Çelikçi Fas’ı markaja aldı
Fas’ın 2030 Dünya Kupası yatırımlarının Türk müteahhitleri ve ihracatçıları için yeni fırsatlar yaratabileceğini söyleyen ÇİB Başkanı Adnan Aslan, Fas’ta düzenlenen ticaret heyeti ziyareti kapsamında Türk çelik sektörünün bu yıl ülkede 1 milyon ton ihracat hedeflediğini açıkladı.
VEYSEL AĞDAR/KAZABLANKA
Bu yılı Afrika yılı ilan eden Türk çelik sektörü Afrika’nın Avrupa’ya açılan kapısı Fas’taki varlığını güçlendirmek için 25 şirketle çıkartma yaptı. Fas’ın İspanya ve Portekiz ile birlikte 2030’da düzenlenecek olan Dünya Kupası’na ev sahipliği yapacağını kaydeden Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Aslan, yeni yapılacak stadyumların yanında var olanların da restorasyonları ile birlikte altyapı ve hızlı tren projelerinin büyük bir hareket yaratacağını söyledi. Fas’ın yıllık 2 milyon ton seviyesinde olan çelik ithalatının yaklaşık yüzde 30’unu Türkiye’den tedarik ettiğini vurgulayan Aslan, çelik ihracatçıları olarak zaten güçlü oldukları Fas pazarında daha da etkin olmak istediklerini, bu ülkeye 1 milyon tonluk ihracat hedefi koyduklarını kaydetti.
Dünya kupası için 130 bin kapasiteli stat yapılacak
Sektörel ticaret heyetine Fas’ta büyük ilgi olduğunu ve ülkenin en büyük üreticileri ile birebir görüşmeler yapıldığını ifade eden Aslan, sadece bu görüşmelerden toplamda 150 bin tonluk yeni anlaşmalar çıkabileceğini kaydederek, “En büyüğü 130 bin kişi kapasiteli olmak üzere yenilemelerle birlikte tam 38 stadyum yapılacak. Bunun yanında altyapı yenileniyor, yollar yapılıyor ve hızlı tren inşaatları devam ediyor. Türk müteahhitleri ile birlikte çelik sektörümüzün de bu hareketlilikten pay alacağını düşünüyoruz. Hatta bazı Türk firmaları ile anlaşmaların şimdiden yapıldığını biliyoruz. Fas’ta yakın zamanda çelik sektörü olarak 1 milyon tonluk bir ihracata ulaşabiliriz” dedi.
Afrika pazarına özel önem verdiklerinin altını çizen ve burada Çin ile çok rahat rekabet edebildiklerini belirten Aslan, “Afrika’nın genelinde bankacılık sistemi çok zayıf. Çinliler açık hesap mal vermemeleri nedeniyle bölgede zorlanıyor. O bölgelere traderlar Türkiye’deki satıcılardan malı alıp yerel üreticilere açık hesapla satıyorlar. Böylece riski üreticiler veya ihracatçılar değil tüccarlar alıyor. İhracatçılara paralarını bu traderlar ödüyor, sonra gidip ürünleri dağıtıyorlar. Dolayısıyla Çinlilerin Afrika’daki sistemde şansı çok az” dedi.
■ “Türk firmaları Fas’ı Afrika’ya açılan kapı olarak görmeli”
Fas şirketlerinin Türk ekonomisini yakından takip ettiğini belirten Kazablanka - Settat Sanayi Ticaret ve Hizmetler Odası Başkanı Hassan Berkani, Fas’ın ABD, Avrupa ve Asya ülkeleriyle 50’nin üzerinde STA anlaşması imzaladığını söyledi. “Bu ülkeler Fas’ı Afrika’ya açılmak için stratejik bir merkez olarak görüyor. Yatırım planlarını da buna göre yapıyorlar” diyen Hassan Berkani, Fas’ın Afrika’nın finans merkezi haline geldi. Afrika’da söz sahibi olmak isteyen Türk firmaları da bu fırsatı değerlendirmeli. Ucuz iş gücü ve hammadde avantajları göz önüne alındığında Fas, Türk yatırımcıları için ideal bir başlangıç noktası. Burada sanayi yatırımları yapılabilir, ülke lojistik üs olarak kullanılabilir” diye konuştu.
Türkiye’nin Rabat Büyükelçisi Kılıç: “Fas, Türk iş dünyası için büyük fırsatlar sunuyor”
Türkiye’nin Fas Rabat Büyükelçisi Mustafa İlker Kılıç, Fas’ın sahip olduğu siyasi istikrar, stratejik konum ve gelişen ekonomik yapısıyla Türk iş insanları için büyük fırsatlar sunduğunu söyledi. Büyükelçi Kılıç, Türk iş dünyasının Fas’a olan ilgisinin her geçen gün arttığını belirterek, “İlk kez Fas’a gelen iş insanlarımız genellikle şaşkınlıkla karşılıyor. Beklentilerinin ötesinde, düzenli, güvenli ve gelişen bir ülkeyle karşılaşıyorlar” dedi.
Fas’ta yaklaşık 40 milyonluk bir nüfusun bulunduğunu, kişi başı gelirin 3.000 doları aştığını hatırlatan Kılıç, bu yapının orta ölçekli, büyüme potansiyeli taşıyan bir pazar sunduğuna dikkat çekti. 120 milyar doları aşan dış ticaret hacmi ve güçlü lojistik altyapısıyla Fas’ın bölgesel merkez olma yolunda ilerlediğini vurguladı.
