Dünya Nüfus Günü verileri: Türkiye, dünyanın en kalabalık 18. ülkesi
11 Temmuz Dünya Nüfus Günü kapsamında yayımlanan BM verilerine göre, Türkiye 2024 yılında dünya nüfus sıralamasında 18. sırada yer aldı. Ülke nüfusu küresel toplamın yüzde 1'ini oluşturuyor.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından 1989 yılında ilan edilen 11 Temmuz Dünya Nüfus Günü, bu yıl da küresel demografik eğilimlere ve kalkınma politikalarına ışık tutmaya devam ediyor.
2024 yılına ait veriler, Türkiye’nin dünya genelindeki nüfus sıralamasındaki yerinden, yaş gruplarına dağılıma, doğurganlık oranlarından yaşam süresine kadar pek çok konuda önemli başlıklar barındırıyor.
Türkiye, nüfus büyüklüğünde dünyada 18.sırada
Birleşmiş Milletler’in 2024 yılı verilerine göre dünya genelinde en yüksek nüfusa sahip ülke 1 milyar 450 milyon kişi ile Hindistan olurken, onu Çin ve ABD izledi. Türkiye ise 85 milyon 664 bin kişilik nüfusuyla 194 ülke arasında 18. sırada yer aldı ve dünya toplam nüfusunun yüzde 1’ini oluşturdu.
Çocuk nüfus oranı dünya nüfusunun altında
0-17 yaş aralığını kapsayan çocuk nüfus oranında Türkiye, yüzde 25,5 ile dünya ortalaması olan yüzde 29,6’nın altında yer aldı. En yüksek çocuk nüfus oranı yüzde 56,5 ile Orta Afrika Cumhuriyeti’nde görülürken, en düşük oran yüzde 13,2 ile Güney Kore’de kaydedildi. Türkiye, çocuk nüfusu oranı açısından AB ülkelerine kıyasla daha yüksek bir seviyede bulunuyor. AB’de en yüksek çocuk nüfus oranı yüzde 22,7 ile İrlanda’da, en düşük oran ise yüzde 14,8 ile İtalya’da ölçüldü.
Genç nüfus oranı düşüyor
15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfus oranı, dünya genelinde ortalama yüzde 15,6 iken Türkiye'de bu oran yüzde 14,9 olarak belirlendi. Bu oranla Türkiye, küresel ortalamanın az da olsa gerisinde kaldı. Ancak AB ülkeleri ile karşılaştırıldığında Türkiye, genç nüfus oranı bakımından daha genç bir yapıya sahip. Örneğin İrlanda'da bu oran yüzde 13,3, Almanya'da yüzde 9,5, Malta’da ise yüzde 9 olarak tespit edildi.
Yaşlı nüfusta artış sürüyor
65 yaş ve üzeri yaşlı nüfus oranı dünya genelinde yüzde 10,2 seviyesindeyken Türkiye’de bu oran yüzde 10,6 olarak açıklandı. Bu oran, Türkiye’nin yaşlanma eğiliminin sürdüğünü ancak henüz Avrupa Birliği ortalamasının altında kaldığını gösteriyor. AB ülkeleri arasında en yüksek yaşlı nüfus oranı yüzde 24,6 ile İtalya’da gözlemlendi.
Doğurganlıkta düşüş trendi
Türkiye’nin toplam doğurganlık hızı, yani bir kadının yaşamı boyunca doğurması beklenen ortalama çocuk sayısı 1,48 oldu. Bu değer, dünya ortalaması olan 2,25’in ve nüfus yenilenme eşiği olarak kabul edilen 2,1’in oldukça altında. Türkiye bu oranla demografik dönüşüm sürecine girdiğini gösterirken, AB ortalaması olan 1,46'nın ise bir miktar üzerinde yer aldı. En düşük doğurganlık oranı yüzde 0,73 ile Güney Kore’de görülürken, en yüksek oran yüzde 6,03 ile Çad’da kaydedildi.
Beklenen yaşam süresinde Türkiye ortalamanın üzerinde
Türkiye'de doğuşta beklenen yaşam süresi erkeklerde 74,7 yıl, kadınlarda ise 80,0 yıl olarak belirlendi. Bu değerler dünya ortalaması olan erkeklerde 70,7 yıl ve kadınlarda 76,0 yılın üzerinde. Ancak Avrupa Birliği ortalamalarının gerisinde kalıyor. Örneğin, AB'de erkeklerde yaşam süresi ortalama 77,5 yıl, kadınlarda ise 83 yıl civarında.
