Meyve dalında dondu fındık ve çay hasarlı

Rize Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı ve aynı zamanda Tarım Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan’ın başkanlık ettiği toplantının ana gündem maddesini, 2025 yılında Türkiye genelinde etkili olan zirai don olayları ve bunun tarım ürünlerine etkisi oluşturdu. Toplantıda Tarım Kurulu üyeleri tarafından bölgelerden toplanan veriler ışığında zirai donun yol açtığı zararlar değerlendirildi. Ziraat Odaları ve Ticaret Borsaları tarafından sağlanan bilgiler doğrultusunda, tahmini zarar hesaplamaları yapılarak hazırlanan rapor, Kurul tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı ile TOBB Yönetim Kurulu’na sunuldu.

Özellikle Mart ve Nisan aylarında yaşanan ani sıcaklık düşüşlerinin, meyve ağaçlarının çiçeklenme dönemine denk gelerek büyük kayıplara yol açtığının vurgulandığı raporda kayısı, elma, armut ve kiraz gibi ürünlerde yüzde 90’a varan zararlar oluştuğu belirtilerek yaşanan bu durumun sadece üreticileri değil, tarım işçilerini ve tüketicileri de etkilediği ifade edildi.

Tarımda yaşanan verim kayıplarının, sebze ve meyve fiyatlarını artırarak enflasyonla mücadeleyi zorlaştıracağı, aynı zamanda istihdamda da azalmaya yol açabileceği görüşüne yer verildi. İklim değişikliğinin tarıma etkilerinin de ele alındığı toplantıda özellikle tahıl üretiminin yoğun olduğu bölgelerde vahşi sulama sistemlerinin terk edilerek, modern ve sistematik sulama yöntemlerine geçilmesi gerektiği vurgulandı.

Karadeniz Bölgesi ve Zirai Don: Fındık ve Çay

Kurul toplantısında Karadeniz Bölgesi’ne ilişkin değerlendirmelerde bulunan Mehmet Erdoğan, fındık üretiminin zirai dondan ciddi oranda etkilendiğini belirtti. Erdoğan, raporda fındıkta %30 ila %35 arasında rekolte kaybı yaşandığını ve bu durumun hem bölge ekonomisi hem de fındık ihracatına olumsuz yansımaları olacağının da yer aldığını ifade etti.

Çayın ise dondan nispeten daha az etkilendiğini ve mayıs ayında başlayan birinci sürgünde %15 civarında bir rekolte kaybı yaşandığını söyleyen Erdoğan, çay bitkisinin doğal gelişimi sayesinde bu kaybın ikinci veya üçüncü sürgünde telafi edilebileceğini belirterek don olayları nedeniyle hasat sürecinin 15–18 gün gecikmesinin, bazı bölgelerde dördüncü sürgünün oluşmamasına neden olabileceğine vurgu yaptı.

Erdoğan, ayrıca çay sektörüyle ilgili de bu yıl destekleme priminin kaldırılmasıyla kayıt dışılığın artabileceği endişesinin raporda yer aldığını ifade ederek küçük de olsa bir destekleme priminin sektör için yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti.

Çayda Üretim Düşüşü Bekleniyor

2024 yılında 1 milyon 450 bin ton yaş çay üretiminin gerçekleştiğini belirten Erdoğan, bu yıl yaşanan olumsuzluklar nedeniyle üretimin 100–150 bin ton daha az olmasının beklendiğini kaydetti.