“Afrika’nın en istikrarlı ülkelerinden biri”
Fas’ın Afrika’daki en siyasi ve ekonomik açıdan istikrarlı ülkelerden biri olduğuna işaret eden Kılıç, “Göreceli olarak güçlü bir devlet yapısının varlığı, ülkedeki fiziki güvenlik ve kuralcı yaklaşım, iş dünyasının güvenle yatırım yapmasını sağlıyor.” dedi. Fas’ın ayrıca Afrika kıtasında en fazla turist çeken ülke ve en büyük ikinci Afrikalı yatırımcı konumunda olduğunun da altını çizdi.
Türk yatırımlarına yoğun ilgi
Fas’ta 250’den fazla Türk firmasının faaliyet gösterdiğini belirten Kılıç, ülkede Türk ürünlerine karşı olumlu bir algı olduğunu ve yatırımların 1 milyar doları aştığını söyledi. “Fas şu anda bir atılım evresinde. Bu evre Türkiye’nin geçmişte yaşadığı dönüşümle benzerlik gösteriyor. Bu da Türk şirketlerinin ülkemizdeki deneyimlerinin kendilerine bir avantaj sunmasını sağlıyor.” değerlendirmesini yaptı.
Stratejik projeler ve altyapı yatırımları
Büyükelçi Kılıç, Fas’ın 2030 Dünya Kupası’na ve 2025 Afrika Uluslar Kupası’na ev sahipliği yapacak olması nedeniyle altyapı yatırımlarını hızlandırdığını söyledi. “Hızlı tren hatları, limanlar, havalimanları, statlar ve sulama projeleri gibi birçok alanda büyük yatırımlar söz konusu. Sadece havalimanları için 1.8 milyar dolarlık bütçe ayrılmış durumda” dedi.
“Vize serbestisi önemli bir avantaj”
Türkiye ve Fas arasındaki vize serbestisi uygulamasının iş dünyası açısından büyük kolaylık sağladığını ifade eden Kılıç, ülkeler arasındaki tarihî ve kültürel yakınlığa da değinerek, “Fas’ta Türkiye sevgisi çok yüksek. Dizilerimiz ve yaşam tarzımızla halkın ilgisini çekiyoruz. Her yıl 250 bin Faslı Türkiye’yi ziyaret ediyor” bilgisini paylaştı.
“Danışmanlık hizmeti alın, kuralları iyi öğrenin”
Fas’ın üretim ve ithalat standartları konusunda kuralcı bir ülke olduğuna dikkat çeken ve Türk iş insanlarına profesyonel danışmanlık hizmeti almalarını ve ülke kurallarını iyi öğrenmelerini tavsiye eden Kılıç, “İleride oluşabilecek maliyetlerin önüne geçmek için, bu tür süreçleri baştan doğru yönetmek çok önemli” dedi.
■ Türkiye-Fas ticaret ilişkileri
- Türkiye, %2,8’lik payla Fas’ın ihracatında 9. sırada.
- Türkiye’den Fas’a en çok ihraç edilen ürünler: demir-çelik ürünleri, petrol yağları, otomotiv yedek parçaları, alüminyum ve çelik profiller.
- Fas’tan Türkiye’ye ithal edilen başlıca ürünler: motorlu taşıt aksamları, fosfat bazlı gübreler, tekstil ürünleri ve balık unu.
■ Yatırım iklimi
- Fas’ta %100 yabancı sermayeli şirket kurulabilir, yerli ortak zorunluluğu yok.
- Asgari ücret Türkiye’ye kıyasla daha düşük; depo kiraları metrekare başına 3-5 dolar arasında.
- Kontrollü kambiyo rejimi uygulanan Fas’ta döviz kuru %5 marjla dalgalanıyor.
- Gelir vergisi oranı %0-38 arasında değişirken, KDV oranı çoğu ürün için %20.
- Kurumlar vergisi 2026’dan itibaren şirketin kâr marjına göre %20-35 arasında değişecek.
Değerli ekonomim.com okurları,
ekonomim.com ekibi olarak Türkiye'de ve dünyada yaşanan, haber değeri taşıyan gelişmeleri sizlere en hızlı, tarafsız ve kapsamlı şekilde sunmak için çalışıyoruz. Bu süreçte sunduğumuz haberlerle ilgili eleştiri, görüş ve yorumlarınız bizim için çok değerli. Ancak, karşılıklı saygı ve hukuka uygunluk çerçevesinde, daha sağlıklı bir tartışma ortamı oluşturmak adına yorum platformumuzda uyguladığımız bazı kurallarımız bulunmaktadır.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (diğer okurlara yönelik olanlar da dahil) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık içermesi durumunda, yorum editörlerimiz bu yorumları onaylamayacak ve silecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar arasında aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemleri de yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur, bu nedenle bu tür yorumlar da ekonomim.com sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu kanıtlanamayan iddia, itham ve karalama içeren, halkı kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmaz ve silinir. Aynı şekilde, bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmaz ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Diğer web sitelerinden alınan bağlantılar ekonomim.com yorum alanında paylaşılamaz.
ekonomim.com yorum alanında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan kullanıcıya aittir, ekonomim.com bu sorumluluğu üstlenmez.
ekonomim.com'de yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yer alan Kullanım Koşulları'nı ve Gizlilik Sözleşmesi'ni okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Kurallarımıza uygun şekilde saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun yorumlarınız için teşekkür ederiz.