Medya dünyasında Anka kuşu örneğı̇; The New York Times olayı

Medyada dijital dönüşümün kağıt baskıyı fena halde krize ittiği şu sancılı dönemde, tüm olumsuz koşullara karşın karanlıklar içinden umut kıvılcımları saçan bir başarı öyküsü de var: The New York Times örneği. Bugün, ilham verici olması gerektiğini düşündüğümüz bu mucizevi medya olayına büyüteç tutacağız. Ama önce kısacık bir durum saptaması yapalım. Yazılı basın, 2012 ‘de girdiği krizden 2020 başında da kurtulamadı. Bu süreçte dijital dönüşüme ayak uyduramayanlar, bazı günler baskıyı durdurma yoluna giderken çok zaman da gazetecilerin işine son verme kolaycılığından medet umdular. Fakat ne yazık ki, gazete yayıncılarının çoğu, iş planlarını günün gereklerine uygun biçimde elden geçirmeyi denemeyi düşünemedi... Ne vahim hata!
Sonuçta, yıllar yılı belirli ailelerin elinde bulunan Washington Post ve Los Angeles Times gibi sembol gazeteler, sahip değiştirerek başka işlerden para kazanan dolar milyarderlerinin eline geçti.

NYT’de ağır kriz dönemı̇: Satış bekleniyor!

Amerikan basınının “sancak gemisi” sayılan ve beşinci jenerasyon Sulzberger ailesi tarafından kontrol edilen The New York Times’da, 2013 yılında girildiğinde hiç açıcı durumda değildi: Tiraj ve reklamlar dibe vurmuştu... Dijital gelirleri, büyüyen açığı kapatmaya yetmiyordu. Bıçak kemiğe dayanmıştı ve artık tüm kesimlerde beklenti oydu ki NYT’de de rakipleri gibi gazetecileri toplu halde kapıya koyma “önlemi” an meselesiydi... Habercilik dahil tüm kalemlerde harcamayı azaltma yoluna gidilecekti... Hatta, New York’un simgesi haline gelmiş bu gazetenin satılacağı söylentisi bile alıp yürümüştü. Peki, işte bu ağır “ahval ve şerait” içinde gazetenin patronları ne yaptı?

Tarihi stratejik karar: İyi gazeteciliğe devam

Sulzberger ailesi, krize teslim olmayı reddetti. Öncelikle de işin uzmanlarına gazetenin bugünü ve geleceği ile ilgili kapsamlı bir rapor hazırlatma yoluna gitti. Bunun yanı sıra, Londra’da BBC’nin başında bulunan gazeteci Mark Thompson’u CEO olarak başa getirdi. Bu atamanın ardından ilk icraat olarak bazı ağırlıklardan kurtulma kararı alındı... Gazetenin sahipliğindeki mahalli gazete, radyo ve TV istasyonları elden çıkarıldı... Boston Globe gazetesi ve Boston’daki Red Sox Beyzbol Kulübü’ne ait hisseler satıldı... Yetmedi; New York’un göbeğinde, ünlü mimar Renzo Piano’ya yaptırılmış olan 52 katlı gazete merkez binasının bir kısmı da satışa çıkarıldı.
Bütün bunlara karşın, tarihi önemde bir stratejik karar hayata geçirildi:

Ailenin 1997 ‘de kurmuş olduğu Ochs-Sulzberger Aile Vakfı, gazetecileri işten uzaklaştırma önerilerine kesin tavırla karşı çıktı ve 1100 gazeteciyi bünyede tutma kararı aldı. Özünde bu, “tüm olanaklarla iyi gazeteciliğe devam” kararıydı. Ve medya dünyasında “Anka Kuşu” hikayesi işte bu yaşamsal kararla başladı.

Eleştirel yayına Trump öfkesi, tirajı patlattı

CEO Thompson, basılı gazetenin dar boğazdan kurtuluşunun ancak kaliteli gazetecilik ve dijital abone artışı ile mümkün olacağına inanıyordu... Ne yaptı?

Gazetenin gelirlerini ve alınan kredileri, öncelikle teknolojik yatırım ve rakiplerin kapıya koyduğu 300 kadar iyi gazeteciyi işe almak için kullandı. Hesabı basitti: Hem dijital abone sayısını, hem de basılı gazete tirajını ancak güvenilir ve iyi araştırılmış haberler sayesinde artırabilirdi.

