Her şeye rağmen "her şey dahil"

Yılın 10 ayı geride kalırken turizmdeki duruma bir bakalım. Arkadaşımız Bader Arslan’ın 22 Ekim’de gazetemizin yeni adıyla Nasıl Bir Ekonomi’deki köşe yazısının başlığında belirttiği gibi Türkiye’nin turizmde durumu iyidir.          

Bu, Rusya ve Ukrayna’ya rağmen, yıla girerken yapılan tahmin ve beklentilerin tersine ve her şeye rağmen böyledir. Nitekim beklenmeyen ve diğer gelişmeler üzerine Sayın bakan yılbaşında açıkladığı rakamları üç kez yukarı, olumlu yönde revize etti.         

Bunda konjonktürel nedenlerin yanında sektörün yapısının da etkisi ve rolü var.         

Bu etkilerin başında, bilen bilmeyen, ilgili ilgisiz kişilerin buldukları her fırsatta eleştirdikleri, hatta son verilmesini istedikleri “Her şey dahil” sistemi var. Türkiye’nin turizmde iyi durumda olmasında ‘Herşey dahil’ sistemi önemli role sahiptir.        

Nasıl? Anlatalım.

Türkiye 1980’lerin ortasında turizmde atağa geçti. 1990’ların başında zirvedeydi. Amerika’nın Irak’a saldırısıyla o dönem pazarın tek hâkimi olan tur operatörleri satışları durdurdu. Bunun üzerine Almanya’da o güne kadar uçakla işçi taşımacılığı yapan Türkler devreye girerek boşluğu doldurdu. Kısa sürede pazarda yer eden Türk tur operatörleri o dönemde Karaip ülkelerinde yükselen eğilim olan “Her şey dahil” sistemini Türkiye’ye taşıdı.            

Kısa sürede Avrupa’ya yayılan bugün Rusya pazarını ellerinde tutan Türk tur operatörlüğü böyle doğdu.       

Bu noktada sektörün konaklama kesiminin tur operatörlerine ve buradan hareketle tüketicilere sağladığı olanak ve destekler ile sunduğu hizmet takdire şayandır.       

Konaklama kesimi o gün kadar Karayip ülkeleri için geçerli ya da diğer ülkelerde ClubMed ve benzerlerinin dar bir kesime yönelik, bir tür kulüp üyeliği şeklinde uyguladığı “Her şey dahil” sistemini aldı geliştirdi.       

Türkiye, konaklamada ‘Herşey dahil’i ençok ve en iyi kullanan, bu konuda örnek alınan ülkedir.

Öyle ki rakip ülke İspanya bu alana girmek isterken Türkiye’yi örnek aldı.               

Dünyanın en büyük zincir otel grubu Accor her şey dahil sistemi pazarındaki büyümeyi gördü. Accor bu pazara girmek için Türk firması Rixos’u aldı.            

Accor’un arkasından Hilton ve diğer uluslararası zincirler de peş peşe her şey dahil sistemi uygulayacak markalar geliştirdi.             

Bu kapsamda en büyük zincir otellerden International Hilton Group (IHG) İspanya merkezli Iberostar’ın her şey dahil markası Iberostar Beachfront Resorts ile anlaşarak bünyesindeki değişik markalardan 260 tesisi her şey dahil sistemine dahil etti.              

Bu arada bir süre öncesine kadar Alman ve Rus tatilcilerin tercihi olarak bilinen her şey dahil, bir süreden beri İngiliz tatilciler arasında da en hızlı talep gören ürün oldu.        

Türkiye’nin 30 yıldan beri yaşanan birçok olayın turizme olumsuz etkilerine karşın bugün eğer dünyanın en çok ziyaretçi alan ve en çok turizm geliri elde eden ilk 10 ülke listesinde ise, bu, eleştirilen hatta kaldırılması istenen her şey dahil sistemi sayesindedir.         

Esas olan bu iken, her konuda olduğu gibi bu konuda da eskilerin deyimiyle ‘Herşey dahil’ “Layüsel” sorgulanamaz değildir. Uygulamada yer yer çığrından çıkarak sektöre ve ülkeye zarar veren düzeye gelen yanlışları görmek, daha da önemlisi bunu giderme noktasındaki eleştiri ve uyarıları da dikkate almak gerekir.

Son söz

Türkiye 2022 yılını tahmin edilen ve beklenenden daha iyi geçirmesinde uluslararası konjonktürün önemli bir etkisi var. Aynı şekilde Türkiye’nin turizmde bu koşullarda bile bir “case study” (incelenmesi gereken vaka) olarak nitelenebilecek durumda olması, dünya turizminde ilk 10’da yer alması her şey dahil sistemi sayesindedir.