YZ insanı tembelleştirecek mi?

Beynini kullan, korkma bitmez. Ben bilmem, beynim bilir. Bu sloganları, Türkiye Zekâ Vakfı’nın Zekâ ve Yetenek Kongresi için üretmiştik. Görüyoruz ki bu ifadeler yapay zekâ için bire bir yinelenebilir.

Bu endişe daima var olmuştur. Her yeni teknolojinin bazı şeyleri hayatımızdan alıp götürdüğü doğru olmakla birlikte, bizi tembelleştirdiği veya işlevsiz bıraktığı doğru değildir. Bundan 15 veya 20 yıl önce öğrenciler 'çevrimiçi yanıtlar bulabildiklerinde' insanlar Google için de aynı şeyi söylüyordu.

Ancak şimdi kullanıyor. Aslında bir miktar devre dışı kalacağımız kesindir. Neticede basit bir el hesap makinesi dahi, karekök almayı bize unutturduysa yapay zekâ konforuyla pek çok rutinin nasıl işlediği bilgi ve beceresini kaybedeceğiz. İyi de bu işin sonu nereye varır? Şuraya varır; tembelleşemeyeceğiz.

YZ şirktlerine yatırımcı ilgisi

Yapay zekâ şirketleri yatırım alternatifi olarak öne çıkmaya başladı. Çip üretiminden yazılım devlerine dek YZ odaklı şirketlerin finansa erişim sorunu yok. Hemen herkes bu alanda faaliyet gösterenlerin yakın gelecekte hızla büyüyeceklerine inanıyor. Her ne kadar arada dot.com krizi riski olsa da…

Ancak Çin’in DeepSeek ile YZ sektöründeki “pahalı ve ileri düzeyde teknik” algısını yerle bir edince yatırımcılar bu alanda ince eleyip sık dokuma gayretine girdiler. Benim merak ettiğim bizde bu alanda faaliyet gösteren şirketlerimizin bizlere oyun alanında olduğu gibi bir sürprizler sunup sunamayacağı…

İKİ SORU İKİ CEVAP / YZ’ye dair...

YZ olsaydı Çernobil patlar mıydı?

Belki de patlamazdı. YZ’nın tek başına var olması yetmiyor, üretim süreçlerinin YZ’ye uygun hale gelmesi gerekiyor. Çernobil santralini YZ kontrol etseydi zamanında tehlike uyarısı yapardı fakat bu uyarıyı dikkate alıp gerekli tedbir üretmeyen bir yönetim anlayışı varken, patlamaya engel olamazdı.

Zekâ ile YZ farkı belirgin midir?

Oldukça belirgindir. Zira yapay da olsa, organik de olsa zekâ, daima gereklidir. YZ ile sadece beynimizi kafatası dışına taşırıyor, küredeki diğer beyinlerin bilgileriyle işbirliği yapabiliyoruz. Yine diyorum ki süreçlerinde zaten zekâsını kullananlar için YZ fayda sağlayacaktır. Embesillere YZ’den fayda yoktur.

not/ Bir rönesans insanı; Sırrı Süreyya Önder

Edebiyattan müziğe, sinemadan şiire dek çok yönlü kişiliğiyle toplumda partiler üstü bir konuma gelmiş olan Sırrı Süreyya Önder, şu anda yoğun bakımda… 10 saatlik başarılı bir ameliyatla yırtılan aort damarının vücudunda açtığı tahribatın tedavisi sürecinde. Kendisine Allah’tan şifa diliyorum.

Gergin siyasetin tansiyon ilacı oldu bize. Tecelliye bakın ki yüksek tansiyonun yol açtığı sorunlarla boğuşuyor. Tasavvuftan mülhem üslubuyla; “bedenim bana menzilin göründüğünü anlatıyor” diyordu. Her türlü düşünceyle barışık ve her türlü düşüncenin saygı duyduğu isim olmayı başarmış.

Volkan Konak’ın vefatıyla aktardıkları hala hatırımda; “Denizde kararti var bu giden Volkan midur...” başlıklı yazısında şöyle diyordu; “bence eceli saymazsak, bedeni o büyük yüreğine dar geliyordu.” Sırrı Süreyya da öyle… Bir Rönesans insanı kadar geniş merak ve beceri repertuarıyla, dualarımızda…