Tuttuğu yol doğruydu ve talih de yanındaydı; eleştirel haberlerden rahatsızlık duyan Trump yönetiminin gazeteyi “yalan habercilikle” suçlaması, ona 350 bin, evet 350 bin yeni dijital abone kazandırdı.

NYT bugün çok geniş muhabir ağı sayesinde ses getiren haberlerle muhalefetin bayraktarlığını yapmakta. “Amiral Gemisi” dalgaları yara yara ilerlemekte.

1750 gazeteci, 870 bin tiraj, 5 milyon dijital abone!

New York Times yöneticileri, Netflix’in abone sistemi ile kazandığı başarıdan pay çıkarmayı da bildiler. Tüketicilerin doğru habere para ödemesinin mümkün olduğunu görerek 2011’de “ödeme duvarı” sistemini geliştirdiler. Diğer gazeteler (iyi gazetecilik çabasındaki Washington Post, The Wall Street Journal ve Financial Times hariç) zayıflarken, NYT yönetimi kaliteli gazetecilere kesintisiz yatırım yaptı.

Kuruluş bünyesindeki gazeteci sayısı bugün 1750’yi geçti.

Neden? Çünkü biliyorlardı ki tüketici artık dünyanın her tarafından görsel ve yazılı iyi araştırılmış özel haberlere ihtiyaç duyuyordu... Ve her ürün gibi haberin de kalitelisinin mutlaka alıcısı olacaktı... Güncel rakamlar kanıtlıyor ki, yanılmadılar:

Basılı gazetenin, pazar dahil ortalama tirajı 870 bin... İlk hedef, haftalık ortalama 1 milyon.
Son yıl içinde 1 milyon yeni dijital abone sağlandı. Bugün 5 milyon dijital abonesi var. Hedef, 2025’de bu sayıyı 10 milyona ulaştırmak.

Dijital bahanesini bırak, iyi gazeteciliğe bak

CEO Mark Thompson geleceğe odaklanarak sesli gazetecilik işine el attı ve yoğun Podcast yayınına başladı. The Daily adı verilen yarım saatlik podcast’lar, özellikle gençlere ve basılı gazete okumayanlara yönelik. Bunlar, ayda 40 milyon dinleyiciye ulaşıyor. Her podcast için 30’ar saniyelik iki reklamla milyonlarca dolarlık gelir sağlanıyor. Yeni tüketicilerle iletişim ise bu işin cabası.

Kıssadan hisseye gelirsek...

New York Times’ın adeta küllerinden yeniden doğuşu, ilham almayı bilenlere herhalde şunu düşündürmeli:
“ Dijitalden yakınmayı, başarısızlığın bahanesini dijitale yüklemeyi bir an önce terk etmeli... Tüm teknolojik olanakları kapsayan güncel iş planı ve iyi gazetecilikle kollar sıvanıp Anka Kuşu öyküsü yazılmalı”.

NYT ile dijital devlerin “bedava haber” kavgası

Google, Facebook ve Twitter gibi dev teknoloji şirketlerinin New York Times ile sorunları var: Gazetenin haberlerini kullanıyor ama tam karşılığına vermiyorlar.

Söz konusu büyük platformlar sayesinde haberlerin kitlelere yayılması kolaylaştı. Bu dev platformlar, kaliteli haberlerden istifade ederek, milyarlık reklamlar alıyorlar. Ya karşılığı? Düne kadar hiçbir şey vermiyorlardı. NYT’nin yoğun tepkisi oldu. Bu “vermeden almanın” devam edemeyeceğini gören platformlar, nihayet diyalog arayışına girdi. Ama yine de aldıklarının yeterli karşılığını vermiyorlar. Sonuçta irili ufaklı platformlar -bizim ülkemizde de öyle- gazetelerin önemli yatırımla ürettiği haberleri istedikleri gibi kullanıyor fakat işin maliyetine hiç katlanmıyorlar. Adil bir çözüm gerektiği, gün gibi ortada.

ABD gazetelerine ücretli dijital aboneler

The New York Times 4 milyon 300 bin
Wall Street Journal 2 milyon
Washington Post 1 milyon 700 bin
Financial Times
(küresel baskılar ) 1 milyon
Gannett grubu 540 bin
Loş Angeles Times 180 bin
Boston Globe 120 bin
Minneapolis-Star Tribüne 60 bin
Seattle Times 42 bin
Philadelphia Inquirer 32 bin
Dallas Morning News 30 bin