Market sitesindeki fiyatlarla TÜİK'in enflasyon sepeti fiyatları uyuşuyor mu?
Merkez Bankası ve diğer ilgili kamu kurumlarının araştırmalarıyla TÜBİTAK tarafından hazırlanan “market fiyatları” internet sitesi, zincir marketlerin ürünlerinin fiyatlarını tüketiciye sunarken, konum olarak da en yakın marketleri gösteriyor. Ekonomim.com olarak bu fiyatları TÜİK’in enflasyon sepetindeki fiyatlarıyla karşılaştırdığımızda ise ortaya farklı bir tablo çıktı.
ÖZDER ŞEYDA UYANIK
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile kamu kurumlarının ortak çalışması sonucunda TÜBİTAK’ın hayata geçirdiği “marketfiyati.org.tr” sitesinde A101, BİM, CarrefourSA, Hakmar, Migros, Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri ve ŞOK marketlerinde yer alan 50 bine yakın ürünün fiyatına ulaşılabiliyor.
Vatandaşın en yakın marketlerdeki en uygun fiyatları karşılaştırmasına olanak sağlayan marketlerdeki fiyatları biz de TÜİK ile karşılaştırdık.
TÜİK fiyatlarını nasıl hesapladık?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Nisan 2022’den bu yana Tüketici Fiyatları Endeksi madde sepetinde yer alan fiyatları açıklamıyor. Son olarak açıklanan Nisan 2022’deki fiyatlardan yola çıkarak, TÜFE verilerinin detaylarındaki “harcama gruplarına göre endeks sonuçlarındaki” Nisan 2022-Ocak 2025 dönemindeki değişimleri hesaplayarak, daha öncesinde Ekonomi Gazetesi yazarı Alaattin Aktaş’ın hesapladığı şekilde, güncel fiyatlar bulundu.
Sonrasında marketlerde belli başlı ürünlerin fiyatları bulunan ürün kadar girişle ortalaması alındı.
Hangi ürünleri aldık?
Pirinç, un, makarna, dana eti, tavuk eti, pastörize inek süt, beyaz peynir, tavuk yumurtası, patates, toz şeker, kahve ve kakao ürünlerinin fiyatları alınırken, ürünlerde kilo ve adet bazında fiyatlar hesaplandı.
Her üründe sitede bulunan içeriğin farklı olmadığı tüm ürünler baz alındı. Pirinçte 53 fiyata erişirken, makarnada 90, dana etinde 11 ürünün fiyatına erişildi. Kahvede 100 gramlık ürünlerin fiyatları baz alınırken, tavuk yumurtasında her üründe tane fiyatı bulundu.
Fiyatlardaki değişim!
Ekonomim.com tarafından derlenen verilere göre, ürünlerde 2022 Nisan’dan bu yana TÜİK’e ve marketlere göre değişim tablosu şu şekilde oldu:
Fiyatlar arasındaki en büyük farklılık toz şekerde olurken, onu un fiyatları, kahve ve tavuk eti fiyatları ile yumurta ve patates fiyatları takip etti. Dana etinde de farklılık yüksek olurken, en yakın fiyat marketler ve TÜİK’e göre aynı oranda değişen toz kakaoda görüldü.
TÜİK’in Nisan 2022’de açıkladığı fiyatlar ile yine TÜİK TÜFE’de endeks bazında değişen fiyatlarla market fiyatlarının ortalaması ise şu şekilde görüldü: