Ev hanımlarına emeklilik müjdesi

Yaşam her geçen gün ağırlaşıyor, nedeni ise enflasyon. Pazarda, manavda, bakkalda gördüğümüz manzara içimizi acıtıyor. Çocuğuna sıcak bir çorba pişirmek isteyip pişiremeyen, eşinin aldığı kıt kanaat maaşla sebzeyi, meyveyi alamayan ev hanımları, evine eli boş dönüyor.

Yakın çevremizde çok sık karşılaşıyoruz. Sohbet ederken, sokağı dolaşırken bazı ev hanımları: “Çocuğumun beslenmesine bir parça peynir, zeytin koyamıyorum. Ekmek kuyruğunda bekleyip birkaç ekmek alıp eve dönüyorum. Sıcak bir çorba pişiremiyorum. Çocuklarıma bakmak için çalışamıyorum, bazen gündelik işlere gidiyorum. Eşimin maaşı da yetmiyor” diyerek kaygılarını anlatıyorlar.

Ev hanımlarının emekliliğinde yeni düzenleme

Uzun bir süredir gündemde olan ve kamuoyunda nasıl uygulanacağı merak edilen, ev hanımlarının da sosyal güvencesi için bazı çalışmalar yapılıyordu. Yeni torba yasa ile tekrar gündeme geldi. Ev hanımlarının, emekli olabilmesi için adımlar atılıyor.

Yeni düzenlemede yer alan en önemli konulardan biri de; ev hanımlarına emeklilik hakkı sunulması. 2025’te gündeme alınan ev hanımlarının emekliliği şimdiden merak konusu oldu.

İsteğe bağlı sigortalılık ile başvuru yapılıyor

İsteğe bağlı sigorta girişinin yapılmasıyla, başvurunun kayda geçmesiyle sigortalılık başlıyor. 2023’te en az ödenecek sigorta prim tutarı ise brüt asgari ücretin yüzde 32’si olarak belirleniyordu.

Yeni düzenleme yasalaşırsa, sigorta priminin, devlet desteği ile üçte biri karşılanacak. 2025 yılı için düşünecek olursak; brüt asgari ücret 26.005,50 * %32= 8.321,76 TL olur. Ödenecek olan bu tutarın üçte biri olan 2.773,92 TL’sinin, devlet tarafından karşılanacağı görülüyor. Geri kalan 5.547,84 lirayı, her ay ev hanımının ödemesi gerekecek.

Emeklilik için prim ödeme desteği

Ev hanımlarının, emeklilik durumunda toplu prim ödemesi yapıp yapmayacağı ve ödemelerinin de ne kadar olacağı merak ediliyor. Çocuklu anneler için de primlerde, ek indirimler olacağı göze çarpıyor. Yeni düzenlemeyle; herhangi bir işte çalışmayan kadınların, isteğe bağlı sigorta kapsamına dâhil olacağı da görülüyor. Böylece çalışmayan ev hanımlarına, devlet desteğiyle emeklilik imkânı sunulabilecek.

Bu durumda ev hanımlarına emeklilik yolu açılarak, sosyal güvence de sağlanmış olacak. Ayrıca, 15 yıllık sigorta prim ödemesine göre hesaplama yaparsak; bugünkü asgari ücret dikkate alındığında, devlet desteğinin yaklaşık 500 bin liraya ulaşabileceği değerlendirilebilir.

Emeklilikte prim ve sigortalılık süresi

Her bir çocuk için prim indirimi sağlanıyor olması, kadının erken emekli olmasında etkili olabilecek. Bu durum, geleceğe daha güvenli bakmasını da sağlayabilir. Yeni düzenlenen torba yasa ile önceden sigortalı bir işte çalışmayan ya da kısmen çalışan kadınlar için de belirli koşulların sağlanmasıyla, emekli olabilmesi yönünde çalışmalar da oldukça önemli.

Böylece, yıllarca evde çalışıp, ailesine ve çocuklarına destek olan, ev hanımlarına fayda sağlayacak bu düzenlemeyle, geleceği de sosyal güvence altına alınabilecek.

