İhracatın devler liginde Ege mevcudu korudu
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), her yıl geleneksel olarak hazırladığı en büyük bin ihracatçı listesini geçen ay açıkladı. Benzer listeler çeşitli kuruluşlar tarafından ulusal ve yerel ölçekte hazırlanıyor. Bir de ulusal ölçekli listelerin bölgesel ve yerel yansımaları var. Ekonominin yerel sözcüleri bu listeleri kendilerine göre yorumlayarak bölgelerinin durumunu ortaya koymaya çalışıyor. Listede yer alan firma sayısını artıran kentler bunu bir başarı olarak ortaya koyuyor. Bu, söz konusu firmalar açısından elbette önemli bir başarı. Fakat asıl önemli olan ilgili kentlerin ya da bölgelerin ihracatlarını da benzer şekilde artırmaları. Yani, pasta diliminin pasta ile birlikte büyümesi. Firmaların, aynı boydaki pastadan aldıkları dilimi büyütmeleri kentlerin hanelerine yazılmamalı.
Bu tür listelerde bölgesel anlamda en büyük tartışma, üretimin yapıldığı ve üretimi yapan kuruluşun merkezinin bulunduğu yer konusunda çıkıyor. Büyük firmaların merkezlerinin başta İstanbul olmak üzere büyük kentlerde yer alması, üretimin yükünü çeken kentleri üzüyor zaman zaman. Biz, söz konusu ihracat olunca, Ege İhracatçı Birlikleri’nin (EİB) verilerini baz alarak bir değerlendirme yaptık. Ege Bölgesi, TİM’in listesine bu yıl da geçmiş yıllardaki ortalamalarını koruyarak 159 firma ile girdi. Çelik, tütün, yaş meyve-sebze, zeytinyağı gibi sektörlerde ihracatın liderleri Ege’den çıkarken, genel listenin üst sıralarında da Ege’den pek çok firma yer aldı.
İzmir, 75 firma ile İstanbul’un ardından ikinci sıradaki yerini korurken, Denizli’den 25, Manisa’dan 21, Aydın’dan 7, Balıkesir ve Kütahya’dan 6’şar, Muğla’dan 3, Uşak’tan 2 firma listeye girmeyi başardı. Geçen sene yer alan 18 Egeli firma liste dışı kalırken, 18 yeni Egeli firma listeye girince, bölgenin firma sayısı yine 159 oldu. İzmir’de Petkim, Manisa’da Vestel, Denizli’de Başak Metal illerinin en büyük ihracatçıları olurken, Aliağa’da üretim yapan Habaş çelik sektöründe, JTİ tütün sektöründe, Uçak Kardeşler yaş meyve sebze sektöründe ve Verde Yağ zeytinyağı sektöründe birinci sırada yer aldılar.
Firmaların büyümeleri, daha çok ihracat yapmaları, ölçek ekonomisi gereği rekabet güçlerini artırmaları adına önemli ama ihracatçı firma sayısının artması da ihracatın ve dolayısıyla kalkınmanın tabana yayılması açısından önemli. EİB’den 7 bin 500 dolayında firma aktif olarak ihracat gerçekleştiriyor. Bu sayı giderek de artıyor. E-ticaret ihracatı kolaylaştırarak küçük girişimcilere pek çok fırsat sunuyor. Dileriz, bir yandan ihracatın devleri büyümelerini sürdürürken, diğer yandan da yeni girişimcilerin sahaya inmesi ile ihracatın ibresi tekrar büyüme yönünde ivmelenir.