İskoçya’da büyüdüm ama hep Türkiye’de ‘küresel gıda şirketi’ hayal ettim

1982 yılında Merko Gıda’nın kuruluşuna öncülük eden Duncan Blake, aynı yıl doğan oğlu Alistair Baran Blake’i 8 yaşında İskoçya’ya eğitim için gönderdi.

Merko Gıda’nın 3 kurucusundan Cemal Mersinli, erken dönemde ortaklıktan ayrılırken Hakkı Severge şirkette daha uzun süre kaldı.

Merko Gıda, faaliyetlerine ticaretle başladıktan bir süre sonra Yalova’da donmuş gıda üretimine de girdi. Zamanla meyve suyu ve salça işine de odaklandı.

Şirket, kuruluşundan 12 yıl sonra, 1994’te halka açıldı, hisseleri o dönemki adıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem görmeye başladı. Derken 2001 krizine “ters pozisyon”da yakalandı. Dövizle ilgili sıkıntı yaşadı.

Alistair Baran Blake, İskoçya’da küçük yaşta başlayan öğrencilik yıllarında hedefini erken dönemde şöyle belirledi:

-          Eğitimimi tamamlayınca Türkiye’ye döneceğim ve Merko’nun küresel gıda şirketine dönüşmesi için çalışacağım.

Alistair Baran Blake, 2005 yılında Türkiye’ye döndü, Merko Gıda’da göreve başladı. Kanser olan Hakkı Severge, hisselerini Yunanlı Nomikos’a satmıştı. Yunanlı şirketin Merko Gıda’daki ortaklığı epey sürdü.

Yalova’da donmuş gıda işine giren Merko Gıda, işleri büyütünce bu alandaki üretimi Torbalı’ya kaydırmıştı. Alistair Baran Blake’in şirkette göreve gelmesinden bir süre sonra Torbalı’daki donmuş gıda tesisi elden çıkarıldı.

Şirket küp şeklinde doğranmış domates işine ağırlık verirken 2016’da Duncan Blake vefat etti. Baba Blake’in vefatından bir-iki yıl sonra da Yunanlı ortak Nomikos’la yollar ayrıldı.

Babasının vefatından sonra Merko Gıda’nın kaptan köşküne oturan Alistair Baran Blake, şirketin ihtiyacına göre halka açıklık oranını adım adım artırdı, yüzde 74.42’ye yükseltti. Ürünlerini varillerde endüstriye pazarlarken ev dışı tüketime yönelik ara ölçekleri de yelpazesine kattı.

Merko Gıda’da işleri toparlayıp, krizin izlerini tümüyle silen Alistair Baran Blake, 1995 yılından beri hisseleri halka açık olan Frigo Pak’ın Haydar Güçlü’ye ait olan yüzde 25’lik yönetim hisselerini pandemi sırasında, 2020 yılında 8.5 milyon dolara satın aldı.

Yüzde 74.94’ü halka açık olan Frigo Pak’ı Merko Gıda çatısı altında konumlandırdı. Böylece narenciye alanında konserve ve dondurulmuş meyve-sebze, gazlı içecekler, meyve suyu ve sebze konservesi pazarına giriş yapmayı başardı. Bu adım sonrası şöyle düşündü:

-          Bir “tedarikçi” idik. Küresel marka olmaya doğru çok önemli bir adım atmış olduk.

Merko Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Alistair Baran Blake’le şirketin merkez ofisinde buluştum, hedefini paylaştı:

-          Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinde bulunan fabrikamızda gerçekleştirdiğimiz küp domates, salça ve domates suyu üretiminin yaklaşık yüzde 90’ını dünyanın 25 farklı ülkesine ihraç ederek, Türk tarımının küresel açılımında rolümüzü güçlendiriyoruz.

Sanayi tipi domates üretiminde ve katma değerli ürünlerde Türkiye’nin önde gelen şirketleri arasında yer aldıklarını bildirdi:

-          Yıllık 180 bin ton üretim kapasitemiz var. Knorr, Cargill, Nestle, Unilever, Coca-Cola ve Campbell’s gibi global şirketler küp domates ve salça ihraç müşterilerimiz arasında yer alıyor. Türkiye’nin küp domates ihracatının büyük bir kısmını biz yapıyoruz.

