Yetiştiriciler hayvanlarını kesime gönderiyor! Sütten para kazanamayınca kurban pazarlarına yöneldiler
Mersin Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Nuri Demirbaş, kentte süt satışından istediği kazancı sağlayamayan büyükbaş hayvan yetiştiricilerinin hayvanlarını Kurban Bayramı’nda satışa çıkararak sektörden çekilmeye başladığını söyledi. Demirbaş, “’23 yıldır ilk kez kurbanlık inek var’ denildiğini duydum” dedi.
ADNAN AÇIKGÖZ/MERSİN
Süt üreticilerinin sorunlarını değerlendiren Nuri Demirbaş, son 10 yıldır ciddi bir fiyat istikrarsızlığı yaşandığından bahsetti. Besleme maliyetlerinin yem fiyatlarıyla birlikte arttığını belirten Demirbaş, çiğ süt alım rakamlarının buna paralel artış göstermediğine dikkat çekti. 2015 ile 2024 yılı karşılaştıran Demirbaş, 2015’te birliğe kayıtlı 17 bin sağmal ineğin geçen yıl 9 bin 500’e düştüğünü bildirdi. Yüzde 44’lük daralmanın önemli bir kayıp olduğunu vurgulayan Demirbaş, “2015’te ortalama 1.15 lira olan süt fiyatları, geçen sene ortalama 12,35 lirayla yaklaşık 12 kat artış gösterdi. Yine 2015’te 945 lira olan asgari ücret, 2024’te 17 bin TL’ye yükseldi. Süt fiyatı 12, asgari ücret 18 kat arttı. Benzer orantısızlığı yemde de görüyoruz. Ulusal Süt Konseyi’nce belirlenen fiyatlara uyulmuyor. Üretici, tarifedeki rakamların en az yüzde 10 altında satış yapabiliyor. Çünkü konseyin fiyatı üst rakam olarak görülüyor. Süte özel bir tarife çıkarılarak her yıl belirli oranda fiyat artışı yapılmasını ve uygulanmasını istiyoruz” dedi.
“Hem üretici hem de tüketici mağdur”
Üreticinin aleyhine olan bu gelişmelerin sektörden uzaklaşmaya yol açtığının altını çizen Nuri Demirbaş, “İnsanlar para kazanamadıkları bir işte ısrarcı olamıyor. Geçmişte ilimizdeki süt sağımı kış aylarında artar, tüketim azalırdı. Süt, Mayıs-Haziran döneminde aranan bir ürün haline gelir, fiyatlar artardı. Şuan mandıralar üreticiye ‘süt getirmeyin, stoklar şişti’ diyor. Bu sorunu, tüketicinin alım gücünün kalmamasına dayandırıyoruz. Hem üretici hem de tüketici mağdur durumda. Mayıs ayı ortası itibariyle ilimizdeki süt alım fiyatları 11,5 ila 18 lira arasında değişiyor. Genel olarak 13-14 TL bandında satış yapıyor. Şuan kayıtlı inek sayımız 8 bin 500 e düştü. İnekler azalıyor, maliyetler artıyor, süt fiyatı yerinde sayıyor. Gelirler süt fiyatına göre orantılandığından, sektör tıkanma noktasına geldi. Üreticinin fiyat farkının sübvanse edilmesini istiyor” diye konuştu.
“İnek kesmek, işten vazgeçmek demek”
Sorunlar ve maliyetlerle baş edemeyen üreticilerin hayvanlarını Kurban Bayramı dolayısıyla satışa çıkardığını açıklayan Nuri Demirbaş, “23 yıldır sektörün içindeyim. Mersin’de ‘kurbanlık inek var’ diyeni duymamıştım. Ama bu yıl kurbanlık inek satışları yaşanıyor. Bu da süt ve süt ürünleri imal eden fabrikaların kapanma tehlikesi yaşayacağı anlamına geliyor. Çünkü inek kesmek, işten vazgeçmek demek. Kesime gönderilen inek oranı şuan yüzde 10-15 bandında ancak başlangıç için büyük bir rakam” ifadesini kullandı.
Canlı hayvan ithalatı konusunda da fikir belirten Nuri Demirbaş, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2025 yılı için planlanan besilik erkek sığır ithalatı miktarını 520 bin baş olarak belirlediğini anımsattı. Çeşitli ülkelerden gelen sığırların Mersin limanlarında tahliye edildiğini aktaran Demirbaş, ithalatın engellenmesi için çağrıda bulundu.
