Banka hesapları da Maliye’nin radarında!

Yaşam hızla ilerliyor. İşte, evde, okulda, kamuda para transferlerimizi de zamandan kazanmak için dijital bankacılık uygulamasıyla, hızla gerçekleştiriyoruz.

Yaklaşık on yıl öncesine kadar başka bir şehirde yaşayan yakınımıza, üniversitede okuyan evladımıza paraya ihtiyacı olduğunu söylediği vakit, anlık para gönderemiyorduk. Mağduriyet yaşadığımız gibi zamanında parayı gönderemiyor, para da alamıyorduk.

Eskiden bu işler için PTT üzerinden ya da banka şubesine gidip, kişi adına parayı gönderebiliyorduk. Tüm bu işlemler hafta içi mesai saatlerinde ve hafta sonu da kamu kurumları kapalı olduğundan dolayı evladımız ya da yakınımız günlerce ihtiyacı olan paraya kavuşamıyordu…

Banka hesaplarına para transferleri, günümüzde teknolojinin gelişmesiyle ve dijital çağın yaşandığı son yıllarda, cep şube uygulamasıyla hayatımıza giren e-devlet, e-cüzdan, e-hesap, e-şube vb. artarak devam eden e uygulamalarla hem daha hızlı daha kolay ve anında kişinin hesabına para akışı yapılabiliyor.

Yapay zekâ destekli izleme!

Dijital bankacılık uygulamalarıyla, son dönemlerde kişilerin hesaplarına para gönderilmesi Maliye tarafından da izleniyor. Nasıl mı? Teknolojinin gelişmesi ve yapay zekâ destekli programlar üzerinden yapılıyor. Maliyenin kayıt dışı işlemleri önlemek adına son zamanlarda, eski klasik defter ve belge incelemesi yerine banka hesap hareketlerini de izlemeye aldığı görülüyor.

Maliyenin, banka hareketlerini incelemesi aslında yeni bir durum değil fakat yeni inceleme yöntemleri ve dijitalleşme ile vergi kayıp ve kaçağını önlemek, haksız kazanç sağlanmasının önüne geçmek için gözetim ve denetim, e uygulamalar ile desteklenerek yapılmaya başlandı. Banka hareketlerinin de bu süreçte, dolaylı değil de birincil delil olarak dikkate alınacağı göze çarpıyor.

Banka dekontları da inceleniyor!

Şirketin ya da şirket ortaklarının hesapları incelendiğinde; işletme faaliyeti, hesaplara gelen paralar ve dekontlar üzerinde açıklama ve tutarların kayıt altına alınıp alınmadığının kontrolü de yapılıyor. Sürekli olan para transferleri veya mükellef olmayan başka bir kişiye paraların aktarılması halinde, bu kişiler gelen paralarla ilgili izaha davet ediliyor. Yapılan açıklama yeterli bulunmazsa şirket incelemeye alınıyor.

Banka hesaplarına gelen paranın vergiye tabi bir işleme dayandığı işletme tarafından ispatlanamaz ise bu işlemler, ticari faaliyet kapsamında değerlendirilebilir. İlgili şirket ortağı hakkında mükellefiyet kaydı açılabilir. Vergi kayıp ve kaçağı oluştuğu yönünde vergi inceleme raporu hazırlanabilir.

Vergi denetiminde; banka hesapları TL ve döviz cinsinden, IBAN üzerinden para transferi, yurt dışı para transferleri( Swift, Western Unio vb.), Sanal pos ve dijital ödeme uygulamaları ( İyzico, PayTR, vb.), QR kodla ödeme gibi işlemler yeni finansal uygulamaların kontrolünde dikkate alınıyor.

Geçenlerde bir işletme sahibinin banka hesap hareketleri incelenmiş. Hesabına gelen ve giden paralar ile ilgili tutarlar izlenerek, vergi müfettişi tarafından aranmış ve izaha daveti istenmiş. Şirket ortağı tarafından açıklama yapılmış. Ticari faaliyeti, kiraya ilişkin yaptığı ödemelerle ilgili belgelerin de sunulduğu ve izahın yeterli görüldüğü tespiti ile herhangi bir cezai işlem uygulanmamış.

Peki, bu açıklamalar yeterli görülmeseydi ne olurdu? Tüm bu işlemler, vergiye tabi gelir olarak değerlendirilip vergi ve cezaları peş peşe gelecekti.

Şahsi hesaplara aktarılan paralara dikkat!

Beyan ve kayıt dışı olan ve düzenli şekilde yapılan EFT ve havale ile gerçekleşen para hareketleri, ticari faaliyetle ilişkili olan ve kayda alınmayan banka, POS üzerinden yapılan tahsilatların, özellikle şahsi hesaplara aktarılması gibi durumlar da beyan dışı gelir ve kayıt dışı kapsamında risk unsuru olarak değerlendirilebiliyor.

Öyle görülüyor ki; maliyenin yeni inceleme tespit ve yöntemleriyle, banka hareketleri eskiden dolaylı inceleme sebebiyken, dijital sistemle birlikte yapay zekâ destekli uygulamalarla öncelikli bir hale geldiği göze çarpıyor.

Önümüzdeki yıllarda; kayıt dışılıkla mücadelede, maliyenin vergi kaçağının önlenmesi adına incelemeye alınacak riskli gördüğü şirketleri, şirket ortaklarını, şahısları izlemeye alacağı görülüyor. Adına ne derseniz deyin! Cep şube, dijital bankacılık, IBAN üzerinden yapacağınız, para transferlerinizi yapay zekânın da desteğiyle bir göz izliyor olabilir.

Dijital finansal hareketlerin gözlenmesiyle hiçbir şey gizli kalmayacağı gibi görünürlüğü de artacak. Kayıt dışı olan her para akışı için vatandaşı, ciddi cezalar bekliyor olabilir. Dijital hayata uyum sağlamak da yönetmek de kontrol edip geliştirmek de birçok meslek açısından çok önemli olacak…

Hesaba para gelirken ya da bir başka hesaba para gönderirken, gerekçesi olacak açıklamalar yazmaya dikkat etmek de fayda var. Maliye sizi de radarına alabilir…Hazırlıklı olun!