Tarımsal üretimin %80’i risk altında
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün Mart başında yayınladığı kuraklık haritalarında, Türkiye’nin birçok bölgesinin olağanüstü kuraklık ile karşı karşıya kaldığı görülüyor.
Son olarak Edirne’nin Keşan ilçesinin Belediye Başkanı Mustafa Helvacıoğlu, kuraklık nedeniyle suyun tasarruflu kullanımı için bazı sınırlandırmalar getirildiğini duyurdu. Edirne’nin Keşan ilçesinde kuraklık nedeniyle su kullanımına sınırlama getiren bazı kararlar alındı.
Belediye encümeni, su tasarrufuna yönelik önlemleri görüşmek üzere Belediye Başkan Vekili Tarık Uysal başkanlığında toplandı. Toplantının ardından yapılan yazılı açıklamada, Keşan’ın içme ve kullanma suyu ihtiyacının büyük bölümünü karşılayan Kadıköy Barajı’nın sürdürülebilirliğini sağlamak, yaşam kaynağı olan suyun korunması için önemli kararların alınması gerektiği belirtildi.
Bu kapsamda bazı önemli kararların yaşama geçirileceği aktarılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı: “Konut ve iş yeri önlerinin ve içlerinin hortumla yıkanmasının yasaklanması, yüksek su tüketimi olan sanayi tesislerinde suyun tasarruflu kullanılabilmesi için mevcut kullanımları göz önüne alınarak kısıtlamaya gidilmesi, halı ve kilim yıkamalarının yasaklanması, şehir şebeke suyu ile hortumla araba yıkanmasının yasaklanmasına karar verilmiştir” ifadeleri kullanıldı.
Oto kuaför-yıkama işletmelerinde de su tüketimine sınırlama getirildiği aktarılan açıklamada, şunlar kaydedildi: “Oto kuaför-yıkama, halı yıkama, hamam, tuvalet gibi su tüketimi yüksek olan iş yerlerinde ön ödemeli elektronik sayaç takılmasına, yeraltı suyu kullanımı varsa mekanik sayaç takma mecburiyetinin getirilmesine böylece yeraltı su kullanımının tespitinin yapılmasına, bahçe sulamalarının sabah ve akşam, mümkünse kuyu suyu ile ve yağmurlama damlama sistemleri kullanılarak yapılması, park, bahçe, yeşil alan, tarımsal amaçlı üretim yapılan yerlerde sulamaların kısıtlandırılması, acil sulama ihtiyacı olan yerlerin yağmurlama, damlama sulama ile su kullanımının minimuma indirilmesi, Kadıköy Barajı rezervinin yeterliliğine göre uygun görüldüğü taktirde bu kararların 30 Nisan 2023 tarihine kadar geçerli olması, kontrol ve denetimin belediyemizin ilgili müdürlükleri tarafından yapılması oy birliği ile kabul edilmiştir. Su tasarrufuna yönelik bu kararlara uymayanlar hakkında 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nca cezai işlem uygulanacaktır.”
Buğday çok kötü durumda
Trakya Üniversitesi (TÜ) Bitki Islahı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Türkiye’nin önemli tarımsal üretim merkezlerinden Edirne’de kuraklığın, buğdayda verim düşüklüğüne neden olabileceğini açıklamıştı. Kış aylarının yağışsız geçtiğini, havaların ısınmasıyla bitkinin suya olan ihtiyacının daha arttığını anlatan Kaya, geçen yıla göre yağışların yüzde 50’den fazla azaldığını vurgulamıştı. Edirne’de kuraklığın tehlikeli boyutlara ulaştığını belirten Kaya’nın yorumları dikkat çekici: “Gözümüz havada, yağış bekliyoruz. Son dönemlerin en sıcak kışını yaşadık. Özellikle şubat ayında gelmesini beklediğimiz yağışlar gelmedi. Kışlık bitkiler olan buğday, arpa ve tahıl ürünlerinde kuraklık hissediliyor. Buğdayda yanma diye tabir edilen sararmalar başladı. Buğday ve diğer kışlık bitkilerin gelişmesi ve verimli bir hasat dönemi için yağışa ihtiyaç var. Buğday şu anda çok kötü durumda. Özellikle Edirne ve Trakya genelinde kötü dönemden geçiliyor. Dönüm başına ortalama 200-250 kilograma kadar verimin düşme riski var. Buğday veriminde dip seviyede kalabiliriz. Aynı kuraklık riski Türkiye’nin büyük bölümü için de geçerli. Kuraklık haritalarına baktığımızda Edirne’den başlayıp Çukurova’ya kadar gidiyor. Bu alan Türkiye’nin tarımsal üretiminin yüzde 80’inine yakınını karşılıyor. Türkiye dünyanın önemli buğday üreticilerinden ve un ihracatçılarından. Bu durum bizi sıkıntıya sokar.”
Çanakkale’de benzer kısıtlama
Çanakkale’de de yağışların beklenen seviyede olmaması nedeniyle barajlardaki su miktarı giderek azaldı. Çanakkale merkezinin içme ve kullanma suyu ihtiyacını karşılayan 54 milyon 115 bin metreküp su kapasitesine sahip Atikhisar Barajı’ndaki su miktarı 23 milyon metreküpe düştü. Kentin içme suyu ihtiyacını da karşılayan Atikhisar Barajı’nda su miktarının iyice azalması üzerine Çanakkale Belediyesi harekete geçerek, Encümen kararıyla su kullanımına yönelik bazı yasaklar getirmişti.
ALMANYA’DAN SU STRATEJİSİ ÖRNEĞİ
Almanya geliştirdiği su stratejisi ile iklim krizinin doğa ve insanlar üzerindeki sonuçlarını hafifletmeyi amaçlıyor. Almanya kabinesi, Avrupa’nın en büyük ekonomisinin su güvenliğini sağlamak için iklim değişikliğinin neden olduğu uzun kurak mevsimler ve sıcak hava dalgalarıyla başa çıkmayı amaçlayan ulusal bir su stratejisi üzerinde anlaşmaya vardı. Almanya su zengini bir ülke, ancak son yıllarda haftalarca süren yüksek sıcaklıklar ve yetersiz yağış, ülkenin ticari arteri olan Ren Nehri'nin su seviyelerini ciddi seviyede azalttı ve ülkenin birçok yerinde çiftçilerin mahsullerini vurdu. İlk ulusal su stratejisi kapsamında Berlin, ormanlarda, taşkın yataklarında, kasabalarda ve köylerde su rezervuarları kurmayı ve korumayı amaçlıyor. Hedefleri 2050’ye kadar tamamlanacak olan strateji, ormanların ve yeşil alanların restore edilmesini ve su tüketicilerinin sıralamalara göre sınıflandırılması yoluyla bölgesel kıtlıklar durumunda su dağıtımını düzenleyecek kılavuzların geliştirilmesini içeriyor.