Tercüman Binası
Kentin ikonik binalarından biriydi. Cevizlibağ’dan geçenlerin konum bildirmek için kerteriz verdiği, modern mimarinin örneği, kültürel değeri haiz eseriydi… Bir sabah uyandık ve onu yıkıverdik. Gerekçe; deprem riski… Doğru mu; yalan… Hem de kuyruklu yalan. Rant uğruna yıkıverdik gitti.
Bu binanın Boğaziçi Köprüsü ile yakınlığı, aynı kalite çeliğin kullanılmasıydı. Bunun dışında, binanın sahibi ve benim sevdiğim rahmetli patronum Kemal Ilıcak’ın vizyonunu yansıtmasıydı. Tercüman’ın T’si yanı sıra, TRT tekeli ardından özel TV’lerin ilki olarak TV’nin T’si şeklinde tasarlanmıştı.
ÖYLESİNE SAĞLAMDI Kİ KULAKLARINA ÇIKAR ZIPLARDIM
Kemal Ilıcak’a televizyon kurdurtmadılar ama ülkenin en büyük gazetelerinden biri olarak Tercüman, burada serpildi, gelişti, ben dahil yüzlerce meslektaşımın adeta okulu olmuştu. Öylesine sağlamdı ki kulaklarındaki odalara çıkar, zıplar ve binanın topyekûn sallandığını hisseder, çocukça eğlenirdim.
Yüksek Mimar Güney Çilingiroğlu ve Muhlis Tunca tasarımıyla, özgün çağdaş mimarinin, strüktürel açıdan Türk mimarisinin simgesi sayılan yapılarımızdan birini, kent tarihine çok gördük. Birkaç blok dikeceğiz diye, İstanbul’un şehir hafızasında yer etmiş binayı sorgusuz sualsiz yıkıverdik. Yazık…
İKİ SORU İKİ CEVAP
Bina deprem riski taşıyor muydu?
Bu onu yıkanların iddiası… Önce tarihi değeri yok raporu verdiler sonra da arazisine çökmek ve rant sağlamak için yıkımına karar verdiler. Kaldı ki Tercüman binası mimarî değeri nedeniyle Koruma Kurulu'nca tescil edilmişti. Daha sonra cephesi ilanlarla kaplanır oldu. Tescilli yapılara ilan konulamaz. İstanbul Serbest Mimarlar Derneği İSMD, durumu Koruma Kurulu'na yansıttı. Kurul, tepe yönetimden aldığı talimatla yapının tescil kararını kaldırdı. Sonra da “deprem riski” iftirasıyla yok ediliverdi.
Yerine ne yapılacak?
Arkasında Banker Kastelli’nin yaptırdığı dev dikey bloklar inşa edilecek. Kime verildiğini henüz bilmiyoruz. 6 yıl çalıştığım binanın çevresinde çiçek bahçeleri de vardı. Öyle ki bahçeler müdürü birimi kurulmuştu. Şimdi beton ormanın bir parçası haline getirilecek ve bir yandaşın rantı olacak.
NOT
MİMARİ SANAT BİNASI YAPTIRAN GAZETE PATRONU
Kemal Ilıcak’tan söz ediyorum. Şimdiki medya patronları dik plazalar dikerken 47 yıl önce sanat değeri taşıyan, kentin mimari servetine katkı sunan bir yapı düşleyebilen vizyoner bir insandı. Aslında bu binanın yıkılmasıyla medya tarihimizde bir sayfa da ebediyen kapanmış oldu.
Bundan 40 yıl önce genel yayın müdürleri, uluslararası yayın birliği üyesi olma gayretindeydi. Sonra TÜSİAD üyesi olma modası başladı. Eskiden basın kartı vardı ve son derece itibarı vardı. Şimdi yerini kredi kartı aldı. Eskiden “okur” derdik, şimdi “müşteri” diyorlar. Eskiden “gazete” derdik, şimdi “ürün” deniyor.
Değişimin böylesine baş döndürücü hız kazandığı süreçte, Tercüman Binası, bizim kuşağın gazetecileri için yoğun anıların mabedi gibiydi. O dönemde sanattan spora dek tüm meslek yıldızları, bu binada buluşur, özgün mimarisi içinde tartışır, üretir, eğlenir ve hayata değer katardı.
Kemal Ilıcak’ın Tercüman’ın “T”si ile Televizyonun “T”si bileşkesinde T şeklinde tasarlattığı binaya “deprem riski” iftirası atıp onu yıkanları tarih hatırlamayacaktır. Ancak mimari sanat binası yaptıracak vizyona sahip Kemal Ilıcak’ı saygıyla, minnetle anacaktır.