Tarımda sulama randımanı 2030’da yüzde 60'a çıkacak

Canan SAKARYA

Evlerde ve bireysel su kullanımında verimliliğin artırılmasıyla kişi başı günlük ortalama su tüketiminin 2030 yılına kadar 120, 2050 yılına kadar 100 litreye düşürülmesi hedefleniyor. Su Verimliliği Seferberliği kapsamında hazırlanan 2023-2033 yıllarını kapsayan Su Verimliliği Strateji Belgesi ve Eylem Planı’nda, Türkiye’nin “su stresi” sınıfında yer aldığı belirtilerek, nüfusun 2030 yılında 93.3 milyon, 2040 yılında 100.3 milyon, 2050 yılında ise 104.7 milyon kişiye ulaşmasının beklendiği, artan nüfusla birlikte kişi başına düşen kullanılabilir yıllık su miktarının 2030 yılında bin 200 metreküpe, 2040 yılında bin 116 metreküpe, 2050 yılında ise bin 69 metreküpe kadar düşeceği kaydedildi. Türkiye’nin yakın gelecekte su kıtlığı sınırına çok yaklaşacağı, sonrasında ise su kıtlığı çeken bir ülke durumuna geleceğine dikkat çekilen Eylem Planında, iklim değişikliğine bağlı olarak havzalardaki su varlığının değişimine yönelik projeksiyon çalışmalarının Türkiye’de su varlığının yüzde 30’a varan oranlarda azalabileceğini gösterdiği ifade edildi.

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ‘su verimliliği’ hedefiyle geçtiğimiz günlerde açıklanan Eylem Planı ile su verimliliği hedefleri, strateji ve eylemleri; Kentsel Su Kullanım Verimliliği, Tarımsal Su Kullanım Verimliliği, Endüstriyel Su Kullanım Verimliliği ve Bütün Sektörleri Etkileyen Su Kullanım Verimliliği şeklinde dört ana başlıkta ele alındı. Tarımsal su kullanım verimliliğini artıran uygulamaların yaygınlaştırılmasıyla sulama randımanının 2030 yılına kadar yüzde 60, 2050 yılına kadar yüzde 65 seviyesine yükseltilmesi planlanıyor.

Otellerde su tüketimine dikkat edilmiyor

Turizmde su kullanım oranlarına da yer verilen Eylem Planında, oteller içerisinde toplam suyun yaklaşık yüzde 45-50’sinin otel odalarında tüketildiği, otel odasında kullanılan suyun yüzde 56’sının duş veya banyoda, yüzde 25’inin tuvalette, yüzde 9’unun lavaboda ve yüzde 10’unun temizlemede kullanıldığı verisi yer aldı. İnsanların kamuya açık ya da yarı açık otel ve restoran gibi mekânlarda su kullanırken su tasarrufuna evlerinde oldukları kadar dikkat etmediklerine yer verilen Eylem Planı’nda, bireylerin kendi evlerinde ortalama 130 litre su tüketirken bu oranın otelde 300-600 litre arasında değiştiği kaydedildi.

Arıtılmış atık su kullanımı yüzde 15’e çıkacak

İçme suyu temin ve dağıtım sistemlerindeki 2021 yılı su kayıp oranının yüzde 34 olduğu belirtilerek, 2033 yılına kadar bütün belediyelerde su kayıpları oranının yüzde 25, 2040 yılına kadar yüzde 10 seviyesine düşürülmesi hedefleniyor. Türkiye’de 2022 yılı sonu itibarıyla yüzde 4,75 olan arıtılmış atık suların yeniden kullanım oranının 2023 yılında yüzde 5’e, 2030 yılında ise yüzde 15’e çıkarılması planlanırken, yapılan çalışmalar sonucu Türkiye’de arıtılmış atık suyun yüzde 44 oranında yeniden kullanılabileceği tespit edildi. Tarımsal sulamadan dönen suların ise yüzde 66’sının yeniden kullanılabileceğinin kaydedildiği Eylem Planında, tarımdan dönen suların tekrar tarımsal sulamada kullanılması ile yaklaşık 500 milyon lira gübre harcamasından tasarruf edilebileceği kaydedildi.