İş olmayınca, umut da yok

Habitat Derneği, geçtiğimiz günlerde Türkiye'de gençlerin yaşam kalitesini inceleyen “Türkiye’de Gençlerin İyi Olma Hali” Araştırma Raporu'nun beşincisini yayınladı.

Rapor; gençlerin geleceğe dair beklentileri, umut düzeyleri, öncelikleri, alışkanlıkları ve eğitimden memnuniyetleri hakkında önemli bir kaynak niteliği taşıyor.

Türkiye’deki gençlerle ilgili en kapsamlı araştırmalardan biri olan rapor, 18-24 yaş grubunda yer alan ve çeşitli nedenlerle ne eğitimde ne de istihdamda olan gençleri ifade eden “ev genci” kavramını literatüre kazandırmıştı.

Raporun bütününe bakıldığında dördüncü raporla beşinci rapor arasında geçen sürede gençlerin iyi olma hallerinde ciddi bir değişim gözleniyor.

Raporun detaylarını GEN Türkiye Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Habitat Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sezai Hazır ile konuştuk.

Geleceğe dair umutlar istihdam koşullarından etkileniyor

“Raporun en önemli bulgularından biri, yaşamdan memnuniyet ve geleceğe dair umutların, büyük oranda istihdam koşullarından etkilendiğini gösterdi. 2017 yılında yaşamdan memnun olan gençlerin oranı yüzde 70,8 olarak kaydedilirken, bu yılki araştırmada bu oran yüzde 45,6 olarak ölçüldü. Gelecekten umutlu olduklarını belirten gençlerin oranı ise yüzde 43,7’ye geriledi. 2017 yılında bu oran yüzde 66,6 olarak ölçülmüştü. Ev gençlerinin memnuniyet oranı bu yıl yüzde 46,4 olarak tespit edildi. Çalışan gençlerin yaşamdan memnuniyet oranı yüzde 47,1, öğrencilerin yüzde 51,8 iken yaşam memnuniyeti en düşük olan grubun iş arayan gençler olduğu tespit edildi.

İş arayan gençlerin yalnızca yüzde 28’i hayatlarından memnun olduğunu belirtti. Gençlerin maddi durumlarından memnun olma durumları da raporun ilk yayımlandığı 2017’den bu yana düşüş eğilimi gösterdi. Bu yıl maddi durumlarından memnun olan gençlerin oranı yüzde 38,3 olarak ölçülürken, gençlerin yüzde 35,8’inin aylık kişisel gelirinin 3 bin TL ve altında olduğu görüldü. 2017’de 5 gençten birinin maddi durumunu kötü olarak tanımladığı bilinirken, bu oran 2023’te yüzde 36,7’ye çıktı. Rahat bir hayat sürebilmek için gençlerin en az toplam gelir beklentisi, yüzde 39,3 oranıyla 9.000 – 18.000 TL iken yüzde 45,2 oranıyla 18.000 TL ve üstü olarak kaydedildi.”

Gençler online eğitimden memnun değiller

“Gençlere göre karşılaştıkları en önemli sorun enflasyon ve hayat pahalılığı, ikinci sıradaysa işsizlik ve iş bulamamak geliyor. Üçüncü sırada kiraların yüksek olması, dördüncü sırada da sokaklardaki şiddet ön plana çıkıyor. Gençlerin siyasal katılım düzeylerinin düşük olduğu da araştırma sonuçlarında görülüyor. Oy kullanmak en yaygın katılım biçimiyken, gençler arasında bir partinin üyesi olanların oranı yüzde 5,1, kampanyalarda aktif rol oynayanların oranı yüzde 7,1 ve mitinge katılanların oranıysa yüzde 25,5. Bir boykot eylemine katılanların oranı yüzde 12,5, toplu yürüyüşlere katılanların oranı yüzde 12,1 ve herhangi bir ürün ya da hizmeti toplu olarak boykot edenlerin oranıysa yüzde 12,5. Yüz yüze ve uzaktan eğitim karşılaştırmasında, 10 gençten 9’unun yüz yüze eğitimi daha faydalı bulduğu görünen raporda, öğrencilerin önemli bir bölümünün son dönemde online ortama taşınan eğitimden memnun olmadığı sonucuna ulaşılıyor.”

