Fakir Baykurt: Köy enstitülü bir öğretmen, yazar…

Osman AROLAT
Osman AROLAT AROLAT'tan

Köy yaşamını, şiirleri, öyküleri ve romanlarıyla yansıtan Fakir Baykurt, örgütçülüğüyle de önemli işler başardı.

Fakir Baykurt, 1929’da Burdur’da dünyaya geldi. 1936’da Akçaköy İlkokulu’nda okumaya başladı. İki yıl sonra babasını kaybedince Burhaniye’deki dayısının yanına gidip dokumacılığa başladı. İkinci Dünya Savaşı başlayınca dayısı askere alındı, o da köyüne döndü, okumaya devam etti. Irgatlık, çobanlık, köy katipliği yaptı. İlkokulu bitirdikten sonra 1942 yılında ağır bir sıtma geçirdi. O dönem şiir yazmaya başladı.

Gönen Köy Enstitüsü’nde devam etti. 1948’de köy öğretmeni oldu. 1951 ‘de Muzaffer Hanım’la evlendi.

1953 yılında Gazi Enstitüsü’ne girip Edebiyat bölümünü bitirdi. Türkçe öğretmeni olarak 1955 yılında Sivas Lisesi’nde ardından Hafik Ortaokulu’nda görev yaptı. İlk kitabı Çilli’yi Samim Kocagöz’ün desteğiyle yayımladı. Yılanların Öcü romanını yazdı.  Roman, 1968 yılında Yunus Nadi ödülüne değer görüldü. Roman tefrika edilirken, dönemin Milli Eğitim Bakanı Tevfik İleri, Baykurt ile ilgili soruşturma açtırdı. Savcı takipsizlik kararı verdi. Baykurt, daha sonra Cumhuriyet’te yazılar yazmaya başladı. Öğretmenlikten alınıp bakanlık merkez biriminde görevlendirildi, sonra da açığa alındı. 27 Mayıs darbesi sonrası İlköğretim müfettişi olarak göreve başladı.

1962’de ‘Yılanların Öcü’ filme alındı. Ankara Ulus sinemasındaki ilk gösteriminde saldırıya uğradı, hırpalandı.

1965 yılında Fakir Baykurt, 92 öğretmen arkadaşıyla birlikte Türkiye Öğretmenler Sendikası TÖS’ün kuruluşunda yer alıp başkanlık görevini üslendi. 12 Mart Darbesi sonrası TÖS kapatıldı, Baykurt hapse atıldı. Uzun bir yargılama sonrası 1975 yılında beraat etti.

Fakir Baykurt’un 13 romanı, 17 öykü kitabı, 5 toplum ve eğitim yazıları kitabı, 6 çocuk kitabı, iki şiir kitabı yayımlandı. Türk Dil Kurumu, Sedat Simavi ödüllerinin yer aldığı birçok ödülün sahibi oldu.

1979’da Almanya’nın Duisburg kentine yerleşti. 1999’da burada vefat etti.

Bir dönem yakın dostluk yaptığım Fakir ağabeyi özlemle anıyorum. 

GÜNÜN SÖZÜ:

Ülkemizin birçok yazarı gibi Fakir Baykurt’un da yolu hapisten geçti.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
VEDA 03 Kasım 2023