“Çadır ve konteyner ihtiyacımız var, temiz suya ulaşım yüzde 90”
Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş, Hatay’ı yıkan depremlerden bir ay sonra çadır ve konteyner ihtiyacının devam ettiğini, temiz suya ulaşımın ise yüzde 90 oranında sağlandığını söyledi.
Eray ŞEN
HATAY - EKONOMİ Gazetesi Hatay Bölge Müdürü Selçuk Altun’a konuşan Başkan Savaş, “En büyük eksikliğimiz hala barınma sorunumuz, çadır ve konteynır eksiğimiz var” dedi. Banyo ve tuvalet ihtiyacının tam karşılanmamasının ciddi sorun olarak yaşandığını, sanayi tipi ya da diğer tip çamaşır makinesi ile gıda ihtiyacının devam ettiğini belirten Savaş, “Gıda ve temel ihtiyaçlar konusundaki yardım malzemeleri ilk zamanlara göre azaldı ancak devam etmesi lazım, çünkü buradaki insanların çoğu çalışamıyor” diye konuştu. Savaş, ayrıca çocukların en azından ‘körlenmemesi’ için eğitim yapılacak yerlere ihtiyaç olduğunu vurgulayarak şöyle devam etti:
“İlk başta terlikle çıktılar, bulamayan terlik aradı, sonra ceket aradı, battaniye aradı, başını sokacak çadır aradı, sonra konteynır, sonra tuvalet ihtiyacı arttı, sonra banyo yapalım dediler. Şu anda bir çok çocuk hastalıkla boğuşuyor, hijyen sıkıntısı var. İlk zamanlar kimse banyo yapamadığı için bulaşıcı hastalıklar konusunda sıkıntılar var. Önlem alamazsak bazı çadırlarda uyuz ve bitlenme görülüyor. Ayrıca üst solunum yolu enfeksiyonları yaşanıyor. Diş Hekimleri Odası Türkiye çapında organize olarak belirli noktalarda klinikler kurdular, onu toparlıyorlar.”
Temiz suya ulaşımın büyük ölçüde sağlandığını açıklayan Savaş, şu bilgileri verdi: “Bütün çadırkent ve konteynır kentlerde yeterli temiz su var ama evine giremeyen, mahalle aralarındaki insanların da suya ihtiyacı var ve buralara yeterli su gitmediğini düşünerek bazıları tivit attı, bunu herkes sahiplenince ‘twitter’da TT oldu. Antakya ve Defne’de çok yoğun yıkılan yerlerin dışında her yere su veriyoruz. İlk zamanlar suya kanalizasyon karışma ihtimalinden dolayı hem biz hem Sağlık Bakanlığı kullanmayın dedik ama şu anda Hatay’ın yüzde 90’ında suyu kullanabilecek durumdalar.”
“Bu tempo ile enkazın kaldırılması bir senede bitmez”
Enkaz kaldırma çalışmalarına değinen Savaş, “Bu tempo ile enkaz kaldırılmasını bir senede bitiremeyiz, daha tempolu olması lazım. Yıkılan bina sayısı 10 binin üzerinde ve bundan çok daha fazla hasarlı bina var. Burada hayatını kaybeden ve hala enkaz altında olan insanlarımız var, onların çıkartılıp defnedilmesi lazım” ifadesini kullandı.
Hatay’ın tekrar kurgulanmasının uzun süreç gerektirdiğini, artçı depremlerin minimize olmasını beklediklerini kaydeden Savaş, şu değerlendirmeyi yaptı: “Yumuşak zemin daha da yumuşadı. Bazı yerlerde sıvılaşma var. 6.4’lük deprem ve artçılar nedeniyle riskli binalar daha riskli hale geldi, tekrar zemin etüdü ve mikro bölgeleme yapılması, binlik, 5 binlik ve 100 binlik planların ona göre hazırlanması lazım.”
“Deprem, hesapladıklarının 3 katı şiddetle vurdu”
Hükümetin ve bundan sonraki hükümetlerin deprem yönetmeliğini tekrar iyi çalışması gerektiğine dikkat çeken Savaş, “Çünkü hesapladıkları mevcut yöntemin üç katından daha büyük bir şiddetle bizi vurdu. Mevcut yönetmeliğe göre yapılan binaların hepsi yıkıldı ya da hasar aldı, yönetmelik yetersiz kaldı” yorumunu yaptı.
“Esas raconu kesecek hükümettir”
Müteahhit, odalar, belediyeler, denetim firmaları ve hükümetin ne kadar sorumluluk taşıdığının tekrar düşünülmesini isteyen Savaş, şöyle konuştu: “Bir kavram kargaşası yaşanıyor, en az müdahale edebilecek durumda olan belediyeler suçlanıyor. Burada esas raconu kesecek hükümettir, müteahhide, denetim şirketine, belediyeye, ağırlığı nispetinde sorumluluk vermesi lazım. Denetim firmaları yetkisi kadar sorumluluk da taşımalı. Ayrıca odalar 2013 yılından itibaren devre dışı bırakılmıştı, tekrar işin içine sokulması lazım. Bunlar yapılırsa belki çok daha sağlıklı evler yaparız, yoksa her depremden sonra birbirimizi suçlarız ve havanda su dövmüş oluruz. Olan yıkılan evlerimize ve ölen insanlarımıza olur.”
Dünya, tarihi mirasın ayağı kaldırılması için destek vermeli
Başkan Savaş, depremin Hatay’ın tarihi mirasını da vurduğunu belirterek, “Burası bizim yurdumuz ama 27 kültürün, 13 medeniyetin bize bıraktığı tarihi ve kültürel miras, medeniyet birikimi var. Bunların bize emaneti olan yapıların da tekrar ayağa kaldırılması lazım. Bunun için de dünyanın ilgili kurum ve kuruluşlarının bize destek vermesi lazım” çağrısında bulundu.