Menemen’de 20 kadını girişimci yaptı
Cilt bakım kremlerinde kullanılan 'calendula', Menemenli çiftçi kadınlara ekmek kapısı oldu. Tıbbi aromatik bitkiler grubuna giren ve Anadolu’da “aynısefa” olarak da bilinen çiçeğin kapalı tarımı ABC Deterjan ve Tarım Orman Bakanlığı işbirliğiyle yürütülen “Yerli Yerinde” projesi kapsamında Menemen’de başlatıldı. Hedef, 1,2 milyon TL’lik gelir yaratmak.
Menemen Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Yeşim Sever, Türkiye’de 400’ün üzerindeki kadın kooperatifinin ortak sorununu şöyle anlatıyor: “Bizim ihtiyacımız başımızın üzerinde bir çatı olması. O çatıyı bulduktan sonra her şeyi yapabiliriz.” Yeşim Sever ve yanındaki 20 kadının ihtiyaç duyduğu o çatı, atıl bir ilkokuldan dönüştürülerek temin edildi. Menemen’in kadınları çocukken eğitim gördükleri sınıfl arda şimdi üretim yapıyor. Onlar, ABC Deterjan’ın Tarım ve Orman Bakanlığı işbirliğinde yürüttüğü “Yerli Yerinde” projesinin radarına giren şanslı kadınlar.
İzmir’in Menemen ilçesi, Yerli Yerinde’nin dördüncü durağı. Türkiye’nin farklı bölgelerindeki kadın çiftçilerle birlikte her seferinde farklı bir tıbbi ve aromatik bitkiye destek verme hedefiyle yola çıkan proje kapsamında bugüne kadar 250 kadına 5 milyon TL’lik gelir yaratıldığı belirtiliyor. İlk adımı Osmaniye’de safranla atılan projenin diğer ayaklarında Ordu’da tafl an, Bursa’da ekinezya kadın çiftçilerle birlikte desteklendi.
20 bin aynısefa fidanı dikildi
Yerli Yerinde’nin dördüncü yılında seçtiği ürün, “calendula” denilen, Anadolu’da “aynısefa” olarak da isimlendirilen papatyagillerden bir çiçek. Projede bu kez işbirliği yapılan sivil toplum kuruluşu ise Menemen Tarımsal Kalkınma Kooperatifi. 20 kadının üretim yaptığı kooperatif, ABC Deterjan desteğiyle Menemen’de 4 dönümlük alanda aynısefa yetiştirmeye başladı. Nisan ayında dağıtılan 20 bin aynısefa fidanı, sonbaharda hasat edildi. Türkiye’de bazı bölgelerde yetiştirilen aynısefa bitkisi şu ana kadar ekonomik anlamda değeri olan bir bitki değil. Avrupa’da özellikle kozmetik/kişisel bakım sektöründe yaygın olarak kullanılan bitkinin yaraları iyileştirmek gibi birçok özelliği bulunuyor. Biz de ilk kez yapılan bu üretimi yerinde görmek için Menemen’e gittik. Kadınlar, bir dönümlük alandan 150 kilogram çiçek topladıklarını belirttiler. Çiçekler kurutularak ekonomiye kazandırılıyor. Bunun için atıl bir ilkokul, bakanlık desteğiyle kadınların kullanımına hazır hale getirilmiş. Binada aynı zamanda kurutma makinesi, kıyma makinesi, salça makinesi ve pek çok alet - edevat başta olmak üzere tüm teknik ekipman da temin edilmiş durumda. Kooperatif Başkanı Yeşim Sever, hasat sonunda yaklaşık 500 kilogram aynısefa elde etmeyi beklediklerini belirtiyor. Kooperatifin salça, erişte gibi ürünlerle birlikte yıllık gelir hedefi ise 1 milyon TL’yi aşıyor.
Satış ve pazarlama desteği de var
ABC Deterjan Pazarlama Direktörü Deniz Özyer, kooperatifin aynısefa ürünlerini satabilmesi için de aralarında kozmetik üreticilerinin de bulunduğu çok sayıda şirketle görüşme halinde olduklarını söylüyor. Her üründe olduğu gibi ABC markasıyla aynısefa çiçeğinden esinlenerek de sıvı sabun üretip rafl ara koymuşlar. Buradan elde edilecek gelirin tamamı Yerli Yerinde projesine katkı sağlayacak. Deniz Özyer, “Kadınların sürdürülebilir üretimle desteklenmesi için yola çıktık. Dört yılda attığımız adımlarla Osmaniye Bahçe, Ordu Perşembe, Bursa Dağkadı ve son olarak İzmir Menemen ile birlikte yaklaşık 250 kadın bu proje sayesinde gelir elde edebiliyor. 2025 yılına kadar ABC ile Yerli Yerinde projesi sayesinde 500 kadının gelir elde etmesi için çalışacağız” diyor.
‘Bitkilere değer katıyoruz’
Menemen Tarım ve Orman İlçe Müdürü Fatih Çiçek de kooperatifteki kadınlarla üretim heyecanını paylaşanlar arasındaydı. Kendisinin ziraat mühendisi olduğuna dikkat çeken Çiçek, “Uzmanlığım tıbbi ve aromatik bitkiler. Menemen’de bu bitkilere büyük oranda değer katma çabalarımız sürüyor. Tarımda çok önemli bir değerimiz daha var: Çiftçi kadınlarımız. Açıkçası tarım alanında kadınlarımızın erkeklerden daha fazla değer yarattıklarını söyleyebilirim” diye konuştu.
Yara iyileştirici özelliği var
Akdeniz çanağındaki hemen hemen tüm ülkelerde yetişen aynısefa (Calendula Off icinalis), medikal amaçla 13’üncü yüzyıldan beri Avrupa’da kullanılıyor. Geleneksel kullanımı daha çok yaraları iyileştirmeyi hedefl eyen bu çiçeğin biyolojik özellikleri de bilimsel olarak kayıtlara geçmiş durumda. Çiçeğin; antienfl amatuvar, antibakteriyel, antimikrobiyel, antiparazit, antiviral ve antiallerjik olduğu belirtiliyor. Bu nedenle daha çok kozmetik ürünlerde iyileştirici özelliğiyle kullanılıyor.
YerliYerinde'nin dördüncü ayağı Menemen'de ABC Deterjan, Menemen Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ve Menemen Tarım Orman Müdürlüğü işbirliğinde hayata geçirildi.