Sureti kovalarken aslını yitirebilirsin

Yol yordam bilmeden davranacağını sananlara… Gerçeğe ulaşmak için izlenen yolun adıdır usül… Yığınca yol içinde kök sebebe giden yolun haritasıdır adeta… Asil olan usulden şaşmayandır. Asil gaz helyum ile asil metal altın; hangi usulden denense, yine kendi esasına sadık kalacaktır.         

Asl’olan, kökler, asıllar… Nesline aslına dair her şey… İlkeler, aksiyomlar, kökler, atalar… Hukukun temel dayanakları… Asl (kök, ilke) Arapçadan dilimize geldi. Hukuktan siyasete, yönetimden mantığa dair pek çok alanda, onsuz meramımızı ifade edemeyiz.

USUL ESASTAN ÖNCE GELİR

Elinde iki aynı şey varsa, biri aslı, diğeri kopyasıdır. Asıl olan; ondan başka şeyler üreyebilendir. Kökeni anlatır bize. Gerçeğin kaynağı, kök sebebin bizatihi kendisi… Ağacın tırmanacağı yükseklik, kökünün derinliğine bağlıdır. Derinliksiz olan, güneş altındaki buz kalıbından farksızdır.          

İnsan, aslını inkâr etmemeli… Aslını inkâr eden, haramzadedir derler. Usüle ihanet etmiş sayılır. Aslen nerelisin? Bu usule dair bir soru gibi dursa da kökenin sorgulanıyordur. Temelin dayandığı kayayı merak etmektir. Temelin kum zemin ise yıkılman için depreme dahi gerek kalmayabilir.

İKİ SORU İKİ CEVAP / Aslına dair… 

Usul bilmeyen değer üretebilir mi?

Usül, fısıldamaktır aynı zamanda… Ve zaman; pürtelaş aşığın kulağına usulca fısıldar; “bana bırak…” Zira bağırmak, yeterince düşünemiyor olmanın ifadesidir. Zaman, usulca akarken değer üreten kimyaya dönüşür. Çoğu iletişim, usul bilmemenin kurbanı olmuştur. Usul bilmek, sadece insanlar arasındaki diyalogda değil, aynı zamanda ticari ilişkilerde, diplomaside, eğitimde de geçerlidir.      

Aslı ile suretinin ilişkisi?

Aslı varken sureti zail olur… Orijinali dururken kopyasıyla işin ne… Usul, aslın varoluş mitidir. Sayıları alırsın, usulüne göre sıralarsın, asal sayılarla tüm diğerlerini tanımlayabilir, koca matematiği inşa edebilirsin. Yeter ki usule sadık kal… Mademki usul esasa mukaddemdir, yani esastan önce gelir, o halde bunu ihlal edip başına dert açmanın ne gereği var? Usulü bilen, esası daha kolay kavrayacaktır.

not  -  HAYATIN ASLI VARKEN not SURETİ GEREKSİZDİR

Aslı faslı olmayana inanma, usulüne uygun olanı bil, yeter… Sureti kovalarken dikkat et; aslını yitirebilirsin. Esasta haklı olsan da usuldeki hata, seni koca bir yanlışa götürecektir.        

Neticede hayat; esasa dair olanı, usulünce yaşamanın adıdır. Esas olan hayatta kalmak ise usül, bunun yöntemi olacaktır. Unutmadan; esası bozuk ise usulünü yerine getirsen de kaybedersin. Usul, gereklidir de esas vazgeçilmezdir.       

Özgürlük misal… Esas olan buysa, neden peşinde koşulmaz fazla, neden çabucak vazgeçilir? Çünkü özgürlüğün usulüne dikkat edilmemiştir. İnsanlar, onunla ne yapacaklarını bilmediklerinde, gün gelir özgürlüklerinden de yorulurlar. Özgürlükle ne yapacağını bilmek, usule dairdir.         

Özgürlüğün usulü nedir sorusuna gelince… Her şeyi yapma serbestisi değil, istemediğin şeyi yapmama hakkıdır diyorum. Ait olmadığını hissettiğin bir yerde, özgürlükte söz edebilir misin?       

Ağacı düşün; kökleri; onun sürdürülebilirlik usulüdür. Dalları, meyvesi, gövdesi ve boyu; bu usul üzerinden yeşeren esas değerini oluşturacaktır. İstikbal; göklerde olduğu kadar, köklerdedir…