiren ekonomik tedbirler ve hayatının geri kalanında refah içinde yaşayacağı bir yaşamı inşa etmek çok zor olmasa gerek. Ne dersiniz? Her emekliye, kredisiz ve borçsuz, huzur içinde ve hak ettiği yaşamın sunulması mümkün olabilecek mi?