Finansman kaynağı, bürokrasi, eğitim eksiklikleri girişim ekosisteminin önünde engel

GEN Türkiye, Habitat Derneği idari yönetiminde, 200 ülkede aktif olan Global Girişimcilik Networkü’nün bir parçası ve hedefi Türkiye’nin girişimcilik ekosistemini güçlendirmek. Sezai Hazır, Türkiye’deki girişimcilik ekosistemini şöyle değerlendiriyor: “Türkiye'nin girişimcilik ekosistemi son yıllarda önemli bir gelişme gösterdi. Özellikle İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa gibi büyük şehirlerde birçok girişimci ve startup faaliyet gösteriyor. Bu şehirlerdeki üniversitelerdeki girişimcilik programları da bu ekosistemi destekliyor. Ancak, Türkiye'nin girişimcilik ekosisteminin hala gelişmesi gereken yönleri de bulunuyor. Özellikle finansman kaynakları ve yatırım sermayesi açısından girişimcilerin karşılaştığı zorluklar devam ediyor. Ayrıca, hala bürokratik engeller ve eğitim eksiklikleri gibi sorunlar da var.”

“Mekan”, afetten etkilenen bölgelerde yerel kalkınmayı destekleyecek

GEN Türkiye; Habitat Derneği, Endeavor Türkiye, Girişimcilik Vakfı, Han Spaces ve KAGİDER ortaklığında oluşturulan ‘Afet Sonrası Ortak Çalışma Alanları’ projesinin hayata geçirilmesine destek olacağını açıkladı. Sezai Hazır projenin çalışma alanları hakkında şunları söylüyor: Depremden etkilenen şehirlerimizde yerel kalkınma odağında iş birlikleri geliştirmek, ortak çalışma mekanları kurmak ve uzun vadede istihdama katkıda bulunarak şehirlerin ekonomik bağlamda yeniden ayağa kalkmasına destek olabilmek amacıyla bir konsorsiyum oluşturduk. Beş kurum olarak; Hatay, Kahramanmaraş, Adıyaman ve Malatya’dan başlayarak bu kentlerde hayatın yeniden başlaması, istihdam yaratılması, afetten etkilenen vatandaşların yeniden çalışma dünyasına katılımının sağlanması veya kolaylaştırılması adına sürdürülebilir proje ve platformları hayata geçirmek için kolları sıvadık.

“Mekan” adı verilecek ortak çalışma alanlarında öncelikli olarak çalışma ortamının sağlanması, atölye ve etkinliklerin düzenlenmesi, iş ve girişim dünyasından konuşmacıların ağırlanması, kadın girişimcilerin desteklenmesi, öğrenci ve girişimcilere yönelik ilham veya mentörlük seanslarının düzenlenmesi gibi çalışmaların yapılması hedefleniyor. Projenin hedefleri dayanışma ruhunu ve iş birliğini teşvik eden birbirinden öğrenmeyi tetiklemek, çalışma ihtiyacı ve çalışma ortamı olan kişileri bir araya getirmek, STK’lar, iş dünyası, start-up’lar ve diğer ekosistemleri buluşturmak, yerel kalkınmaya, KOBİ ve üreticilere, e-ticaret ve pazaryeri oluşturmaya destek olmak, yerel girişimlere, girişimcilik, inovasyon ve bölgesel AR-GE faaliyetlerine alan açmak, nitelikli iş gücünü bölgede tutmayı hedefleyen, uzaktan çalışma ve istihdama imkan sağlamak, dünya çapında afetler sonrası girişimciliği teşvik etmek ve kalkınmayı desteklemek için örnek bir model ve platform hayata geçirmek olarak belirlendi.”