İhracat coğrafyasını da şöyle irdeledi:

-          Ortadoğu, Batı Avrupa, Rusya, Uzakdoğu ve Güney Amerika ülkeleri ihracat adreslerimiz arasında yer alıyor. Uzakdoğu’da, örneğin Japonya’da en fazla tüketilen ürünlerin başında domates suyu var.

Merko Gıda’nın özel hesap döneminde açıkladığı bilanço verileri üzerinde durdu:

• Merko Gıda, tarihinin en iyi yarıyıl performansına imza attı. Özel hesap döneminin ilk 6 ayında konsolide satışlar yüzde 507, konsolide dönem kârı ise yüzde 2067 arttı.

• Konsolide satışlarımız söz konusu dönemde 482 milyon lirayı aştı, konsolide net kârımız 62.6 milyon lira oldu.

Alstair Baran Blake, 8 yaşında gittiği İskoçya’daki öğrencilik yıllarında koyduğu hedefe doğru adım adım ilerliyor.

Merko Gıda ve Frigo Pak’ı dünyaya daha fazla açmak için kararlı şekilde yol alıyor…

1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günümüz kutlu olsun… 

Yatırım, katma değerli üretim ve satın almalar hedefiyle yol alıyoruz

MERKO Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Alistair Baran Blake, geleceğe dönük planlarını paylaştı:

• Merko olarak büyüme planımızın odağında yatırım, katma değerli üretim ve satın almalar var. 2023, yatırımlarımızın karşılığını almaya devam edeceğimiz yıl olacak.

• Merko ve Frigo Pak ortaklığında hayata geçirdiğimiz ve bu yıl sonunda tamamlamayı hedeflediğimiz “Freeze Dry” yatırımımızla narenciyede ihracat odaklı büyümeyi pekiştireceğiz.

• 100 milyon liralık yeni bir yatırım için kolları sıvadık. Bursa’daki üretim tesislerimizde küp domates hatlarına ilave olarak kapama ve kutulama yatırımına başladık. Büyük zincir marketler, oteller ve restoranlar için üretim yapacağız.

• Bir sonraki adımımız kendi markamızı oluşturup ihraç etmek olacak.

Türkiye domates üretimiyle dünyada 4’üncü sıraya yerleşti 

MERKO Gıda Yönetim Kurulu Başkanı ve Uludağ İhracatçı Birlikleri Yönetim Kurulu Üyesi Alistair Baran Blake, Türkiye’nin dünya domates üretimi ligindeki konumunu ortaya koydu:

-          Geçen yıl dünyanın bir numaralı domates üreticisi olan ABD’de üretim yüzde 10 düştü. İspanya’nın üretimi de yüzde 35 geriledi, 2.1 milyon tona indi. Türkiye, geçen yıl 2.35 milyon tonluk işlenmiş domates üretimiyle İspanya’yı geçip dünya 4’üncüsü oldu.

Dünyada ilk 3’te ABD, Çin ve İtalya’nın yer aldığını kaydetti:

-          Türkiye, domates üretiminde Avrupa’da ikinci sırada yer alıyor.

Türkiye’nin ürün kalitesi açısından çok iyi pozisyonda olduğunun altını çizdi:

-          İhracat pazarlarımıza tedarik konusunda güven verebilirsek, dünyadaki pozisyonumuz daha da güçlenebilir. 200 milyon dolar olan işlenmiş domates ürünleri ihracatımız çok üst seviyelere çıkabilir.

AMITOM Başkanlığı 2025’e kadar sürecek 

MERKO Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Alistair Baran Blake, geçen yıl Akdeniz Uluslararası Domates İşleyicileri Derneği (AMITOM) başkanlığına seçildiğini vurguladı:

-          AMITOM, Portekiz, Yunanistan, İspanya, Cezayir, Tunus, Rusya ve Türkiye’yi kapsıyor.

Başkanlık döneminin 2025’e kadar süreceğini belirtti:

-          AMITOM, Avrupa tarım politikalarına yön veren sivil toplum kuruluşları arasında yer alıyor.