Enflasyon YZ aklını çürütürse…
YZ çağında enflasyon, sadece fiyatı değil, veriyi de çarpıtır. Çürüyen akıl, sistemi saptırır. Algoritma güven ister, belirsizlik sevmez. YZ’de “güvensizlik değişkeni” artınca, karar doğruluğu da sapar.
Enflasyon sadece cüzdanı değil, algoritmayı da bozar. Ekonomi uzun süre baskı altında kalırsa, karar süreçleri sapar, yönetişim yapaylaşır, güven ilişkilerini yok olur. YZ çağında ise bu bozulma daha görünür, daha tehlikeli hale gelir. Çünkü YZ; veriyle beslenir ama çürümüş sistemle zehirlenir.
Hiperenflasyon artık sadece fiyat artışı değil; kod bozulmasıdır, kurum hafızasında silinmedir. Bu dönemde sadece işletmeler değil, akıllı sistemler de sapma riski taşır. Restorana gidiyorsun, fiyat artmış ama yemeğin özü gitmiş. Algoritma çalışıyor, sistem veri çekiyor ama çıktının tadı yok.
Kodlu sistemler, bozuk algıyla sapar
YZ destekli sipariş sistemi %99 doğrulukla çalışıyor belki ama çıkan ürün %40 kalite kaybıyla geliyor. Çünkü artık sistem değil, algı yönetiliyor. Biz buna YZ çağında “algoritmik illüzyon” diyelim; sistem işliyor gibi görünür ama içerik çürümüştür. Yani; veri doğru, sonuç sahte... Güven yoksa zincir kırılır.
Güvensizlik, otomasyonu da aşağı çeker. Tedarik zincirindeki algoritmalar düzgün işliyor ama insanlar birbirine güvenmiyor. Peşin ödeme talepleri artıyor, akıllı stok yazılımları rafları optimize ediyor ama insan ilişkisi optimize olmuyor. Enflasyon; sadece zarar değil, çürüme de yaratıyor.
2 SORU 2 CEVAP / Enflasyonda YZ stratejisine dair…
YZ sistemleri enflasyonda neden sapar?
Çünkü YZ; geçmiş veriden öğrenir, bugünü tahmin eder. Ancak hiperenflasyon, geçmişi geçersiz kılar. Bu durumda YZ’nin dayanağı çöker. Algoritmalar; değişken, dinamik, duygusal değişimleri içerecek şekilde güncellenmeli. Veriyi okuyoruz ama duyguyu kaçırıyoruz. Sistem bunu anlayamıyor.
YZ çalışan memnuniyetini nasıl izlemeli?
YZ sadece KPI’ları (anahtar performans göstergesi) değil, davranışsal verileri de takip etmeli. Sessiz istifa, içe kapanma, duygusal kopuş gibi veri sinyalleri analiz edilmezse; sistem sağır kalır. Veriye dayalı empati, yeni liderlik gereğidir. Memnuniyetsizlik; kurum huzurunu değil YZ düzenini de bozar.
not/ YZ çürümünü önlemek için şirketlere 6 komut
YAP: YZ sistemlerini sadece performans ölçümü için değil, memnuniyet ölçümü için de kullan.
YAPMA: Kaliteyi veriyle ölç, ama içeriği kontrol etmeyi unutma. Algoritmalarla kandırılma.
YAP: Tedarik zinciri algoritmalarına güven, ama insan ilişkilerine alan bırak.
YAPMA: Yalnızca sistemin raporlarına dayanarak karar verme. Sezgiyi veriyle tamamla.
YAP: Enflasyon algoritmasına karşı “dinamik fiyatlandırma + değer yönetimi” modeli kur.
YAPMA: Çıktı kalitesini feda ederek kârı maksimize etme; çünkü uzun vadede veri kaliten düşer.
Değerli ekonomim.com okurları,
ekonomim.com ekibi olarak Türkiye'de ve dünyada yaşanan, haber değeri taşıyan gelişmeleri sizlere en hızlı, tarafsız ve kapsamlı şekilde sunmak için çalışıyoruz. Bu süreçte sunduğumuz haberlerle ilgili eleştiri, görüş ve yorumlarınız bizim için çok değerli. Ancak, karşılıklı saygı ve hukuka uygunluk çerçevesinde, daha sağlıklı bir tartışma ortamı oluşturmak adına yorum platformumuzda uyguladığımız bazı kurallarımız bulunmaktadır.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (diğer okurlara yönelik olanlar da dahil) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık içermesi durumunda, yorum editörlerimiz bu yorumları onaylamayacak ve silecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar arasında aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemleri de yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur, bu nedenle bu tür yorumlar da ekonomim.com sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu kanıtlanamayan iddia, itham ve karalama içeren, halkı kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmaz ve silinir. Aynı şekilde, bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmaz ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Diğer web sitelerinden alınan bağlantılar ekonomim.com yorum alanında paylaşılamaz.
ekonomim.com yorum alanında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan kullanıcıya aittir, ekonomim.com bu sorumluluğu üstlenmez.
ekonomim.com'de yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yer alan Kullanım Koşulları'nı ve Gizlilik Sözleşmesi'ni okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Kurallarımıza uygun şekilde saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun yorumlarınız için teşekkür ederiz.