Gaziantep’te hücre üreten 'Çinli Kardeş’ halka arz olacak
Türkiye’de sadece dört firmanın yaptığı güneş paneli hücresi üretimini Gaziantep’te gerçekleştiren Fellow Enerji, Çinli ortaklığıyla 150 milyon dolarlık yatırımını büyütüyor. Firmanın Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Ahmet Beler, üretimde ihracatın payının yüzde 80 olduğunu söyleyerek, “En büyük ihracat pazarımız ABD. Bu sene yatırım devreye girince 370 kişiye istihdam sağlayacağız. Amacımız SPK’ya başvurup halka arz olmak” dedi.
Türkiye’de güneş paneli hücresi üreten sadece dört firmadan biri olan Fellow Enerji, Gaziantep’te yüzde 75 Çinli ortağıyla kurduğu tesiste üretimini büyütmeye hazırlanıyor. 2020 yılında faaliyete geçen tesis, bugüne kadar 150 milyon doları aşan yatırımla gelişirken, Eylül ayında yatırımın son halkasını devreye alacak. Fellow’un hedefinde SPK’ya başvurup borsaya açılmak var.
Fellow Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Ahmet Beler, “Bu yatırımın adını İngilizce ‘kardeş’ anlamına gelen ‘Fellow’ koyduk. Çünkü bu iş birliğinde dayanışma, birlikte öğrenme ve birlikte üretme ruhu var. Fellow Enerji’nin Eylül ayında yeni yatırımı devreye girince 200-250 milyon dolarlık yeni bir yatırımın hazırlıklarına başlayacağız. 2026 sonrasında yeni bir fabrika kuracağız. Bu defa inşa süreci bize ait olacak. SPK’ya başvurup borsaya açılmak istiyoruz” dedi.
Beler’e göre, Türkiye’nin güneş enerjisi alanında üretim kapasitesi giderek artsa da asıl farkı yaratan, panelin en kritik bileşeni olan hücre üretimi. “Ülkede 90 panel üreticisi var ama hücre üreten sadece dört firmayız. Biz üretimin yüzde 80’ini ihraç ediyoruz” şeklinde konuştu.
Yıllık 2.5 gigavat hücre ve 1.6 gigavat ingot kapasitesi
Beler, Çinli bir şirkette yönetici olarak çalışırken Türkiye yatırımına öncülük ettiğini anlatarak, “2019’da yatırım kararı aldık, altı ay sonra pandemi başladı. Ardından Fırat Kalkanı Harekatı gündeme geldi. Çinli ortaklarımız önce tedirgin oldu. İki farklı yatırım alanı vardı. Biri İzmir Aliağa diğeri Gaziantep. Ben de bir Gaziantepli olarak buranın potansiyeline inandım ve onları burada yatırıma ikna ettim. Ben yönetici olarak kurulum sürecini yönettim ve ortak oldum. Şu anda Çinli şirket yüzde 75 ortak. 120 milyon dolarla başlayan yatırım 150 milyon dolara ulaştı. Eylül ayında yeni üretim hattını devreye alacağız Gaziantep tesisimizde yıllık 2.5 gigavat hücre ve 1.6 gigavat ingot (kütük) üretim kapasitesi bulunuyor” diye ekledi.
Yatırımın Gaziantep’te kalmasının en büyük nedenlerinden birinin Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in yatırımcı dostu yaklaşımı olduğunu vurgulayan Beler, “Buraya gelmek zordu ama doğru liderlik sayesinde mümkün oldu. Arazi fiyatları çok yüksek şu anda eski bir çikolata fabrikasının tesislerini kiralamış durumdayız” diye ekledi.
İhracatta aslan payı ABD’nin
Şirketin üretiminin büyük kısmı ihraç ediliyor. 2024 yılında 110 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdiklerini belirten Beler, “Geçen yıl güneş enerjisi ekipmanları ihracatında sektör birincisi olduk. Üretimin yüzde 80’i ihracata En çok ABD’ye ihracat yapıyoruz. Trump vergilerinden etkilenmiyoruz. Çünkü burada üretim yapıyoruz. Türk malı üretiyoruz” ifadelerini kullandı.
Yeni yatırım deniz kenarına, liman kentine
Beler’in dikkat çektiği bir diğer konu da lojistik. “Şangay’dan Mersin’e bir konteyneri 2-3 bin dolara getiriyoruz. Ama Mersin’den Gaziantep’e 38 bin lira ödüyoruz. Bu tersine bir tablo. Türkiye’nin üretim maliyetlerinde en zorlandığı alan lojistik” dedi. Yeni yatırımları için İskenderun gibi deniz kıyısında bir liman kenti düşündüklerini ifade eden Beler, “Günde 15-16 konteyner işliyoruz. Bu, hem ithal girdiler hem ihracat için limana bağımlı olmamızı gerektiriyor. Lojistik verimsizlik bizi zorluyor. Bir liman kentine yatırım yapmak zorundayız. Yeni yatırımın teknolojisi bakımından orayı sıfırdan biz kendimiz inşa edeceğiz. 2026 sonunda böyle bir adım atmış oluruz. Maliyeti de 200-250 milyon doları bulur” şeklinde konuştu.
Güneş Çin’den yükseliyor!
Güneş paneli üretiminde dünya lideri olan Çin, sektördeki hâkimiyetini rakamlarla da açıkça ortaya koyuyor. Bugün dünyada üretilen her 100 panelin 92’si Çin’de imal ediliyor. Panel üretiminde kullanılan hammadde tarafında da benzer bir tablo var; ham maddenin yüzde 96’sı yine Çin menşeli. Bu durum, dünyanın farklı coğrafyalarında üretim yapan firmaların dahi tedarikte Çin’e bağımlı kalmasına neden oluyor.
Panel üretiminde arz fazlası şirketleri iflasa sürükledi
Beler’e göre Türkiye’de panel üretiminde arz fazlası var. Beler, “Hücre üretimi başka panel üretimi başka. Türkiye’de 2024 yılında 3 gigavatlık santral kurulmuş. Oysa Türkiye’de bulunan 90 panel üreticisinin toplam kapasitesi 27 gigavat. Yani 9 kat arz fazlası var. 2017’de ithalatın önüne duvar çekildi. Ama durum ithalatla ilgili değil üretim ve tüketim dengesizliği bir uçurum büyüklüğünde. Bu nedenle sektörde birçok firma iflasın eşiğinde. Panel üretim çöplüğü doğdu. Çünkü bilmeyen her sektörden insan buraya yatırım yaptı” uyarısında bulundu.
140 Çinli çalışan memleketten gelen aşçı ile uyum sağladı
Fellow Enerji’de şu anda 140 Çinli mühendis, teknisyen ve uzman çalışıyor. Bunların 70’i Türkiye’de istihdam edilmiş uzun süreli personel; diğer 70’i ise makine montajı ve bilgi transferi sonrası ülkelerine dönecek geçici personel. Çinli çalışanların uyum sürecini anlatan Mustafa Ahmet Beler, “İlk altı ay yemek konusunda çok zorlandılar. Sonra Çin’den 2 konteyner mutfak ekipmanı getirdik. Sekizinci ayda Çinli aşçılar geldi. Şu anda kurutulmuş sebzeleri Çin’den, pirinci Malezya’dan getirtiyoruz. Bu sayede adaptasyon hızlandı” dedi. Çinli çalışanlar beyaz yaka. Yazılım, kimya, mühendislik, insan kaynakları ve muhasebe alanlarında görev yapıyorlar.