Trafik sigortasında zam kaçınılmazdı
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (SEDDK) zorunlu trafik sigortasında (ZTS) tarife ve teminatları güncellemesinin ardından gözler sigorta şirketlerinin yılbaşından itibaren bu branşta yapacağı zamma çevrildi. 13 Aralık’ta yürürlüğe giren yeni düzenleme ile trafikte azami prim artış oranı yüzde 2’den yüzde 5’e çıkarıldı. Bu yüzde 5’i iki kat artırma yetkisi bulunan SEDDK, ocak ayında yetkisini kullanarak artışın yüzde 10 olarak uygulanacağını duyurdu. Yani, trafik sigortası primleri 1 Ocak’tan itibaren yüzde 10 artış gösterecek.
Bilindiği üzere, trafik sigortasında aylık prim artış oranı 2023 yılı Mayıs ayından bu yana yüzde 2 olarak uygulanıyordu. Son değişiklikle birlikte yeni yılın ilk 4 ayında yüzde 5 olarak uygulanması kararlaştırılan trafik sigortası prim artışları, 2024 Mayıs’ından itibaren ise ‘hasar maliyet endeksi’ baz alınarak gerçekleştirilecek.
Tarifede yaşanan bu artışları, artışların sigorta şirketlerine ve son tüketiciye nasıl yansıyacağını EKONOMİ’ye anlatan Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Başkan Yardımcısı Ahmet Yaşar, SEDDK’nın yetkisini kullanarak azami artış oranını yüzde 10’a yükseltmesiyle birlikte sigorta şirketlerinin ocak ayında yüzde 10 zam yapabileceğini söyledi. Mayıs 2023’ten bu yana sektörün SEDDK’dan yüzde 46 ile başlayan seyyanen bir zam talebi olduğunu aktaran Yaşar, “En son Eylül 2023 bilançoları açıklandığında trafik sigortalarında 11 milyar liralık bir teknik zararın olduğu görülüyor. Zaten mevcutta sigortacıların taşıdığı bir trafik sigortası yükü var ve bu yükün zararı giderek katlanıyor. Dolayısıyla sigortacılar teknik zarar ettiği bu branşta mali gelirlerle ya da diğer branşların elde ettiği kârlarla bu yükün etkisini azaltmaya çalışıyorlar. Bu durum da piyasada arz sıkıntısı yaratıyor” dedi.
Genel olarak bir problemin yaşandığını dile getiren Yaşar, problemin kaynağını şu şekilde anlattı: “Sadece geçen yıl bile artan döviz ve içinde yaşadığımız enflasyon sürecinin dışında asgari ücrete iki kez zam geldi. Yeni yılda bir kez daha gelecek. Yüzde 40-50 olarak konuşulan bir asgari ücret zammı var. Ayrıca teminat limitleri yani sigorta bedeli de iki katına çıkarıldı. Sonra yüzde 21 artış söz konusu oldu. Bunun dışında Anayasa Mahkemesi’nin birtakım iptal kararlarıyla sigortacıların bu konudaki maliyetleri arttı. Dolayısıyla tüm bu maliyetlere baktığımız zaman trafik sigortaların yük giderek artıyor.”
‘Asgari ücret artışı, muallakları aynı oranda artırıyor’
Asgari ücret artışlarının sigorta şirketleri açısından çok ciddi yeni yükler getirdiğinin altını çizen Ahmet Yaşar, bu yükün sigorta şirketi çalışanlarıyla ilgili olmadığını belirterek şöyle konuştu: “Trafik sigortalarındaki en önemli hasar kalemlerinden bir tanesi bedeni hasarlar. Bu hasarların belirlenmesindeki en önemli parametre de asgari ücret. Yani asgari ücrete her zam geldiğinde, bizim muallak hasar stokumuz neredeyse o oranda artıyor. Bu çerçevede, 1 Ocak’tan itibaren uygulanacak olan asgari ücretle birlikte bizim mevcut stokumuz da yeniden maliyetlenecek. Tüm bu süreçlere bakıldığı zaman trafik sigortasında zam kaçınılmazdı. Açıkçası sektör, mayıstan beri bunu bekliyordu. Yeni tarife ve talimatla, tam olarak beklentilerimiz karşılanmasa da SEDDK en azından bir çözüm ortaya koydu. Bu yangının söndürülmesi için bir çözüm bulunması gerekir. Çünkü trafik sigortası, sadece sigorta şirketleri için değil, vatandaş için de zorunlu. Bu branşın poliçe üreten şirketler için sürdürülebilir olması şart.”
SIFIRINCI BASAMAKTA FİYAT 22 BİN LİRAYI GEÇECEK
Trafik sigortasında ‘yangın’ olarak ifade ettiği bu durum nedeniyle sigorta şirketlerinin bir dönem çekimser davrandığını ve arz konusunda iştahlı olmadığını kaydeden TSB Başkan Yardımcısı Yaşar, mevcutta böyle bir sorun olmadığını söyledi. Halihazırda piyasada poliçe bulamayan bir sigortalı olmadığının altını çizen Yaşar, yeni dönemdeki prim fiyatlarıyla ilgili de şu bilgileri aktardı: “Primler araç sınıflarına, illere ve kademeler başta olmak üzere çok sayıda parametreye göre değişiyor. Haliyle şu rakamdan şuna çıktı demek mümkün değil, ama şöyle bir örnek verilebilir: Sıfırıncı basamakta, İstanbul’da bir otomobil için rakamlar tüzelde 24 bin 258 TL, özelde ise 20 bin 215 TL civarında. Yeni yılla birlikte bu rakamlar yüzde 10 artacak ve 22 bin liranın üzerine çıkacak. Unutmamak gerekiyor ki, basamaklar yükseldikçe prim fiyatları azalıyor. Bunun yanı sıra, elektrikli araçlar için de tarifemizde yüzde 10 indirim var. Sürdürülebilirliğin önemli bir ayağı olduğu için elektrikli araçlara pozitif ayrımcılık yapıyoruz.”
Diğer taraftan, teminat limitlerinin artışıyla ilgili de konuşan Yaşar, “Bu da aslında beklemediğimiz bir şeydi. Maddi hasarlarda yüzde 60, bedeni hasarlarda yüzde 55 oranında teminat limitleri artıyor. Böylece 200 bin TL’ye araç başına, 400 bin TL’ye de kaza başına maddi teminat limitleri çıkıyor. Aynı şekilde de kişi başına 1 milyon 800 bin TL’ye araç sınıfına göre de 9 – 18 milyon TL arasında değişen kaza başına bedeni hasar limitleri çıkıyor. Burada zam tarafında bir ayarlama yapılırken teminat limitleri tarafında da enflasyon oranında bir artış söz konusu” ifadelerini kullandı.