Türk Telekom'a, 'Dijital KKTC' için 25 yıllık imtiyaz
Türk Telekom, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) 25 yıl sürecek bir imtiyaz hakkı çerçevesinde fiber altyapı kuracak. Yatırım büyüklüğü ilk etapta 100 milyon doları aşacak, projenin bir yıl içinde 150 bin haneye erişim sağlaması hedefleniyor. Mevcut durumda, adadaki internet kullanıcılarının yaklaşık yarısı 10 megabitin altında hızlarla hizmet alıyor. Yeni altyapı ile bu hızın 1.000 megabite kadar çıkartılması planlanıyor.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile KKTC Hükümeti arasında Cuma günü imzalanan protokol, adanın dijital altyapısında önemli bir dönüşümün önünü açıyor. Protokol öncesi gazetecilerle bir araya gelen Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, projenin detaylarını paylaştı.
“İmtiyaz süresi boyunca kurulacak altyapı, daha sonra KKTC’ye devredilecek” diyen Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, projenin yap-işlet-devret modeliyle hayata geçirileceğini belirtti. “Bu yatırım sadece altyapı değil; eğitimden kamu hizmetlerine, sağlıktan ekonomiye kadar birçok alanda dijitalleşmeyi hızlandıracak bir dönüşüm projesidir” dedi.
12 ayda 150 bin haneye ulaşılacak
Türk Telekom’un projeyle birlikte KKTC genelinde evlere kadar fiber internet sağlayacak yeni nesil bir omurga kuracağını belirten Önal, “Halihazırda internet, büyük oranda kablosuz sistemlerle sağlanıyor. Bu, hem hız hem kalite açısından sınırlayıcı. Fiberleşmeyle birlikte Kıbrıs’ın dijital standartları dünya seviyesine taşınacak. Yaklaşık 200 bin hane bulunuyor bunların 150 binine fiber internet sağlayacağız” ifadelerini kullandı.
Yatırım sürecinin tamamlanması için 18 ay gibi bir takvim öngörülüyor, ancak şirket hedefini daha erkene çekmiş durumda. Önal, “Gerekli izinler tamamlandıktan sonra, ilk kazının yapıldığı tarihten itibaren 12 ay içinde bu projeyi bitirmeyi hedefliyoruz” dedi.
Rekabetçi fiyat politikası olacak
Yeni altyapının toptan düzeyde sunulacağı belirtildi. KKTC’de halihazırda hizmet veren 35’e yakın servis sağlayıcıya altyapının açılacağını belirten Önal, rekabetçi bir fiyat politikası izleneceğini söyleyerek, “Buradaki vatandaşlarımızın yüksek hızlı interneti ulaşılabilir fiyatlarla kullanması için çalışacağız” dedi.
Projede yerel iş gücünün de önceliklendirilmesi hedefleniyor. Türk Telekom’un mümkün olan alanlarda yerli taşeronlar ve mühendislerle çalışmayı planladığı, ancak gerek duyulması halinde Türkiye’den destek sağlanacağı belirtildi.
“Dijital Kıbrıs”, bölgesel vizyonun parçası
Türk Telekom’un bu yatırımının sadece KKTC için değil, bölgesel dijitalleşme vizyonu için de önemli bir adım olduğuna dikkat çeken Ümit Önal, Türk Telekom International aracılığıyla 24 ülkede 135 hizmet noktasında faaliyet yürüttüklerini hatırlattı. “Türkiye sadece enerji değil, aynı zamanda dijital koridor olma yolunda ilerliyor. Bu altyapı yatırımı da bu vizyonun önemli bir halkası olacak” diye konuştu.
Şirketin 2024 yılında Türkiye’deki fiber altyapı uzunluğu 482 bin kilometreye ulaştı. Fiber altyapıya erişebilen hane sayısı ise 33,2 milyon. 9 milyondan fazla hane ise gigabit hızda internet kullanabiliyor.
KKTC için stratejik dönüşüm
Türk Telekom’un KKTC’ye yönelik yatırımının zamanlaması, Barış Harekatı 20 Temmuz’un yaklaşmasıyla birlikte sembolik bir anlam da taşıyor. Önal, “Bu yatırım, Kıbrıs halkının yanında olduğumuzun bir göstergesidir. Fiber altyapı, dijital çağın bağımsızlık aracıdır” diyerek, projeyi stratejik ve tarihî bir misyonla değerlendirdiklerini vurguladı.
Yerli teknolojiyle geliştirilecek
Türk Telekom’un projede Türkiye’de geliştirdiği yerli teknolojileri de kullanacağı ifade edildi. Şirketin Silikon Vadisi’ndeki Ar-Ge iştirakinin geliştirdiği SebO teknolojisi, fiber altyapının yazılım altyapısını oluşturacak.
Açık kaynak kodlu platformlar üzerinden geliştirilecek sistemle, sadece internet erişimi değil, uzun vadede dijital servislerin yönetimi de kapsama alınacak. Ümit Önal, “Bu projeyle, Türkiye’nin ürettiği teknolojiler sadece yurtiçinde değil, yurtdışında da değer üretmiş olacak” ifadelerini kullandı.
“Türkiye’de enerjinin binde 4’ünü harcıyoruz, GES'leri devreye alacağız”
Türk Telekom, Türkiye’de tüketilen enerjinin binde 4’ünü tek başına harcıyor. CEO Ümit Önal, “Bu nedenle şirketin sürdürülebilir dijitalleşme vizyonu doğrultusunda enerji yatırımlarına hız verdik. 2005’teki özelleştirmeden beri 21,7 milyar dolarlık bir yatırım yaptık. Şimdi de temiz enerji yatırımlarını devreye alacağız. Türkiye genelinde üç ayrı bölgede toplam 408 megavatlık kapasiteye sahip güneş enerjisi santrali (GES) projeleri başlatıldı. İlk santralin Ekim 2025’te devreye alınması hedefleniyor. Bu ilk tesisin, şirketin toplam elektrik ihtiyacının yüzde 15’ini karşılaması planlanıyor. Kuracağımız GES’ler Türk Telekom’un fiber ve veri merkezi operasyonlarındaki enerji maliyetlerini azaltarak çevresel etkisini düşürecek” açıklamalarını yaptı.