Kaşık dönemi bitti, şimdi kepçe zamanı
Torba yasa ile teklif edilenlere bakıyoruz; motorlu taşıtlar vergisinin 2 katına çıkması, kurumlar vergisinin %20 ’den %25’e çıkması, çevre cezaları, KDV istisnalarının kalkması, akaryakıttaki ÖTV artışının otomatiğe bağlanması… Aslında vergi torbası demek az gelir; vergi çuvalı gibi bu teklifler…
Henüz geride bıraktığımız Seçim Ekonomisi 1.0’ın külfetini hesaplayamadan, Mart 2024 yerel seçimin ekonomisinin finansmanını tasarlamaya başladık bile. Öncelikle kaşıkla verilenleri kepçeyle geri almakla işe başladık. Görünen, Seçim Ekonomisi 2.0’ın finansmanı, vergi üzerinden yürüyecek.
EKONOMİDE GER-BIRAK TAKTİĞİ
Heterodoks vedasından sonra makule dönüş yolunda bütçe açığı gerçeği, ekonominin yeni yönetimini acil ve zorunlu tedbir almaya zorladı. Yılbaşında 650 milyar TL olarak öngörülen açık, an itibariyle 1,2 trilyon lirayı aşmış durumda… Cari açığa, deprem ilave külfetine ve Seçim Ekonomisi 1.0’ın ilave maliyetine girmiyorum bile.
Görünen şudur; bir tarafta kazanılması gereken yerel seçim, geri alınması gereken İstanbul, Ankara… Diğer tarafta uçurumun kenarında ve durma noktasına gelen ekonomi… Yerel seçime dek beklentim şudur; popülizm ile restorasyon çatışması sürecek, gaz ve fren mücadelesi yaşanacak.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Restorasyon mu, popülizm mi ağır basar?
Faiz artışı ve Merkez Bankası’nın restorasyon gayretleri henüz beklenen etkiyi sağlamadı. Ekim’de %85’5 ile zirve yapan enflasyon, Haziran’daki %38,21 ile de dibi gördü. Bundan sonra enflasyon yeni tırmanma şeridinde ivmelenecek. Popülizm yani seçim ekonomisi ise “başlangıçta kontrollü” ancak yılsonuna doğru şaha kalkmış bir şekilde hızlanacak. Ekim’e dek Şimşek&Erkan ikilisi restorasyona dair ne yaptıysa onunla yetinilecek. Zira sandığa ne girerse o çıkıyor. Popülizm girecek fakat çıkacak olan belki de 100 yıllık cumhuriyetin en ağır ekonomik faturası olacak.
Gaz ile frene aynı anda basarsak ne olur?
Olacağı şu; motoru dağıtırız. Öyle ki “ekonomiye kaç, enflasyona tut” yöntemiyle 3 haneye koşacağız. Enflasyonla mücadele etmeyen, adeta onunla yarışan hükümetin, dev ekonomik yüzleşmeyi; seçim sonrasına bıraktığını görüyoruz. Seçim için gaz, restorasyon için fren ile sandığa gidilecek. Sonrası mı? IMF’nin acı reçeteleri dahi aratır düzeyde kendimize IMF olma dönemi…