Rusya Merkez Bankası Başkanı Türkiye’ye gizlice neden geldi?
Bu yılın şubat ayında Moskova’nın Ukrayna’yı işgal etmesi Rusya’yı tarihin en sert ambargolarıyla karşı karşıya bıraktı. Birçok global marka ülkedeki varlığını sattı, tesislerini devretti. Hala da özellikle otomotiv üreticileri Rusya’daki fabrikalarını kapatmak için birbiri ardına açıklama yapıyor. Rus siyasetine ve ekonomisine karşı alınan bu kararın yansımaları dünyada bir enerji krizini de tetiklemiş durumda. Savaşın ilk günlerinde Kremlin’in alacağı tavır merak edilirken, mart ayında Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina’nın istifa mektubunu yazması ve Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından kabul edilmemesi hem Rus hem de Batı medyasının gündemindeydi.
Yaptırım sürecinde Visa, Mastercard gibi batılı ödeme sistemlerinin Rusya’dan çekilmesi, Rus finans sisteminin de karşılaştığı en önemli sorunlardan biri haline geldi. Tatar kökenli Elvira Nabiullina’nın yönettiği Rusya Merkez Bankası başta olmak üzere Kremlin finans yönetimi yerel ödeme kanalı Mir’in yaptırıma katılmayan ülkelerde genişlemesine çalıştı. Vietnam, Güney Kore, Ermenistan, Özbekistan, Beyaz Rusya, Kırgızistan, Tacikistan, Kazakistan’ın kullandığı MIR ödeme sistemine Türkiye’de dahil oldu. Denizbank, İş Bankası, Halk Bankası, Vakıfbank ve Ziraat Bankası, Mir sistemine girdi. Geçtiğimiz haftalarda ABD Hazine Bakanlığı’nın hem Ankara’yı hem de iş dünyasına gönderdiği mektupla yaptığı uyarı bir dönüm noktası haline geldi. Önce Denizbank ve İş Bankası, Mir sisteminden çıktığını açıkladı. ABD'li yetkililerden gelen uyarılar doğrultusunda ikincil yaptırımlara maruz kalmamak için Kazakistan, Ermenistan ve Kırgızistan bankalarından da benzer haberler geldi.
TROY İLE İŞBİRLİĞİ DE GÜNDEME GELDİ
Dün de Bloomberg HT, devlet bankalarının da Mir sistemini askıya alacağını duyurdu. Haberde bir başka ayrıntı ise Mir’in yerini alacak alternatif bir arayıştı. Rusya’nın önde gelen ekonomi gazetesi Kommersant, Rusya vatandaşlarının Türkiye'de ödeme yapmaya devam edebilmesi için Mir ve Troy sistemlerinin ortak bir çalışma yürüteceğini iddia etmişti. Zira Troy kartlar Amerikalı AMEX ve Discover sistemleriyle aktif işbirliği içinde. Troy'un Mir ile işbirliği yapması durumunda Amerikalı şirketlerin mevcut ortaklığa son verebileceği tahmin edileceğini de vurgulayan Kommersant, Troy'un Mir ile işbirliği yapması durumunda Amerikalı şirketlerin mevcut ortaklığa son verebileceğini de hatırlattı. İşte süreçte Türkiye, Moskova’dan önemli bir ismi ağırladı. Sessiz sedasız tabir-i caiz ise gizlice yapılan bu ziyaretin aktörleri ise Rus finans sisteminin tepe isimleriydi. Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina’nın da aralarında bulunduğu bir Rus heyeti önce Ankara’ya ardından da İstanbul’a geldi. Edindiğim bilgilere göre Nabiullina, Türk bankalarının yöneticileriyle görüştü. Ödeme sistemleri konusunda çalışmalar yürütmeye çalıştı. Ancak sonuç beklediği gibi olmadı. Hatta ziyareti sürecinde tarihi yarımadaya da giden Nabiullina, Rusya’da oldukça popüler olan ünlü bir restoranda da İstanbul’da yaşayan Rus vatandaşlarıyla da görüştü.
RUSÇA BARIŞ VE DÜNYA DEMEK
Hem özel hem de kamu bankalarının Rus ödeme sistemlerini askıya alması ve almaya başlaması Rusya’nın dünya ile bağını giderek daraltıyor. Rus medyası kamu bankalarının da bu sürece katılmasını Türkiye’nin yaptırımlara karşı kayıtsız kalamayacağının bir göstergesi olarak görüyor. Kısa bir hatırlatma daha yapayım istedim. Rus dilinde Mir, iki anlama geliyor. Biri Dünya, diğeri de Barış… Rusya’nın uyguladığı politikaların bugünlerde hem “barışı” hem de “dünyayı” tehdit etmesi de ilginç geliyor doğrusu.