Emekli olmanın en önemli şartlarından birkaçı ise 15 yıllık sigortalılık ki burada kadının ilk sigorta giriş tarihinden itibaren geçen süre olarak sisteme dâhil ediliyor olması, bir diğeri ise 3600 prim gün sayısının tamamlanmış olması.

Emekli maaşını belirleyen üç önemli faktör

En önemli kriterlerden bazıları, prim hesabında sigorta başlangıcı ve prim ödeme gün sayısıyla başvuru yapıldığı dönemdeki, brüt asgari ücret tutarı dikkate alınacak. Örneğin; isteğe bağlı sigorta kapsamında prim ödeyecek olan ev hanımı, 15 yıl ve 5400 gün prim ödediğinde 61 yaşında emekli olabilecek.

Ev hanımlarının, emekliliğiyle ilgili en çok merak edilen sorulardan birisi de ne zaman emekli olabileceği. Bir diğer merak edilen konu da ev hanımı emekli olduğunda, ne kadar maaş alabilecek. Emekli maaşı hesaplanırken, ilk kez sigortaya giriş tarihi, toplam prim günü, yaşı, ödenen prim tutarı dikkate alınıyor. Yasal mevzuata göre yaş şartı da önemli.

İsteğe bağlı prim ödeyen ev hanımı, başvuru tarihinden itibaren 25 yıl boyunca prim ödeyerek, 58 yaşını tamamlamasıyla emekli olabiliyor. Örneğin; 30 yaşında isteğe bağlı sigortaya başvurup, prim ödemeye başlayan ev hanımı 25 yıl sonra 55 yaşında değil de 58 yaşında emekli olabiliyor. Yasada belirtilen yaş kriteri de önemli bir etken olarak düşünülmeli.

Emeklilikte yaş ve prim günü dikkat çekiyor

Prim günü ve yaş şartı ve belirlenen koşulları sağlayarak emeklilik hakkını elde eden kişi, e-devlet üzerinden ya da ikametine yakın olan SGK İl Müdürlüklerine başvuru yapabiliyor.

Akıllara gelen ve yaş konusunda önem arz eden bir başka husus da örneğin; 50 yıl hiçbir yerde çalışmayan bir ev hanımı, 25 yıl sigorta ödemeye başlasa 75 yaşında olacak. Bu yıllar arasında vefat da edebilir. Bunu düşünmek gerekiyor.

Primi ödemeye ekonomik gücü yetmezse ne olacak?

Bırakın ilgili yıldaki asgari ücret sınırını, ev hanımının ödeyeceği primin, devlet desteği ile üçte biri karşılanmış olsa dahi geri kalan üçte ikiyi ödeyecek ekonomik gücü yoksa ne olacak?

Tüm ömrünü evin işlerine ve ailesine adayan, eşi vefat etmişse, çocuğu ya da bakacak kimsesi de yoksa bu primi kim ödeyecek ve nasıl emekli olabilecek? Ömrünün geri kalanında, kendini güvende hissedeceği az da olsa bir maaşı olabilecek mi?

Kadın olmak zordur. Evde, işte, sokakta, çarşıda, pazarda… Kadın her yerdedir. Yaşam; kadınla anlam ve bütünlük kazanır. Dünyanın yarısı kadın ve diğer yarısını da doğuran kadındır. Kadının olduğu her şey çoğalır, güzelleşir ve renk alır. Sevgi, özveri, üretkenlik ile artarak devam eder.

Ev hanımlarının, hayatın içinde olması mutluluk verici. Sosyal yaşamda söz sahibi olup, ekonomik açıdan kadına güven veren devlet desteğinin hissettiriliyor olması, çok önemli adımlar olarak görülüyor. Maddi imkânsızlıklarla mücadele eden, kadınlara umut veren, gerçeğe dönüşen ve yasayla güvence altına alınacak hakların, verilmesi umuduyla…