Ticari kredilerde sorunlu sektörler belli oldu!
Ticari ve bireysel kredilerle, kredi kartlarında harcama ve risk oranlarının yükselişi ilgi çekti. Hem kredi oranları yükseldi hem de tasfiye olacak alacaklarda son 1 yıldaki artış yüksek oldu. Ticari kredilerde sorunlu sektörler de belli oldu.
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi üyesi kuruluşlar tarafından kullandırılan nakdi krediler Temmuz 2024 itibarıyla, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 36 artarak 14.743 milyar TL oldu.
Nakdi kredilerin 14.251 milyar TL’si bankalar (63 banka), 207 milyar TL’si finansal kiralama şirketleri (20 finansal kiralama şirketi), 143 milyar TL’si finansman şirketleri (23 finansman şirketi) ve 142 milyar TL’si faktoring şirketleri (49 faktoring şirketi) tarafından kullandırıldı.
Tasfiye olunacak alacaklar 2024 yılı temmuz ayı itibarıyla 310 milyar TL oldu. Tasfiye olunacak alacakların 291 milyar TL’si bankalara; 12 milyar TL’si finansal kiralama şirketlerine, 4 milyar TL’si faktoring şirketlerine ve 3 milyar TL’si de finansman şirketlerine ait oldu.
Geçen yılın aynı ayına göre, tasfiye olunacak alacaklar yüzde 44,58 oranında arttı. Tasfiye olunacak alacakların toplam kredilere oranı Temmuz 2024 itibarıyla, bir önceki yıla göre 0,2 puan artarak yüzde 2,1 oldu.
Tasfiye olacak alacaklardaki artış
Kredilerin yüzde 96,66’sı bankalar tarafından kullandırılırken, bankaların tasfiye olacak alacakları son 1 yılda yüzde 43,92 oranında arttı.
Finansman şirketlerindeki krediler son 1 yılda yüzde 77,36 oranında artarken, tasfiye olunacak alacak ise yüzde 154,54 oranında arttı.
Faktoring şirketlerinin de kredileri son 1 ayda azalırken, Temmuz 2023’ten Temmuz 2024’e yüzde 47,76 oranında arttı. Tasfiye olacak alacaklar ise 1 yılda yüzde 69,56 oranında arttı.
Ticari krediler 11 trilyonu aştı
Ticari krediler yüzde 33 artarak 11,4 trilyon TL olurken, ticari kredilerin toplam içindeki payı yüzde 77 düzeyinde gerçekleşti.
Ticari krediler içinde imalat sanayi yüzde 31 ile en yüksek paya sahiptir. Payı yüzde 10 ve üzerinde olan diğer ana sektör ise toptan ve perakende ticaret sektörüdür.
Temmuz 2024 itibarıyla ticari kredilerde tasfiye olunacak alacak oranı en yüksek olan sektör yüzde 5,1 ile enerji sektörü oldu. Bu sektörü yüzde 4,9 ile inşaat sektörü takip etti.
Bireysel krediler 3,4 trilyon TL oldu
Bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından kullandırılan bireysel krediler, yüzde 47 artarak 3,4 trilyon TL oldu. Bireysel kredilerin yüzde 99’u bankalar tarafından kullandırılırken, finansman ve finansal kiralama şirketleri tarafından kullandırılan 21 milyar TL’lik bireysel kredinin 12,5 milyar TL’si taşıt kredilerinden oluşmaktadır.
Bireysel kredilerin yüzde 46’sını kredi kartları, yüzde 27’sini ihtiyaç kredileri, yüzde 13’ünü konut kredileri, yüzde 3’ünü taşıt kredileri ve yüzde 9’unu kredili mevduat hesabı oluşturdu.
Kredi kartlarının harcama oranları 1 yılda yüzde 84,5 artışla 852,7 milyar TL'den 1.573,4 milyar TL'ye çıktı.
Bireysel kredilerde de tasfiye oranı yükseldi
Bireysel kredilerde tasfiye olunacak alacak oranı, son 1 ayda yüzde 2,2’de yüzde 2,4 seviyesine çıkarken, 2023’ün aynı ayında yüzde 1,7 oranında gerçekleşmişti.
Kredi kartlarında da tasfiye olacak alacak oranı Temmuz 2023’te yüzde 1,5 olurken, yüzde 2,5’e yükseldi.
Bireysel kredi kullanan müşterilerin sayısı geçen yılın aynı ayında 38,7 milyon kişi olurken, Temmuz 2024'te 40,9 milyon kişi oldu.
Bireysel kredilerde ortalama bireysel kredi riski son 1 yılda 59 bin 122 TL'den 82 bin 514 TL'ye çıkarken, kredi kartlarında da bireysel kredi kartı riski 72,32 oranında arttı.
Bireysel kredi ve kartlarda aynı şehirler öne çıktı
Bireysel kredilerde son 12 ay içinde riski en hızlı büyüyen illerin başında yüzde 75,6 ile Konya gelirken, bireysel kredi kartlarında da yüzde 102,6 ile Konya ilk sırada yer aldı.
Tasfiye olunacak alacakların bireysel kredilere oranında en yüksek olan illerin başında yüzde 7,7 ile Diyarbakır gelirken, kredi kartlarında da Diyarbakır başı çekti.
Kredi kartları doluyor
Kredi kartlarında doluluk oranı, 10 bin-25 bin TL aralığında limiti olan kartlarda yüzde 40,2 ile en yüksek olurken, yüzde 39,8 ile 5 bin-10 bin TL aralığında ikinci sırada yer aldı.
Limit aralıklarına göre kişi sayısı da yüzde 47,9 ile 100 bin TL'nin üzerindeki kartlarda birikti. Limit aralıklarına göre riskin toplam içindeki payında da 100 bin TL'nin üzerinde limiti olan kredi kartlarının oranı yüzde 86,9 oldu.
Temmuz ayında 183 bin kişi ilk defa kredi kartı, 121 bin kişi ilk defa kredili mevduat hesabı, 105 bin kişi ilk defa tüketici kredisi kullanırken, konut kredisi kullanan kişi sayısı 9 bin oldu. 15 bin kişi ilk defa ise taşıt kredisi kullandı.
