ESİAD’da Trump sonrası dünya düzeni tartışıldı

İZMİR / EKONOMİ
 
Ege Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ESİAD) Uluslararası İlişkiler ve AB Yuvarlak Masası’nın katkılarıyla düzenlenen toplantının açılışında konuşan ESİAD Yönetim Kurulu Başkanı Sibel Zorlu, ABD Başkanı Donald Trump’ın yeniden seçilmesinin ardından küresel ölçekte artan belirsizlik ve ekonomik gerginliklere dikkat çekti. Trump’ın 2 Nisan’da imzaladığı kararnameyle ABD'nin ticaret yaptığı 185 ülkeye ilave ithalat vergisi getirdiğini ve Türkiye’nin de bu listede yer aldığını hatırlatan Zorlu, “Vergi paketindeki asgari oran yüzde 10 olarak belirlendi. Ancak Çin, Vietnam, Tayvan ve Endonezya gibi ülkeler için öngörülen yüksek oranlar, bu ülkelerde üretim yapan gelişmiş ülkelerde de şok etkisi yarattı. Trans-Atlantik ilişkilerdeki huzursuzluk ise AB’ye getirilen yüzde 20’lik vergi ile sonuçlandı. Öte yandan Trump’ın NATO ve Avrupa savunması konusundaki görüşleri, Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte AB’deki tedirginliği daha da artırdı” dedi.
 
Giderek daha belirsiz hale gelen uluslararası ortamda, iş dünyasının bu karmaşık dengeleri doğru okuyabilmesinin önemine dikkat çeken Zorlu, “Bu çalkantılı dönemde teknoloji savaşları yön belirleyici olacak. Bir ülkenin savunma kapasitesini sadece ordusuyla ölçmek artık yanıltıcı. Yapay zeka, yazılım ve çip tasarımı güvenlik alanında belirleyici faktörler haline geldi. Teknoloji savaşlarının hüküm süreceği alanların başında ise ülkelerin savunması ve güvenliği geliyor” dedi.

 
Aran : “Dünya ticareti için milat”

Trump’ın gümrük tarifelerine ilişkin deklarasyonunu dünya ticareti için bir “milat” olarak değerlendiren Emekli Büyükelçi Bozkurt Aran da, “İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana kurallı küresel ticareti inşa eden Amerika, bugün bu sistemi bozuyor. Bu yeni dönemde çok taraflı sistem sona erdi. Artık kurallar değil, doğrudan al-ver ilişkisi ön planda. Yani ilkeler değil, pazarlık var. Dünya Ticaret Örgütü’nün temel ilkeleri ortadan kalkıyor. Ticaretin serbestleşmesi, şeffaflık, adil rekabet gibi unsurlar da tehlikeye girmiş durumda” ifadelerini kullandı.
Türkiye açısından bu dönüşümün etkilerine de değinen Aran, “Türkiye, ilave gümrük vergileri bakımından yüzde 10’luk grupta. Bu bir anlamda, çok da hedef alınmadığımızı gösteriyor. Ancak, Trump’ın kuralları kaldırdığı bir ortamda Türkiye’nin karşılaşabileceği belirsizlikler artacak. Türkiye'nin çok aktif bir dış ticaret politikası izlemesi lazım” diye konuştu.